દિગ્દર્શક શ્યામ બેનેગલે જવાહરલાલ નેહરુને મળવાની વાર્તા સંભળાવી

વર્ષ ૧૯૮૮માં ટીવી પર ‘ભારત એક ખોજ’ નામનો શો પ્રસારિત કરવામાં આવ્યો હતો. આ શો ભારતના પ્રખ્યાત નિર્દેશક શ્યામ બેનેગલે બનાવ્યો હતો. આ નાટક દેશના પ્રથમ વડાપ્રધાન જવાહરલાલ નેહરુના પુસ્તક ‘ડિસ્કવરી ઓફ ઈન્ડિયા’ પર આધારિત હતું. હવે તાજેતરમાં જ શ્યામ બેનેગલે જવાહરલાલ નેહરુ સાથેની તેમની પ્રથમ મુલાકાતની વાર્તા સંભળાવી છે. ેંહકૈઙ્મંીિીઙ્ઘ ુૈંર જીટ્ઠદ્બઙ્ઘૈજર સાથે વાત કરતા, શ્યામ બેનેગલે કહ્યું, “તે (નેહરુ) ૧૯૫૦ના દાયકાના મધ્યમાં એક યુવા ઉત્સવમાં આવ્યા હતા અને હું તેમને ત્યાં મળ્યો હતો. તે સમયે તેઓ વડાપ્રધાન હતા. તે યુવાનોને ખૂબ ચાહતો હતો. અમે તહેવારમાં એક મોટા લંચ ટેબલ પર જમવા બેઠા હતા. તેણે આવીને પૂછ્યું કે શું હું પણ જાેડાઈ શકું. તે અમારી સાથે જાેડાયો.”

શ્યામ બેનેગલે આગળ કહ્યું, “તેમનો ચાર્મ અપાર હતો અને આ જ કારણ હતું કે કોઈ પણ વ્યક્તિ તેના પ્રેમમાં પડી શકે છે.” જ્યારે શ્યામ બેનેગલને એક ઈન્ટરવ્યુમાં પૂછવામાં આવ્યું કે શું તેઓ નેહરુને પસંદ કરે છે, તો તેમણે કહ્યું, “હા, ચોક્કસ. નહીંતર હું ‘ભારત એક ખોજ’ કેમ બનાવીશ” ૧૯૭૫માં ઈન્દિરા ગાંધીએ આખા દેશમાં ઈમરજન્સી લાદી હતી, જે ૨૧ મહિના સુધી રહી હતી. શ્યામ બેનેગલે પણ આ વિશે વાત કરી હતી. ઇમરજન્સી પર તેણે કહ્યું, “તે સમય અમારા માટે ભયંકર હતો. તે સમયે બનેલી કેટલીક બાબતો અપ્રિય હતી. પોલીસનું વર્તન યોગ્ય ન હતું. જાે કોઈ જાેરથી કંઈપણ ગંભીર બોલે તો પોલીસ કહેશે, ‘આપણી સાથે આવો’. તેમણે એ વાત પર પણ સંમતિ વ્યક્ત કરી હતી કે થોડા સમય માટે દેશે પોલીસ રાજ્યનું સ્વરૂપ ધારણ કર્યું હતું. જાેકે, શ્યામ બેનેગલના નાટક ‘ભારત એક ખોજ’માં આનંદ દેસાઈ, રોશન સેઠ, રવિ ઝાંકલ અને પંકજ બેરી જેવા કલાકારો જાેવા મળ્યા હતા. આ શોના કુલ ૫૩ એપિસોડ ટેલિકાસ્ટ કરવામાં આવ્યા હતા. ઓમ પુરી પણ આ શોનો ભાગ હતા. તેણે આ શોમાં નેરેટર તરીકે કામ કર્યું હતું.