રાજકીય પક્ષોની તર્જ પર ચૂંટણી જંગમાં સોશિયલ મીડિયાને ટ્રેક કરવા માટે ચૂંટણી પંચ આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (છૈં)નો ઉપયોગ કરવા જઈ રહ્યું છે. ગેરમાર્ગે દોરનારી, ખોટી અને નકલી માહિતીને ઘટાડવા માટે પંચ છૈંનો હથિયાર તરીકે ઉપયોગ કરશે, જ્યારે આ દરમિયાન દેશના તમામ રાજકીય પક્ષો મતદારોને આકર્ષવાનો પ્રયાસ કરશે. આંતરરાષ્ટ્રીય સોશિયલ મીડિયા કંપની મેટા સહિત દેશના ઘણા રાજકીય મહાનુભાવો લોકસભા ચૂંટણી-૨૦૨૪માં છૈંના દુરુપયોગ અંગે ચિંતા વ્યક્ત કરી રહ્યા છે. આઈટી મંત્રી અશ્વિની વૈષ્ણવ અને આઈટી રાજ્ય મંત્રી રાજીવ ચંદ્રશેખરે ઘણી જાણીતી હસ્તીઓના ડીપફેક વીડિયો જાહેર થવા પર ચિંતા વ્યક્ત કરી છે. એવું પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે આનાથી લોકશાહી માટે ખતરો બની શકે છે. આવી સ્થિતિમાં, ખોટી માહિતીને ઘટાડવા માટે સરકાર દ્વારા એકતરફી પગલાં લેવામાં આવી રહ્યા છે.
તે જ સમયે, ચૂંટણી પંચ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મને ટ્રેક કરવા માટે પણ તૈયારી કરી રહ્યું છે.
સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, કમિશને ભ્રામક, ખોટી અને નકલી માહિતીને રોકવા માટે ૈં્ મંત્રાલય સાથે છૈંના ઉપયોગ અંગે ચર્ચા કરી છે. બંને વચ્ચે એ વાત પર સહમતિ બની છે કે સોશિયલ મીડિયા પર નજર રાખવા માટે છૈં સોફ્ટવેરથી વધુ સારું હથિયાર હોઈ શકે નહીં અને પંચે આગામી લોકસભા ચૂંટણીમાં મતદારોના હિતમાં તેનો ઉપયોગ કરવો જાેઈએ. સુત્રો જણાવે છે કે પંચે ટેકનિકલ સહાય માટે ૈં્ મંત્રાલય પાસેથી સૂચનો પણ લીધા છે. વિવિધ પ્રાદેશિક ભાષાઓમાં આવતી માહિતીને ટ્રૅક કરવાની વ્યવસ્થા કરવાની રહેશે, તેથી કમિશન રાજ્યોમાં પણ નિરીક્ષણ કેન્દ્રો સ્થાપી શકે છે. સૂત્રો કહે છે કે પંચ સમક્ષ પડકાર કોઈ લેખિત ખોટી માહિતી શોધવાનો નથી, પરંતુ ડીપફેક અને નકલી અવાજાે શોધવાનો છે. જ્યારે બીજાે પડકાર વોટ્સએપ, ફેસબુક, ઇન્સ્ટાગ્રામ, ટિ્વટર સહિતના તમામ સોશિયલ મીડિયા પ્લેટફોર્મની સાથે લાખો વેબસાઇટ્સને ટ્રેક કરવા માટે સંસાધનોનો ખર્ચ છે.
આવી સ્થિતિમાં, કમિશન એઆઈને હથિયાર બનાવવાની દિશામાં કેટલી હદે આગળ વધે છે? તે કહેવું મુશ્કેલ છે. નોંધનીય છે કે માત્ર ભારતમાં જ નહીં, અમેરિકા, ઈન્ડોનેશિયા, મેક્સિકોમાં ૨૦૨૪માં ચૂંટણી છે. આ તમામ દેશોમાં રાજકીય પક્ષો માટે સોશિયલ મીડિયા પ્રચારનો અભિન્ન ભાગ બની ગયો છે. આને ધ્યાનમાં રાખીને મેટાના ગ્લોબલ અફેર્સના પ્રેસિડેન્ટ નિક ક્લેગે એઆઈના દુરુપયોગ પર ચિંતા વ્યક્ત કરી હતી. તેણે પોતાના બ્લોગમાં લખ્યું છે કે મેટા ચિંતિત છે કે રાજકીય જાહેરાતમાં છૈંનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે. તેથી જ, ૨૦૨૪થી શરૂ કરીને, તમામ રાજકીય જાહેરાતકર્તાઓએ એ પણ જાહેર કરવું પડશે કે જ્યારે તેઓ છૈં અથવા અન્ય ડિજિટલ તકનીકોનો ઉપયોગ રાજકીય અથવા સામાજિક મુદ્દાને સંબોધિત કરતી જાહેરાત બનાવવા અથવા બદલવા માટે કરે છે. સોશિયલ નેટવર્કિંગ જાયન્ટ યુએસ ચૂંટણીના અંતિમ સપ્તાહ દરમિયાન નવા રાજકીય, ચૂંટણી અને સામાજિક મુદ્દાઓ ધરાવતી જાહેરાતોને પણ અવરોધિત કરશે.
Recent Comments