લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ઃ આજે છઠ્ઠા તબક્કાનું મતદાન યોજાશે

દેશમાં લોકસભા ચૂંટણીના છઠ્ઠા તબક્કાના મતદાન માટે ભારતીય ચૂંટણી પંચ સજ્જ થઈ ગયું છે. ૮ રાજ્યો તથાકેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં ૫૮ પીસીમાં મતદાન થવાનું છે. આ તબક્કામાં હરિયાણા અને એનસીટી દિલ્હીમાં મતદાન થશે. બિહાર, ઝારખંડ, જમ્મુ-કાશ્મીર, ઓડિશા, ઉત્તર પ્રદેશ અને પશ્ચિમ બંગાળ તથા અન્ય રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો છે જે આ તબક્કામાં પણ તેમનું મતદાન ચાલુ રાખશે. ઓડિશા રાજ્ય વિધાનસભા માટે ૪૨ વિધાનસભા મત વિસ્તારો માટે પણ એક સાથે મતદાન થશે.

છઠ્ઠા તબક્કા માટે ૨૫ મેએ બિહાર ૮ બેઠક, હરિયાણા ૧૦, જમ્મુ કાશ્મીર ૧, ઝારખંડ ૪, ઓરિસ્સા ૬, પશ્વિમ બંગાળ ૮, ઉત્તર પ્રદેશ ૧૪ અને દિલ્હી ૭ મળી કૂલ ૫૮ બેઠકો માટે મતદાન થશે. ઉત્તર પ્રદેશ લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ ભાજપ સહિત અન્ય રાજકીય પક્ષો માટે ગેમ ચેન્જર છે. કરવામાં આવી રહેલા ૪૦૦ પ્લસના દાવા માટે ભાજપે યૂપીમાં કેસરિયો કરવો જ રહ્યો. આ માટે છઠ્ઠા તબક્કાની ૧૪ બેઠકો પર ભાજપે ક્લિન સ્વીપ કરવું જ રહ્યું. ગત ચૂંટણીમાં ભાજપને અહીં ૧૪ માંથી ૯ બેઠકો મળી હતી. માયાવતીની પાર્ટીને ૪ બેઠકો અને સમાજવાદી પાર્ટીને એક બેઠક મળ હી. સ્થાનિક રાજકારણની વાત કરીએ તો આ વખતે સ્થિતિમાં ફેરબદલ દેખાઇ રહ્યો છે અને સમાજવાદી પાર્ટી ફરી એકવાર ઉભી થતી દેખાઇ રહી છે. આ સંજોગોમાં ભાજપ માટે કાંટે કી ટક્કર જેવી સ્થિતિ થઇ શકે છે.

લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪માં ઝારખંડ રાજ્યમાં છઠ્ઠા તબક્કાના મતદાન અને પરિણામની વાત કરીએ તો ગત ચૂંટણીમાં આ ચાર બેઠકો પૈકી ત્રણ બેઠકો પર ભાજપ જીત્યું હતું અને એક બેઠક પર આજસૂ જીત્યું હતું. જોકે આ વખતે અહીં પણ બિહારની જેમ ભાજપ સામે કોંગ્રેસનું ઇન્ડિયા ગઠબંધન ટક્કર આપી રહ્યું છે. જે જોતાં આ વખતે અહીં ચૂંટણી રણ મેદાનમાં ફેરવાઇ છે. ભાજપ સામે બેઠક ગુમાવવાની શક્યતા ઓછી છે પરંતુ વોટ શેર ઘટવાની સંભાવના પ્રવર્તી રહી છે.

લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪માં બિહાર બેઠકોની વાત કરીએ તો અહીં ચૂંટણી રણ મેદાન ટફ છે. ભાજપ સામે ઇન્ડિયા ગઠબંધન એક થઇને ટક્કર આપી રહ્યું છે. કેટલીક બેઠકો પર ભાજપ માટે સ્થિતિ મુશ્કેલ બની શકે છે. ભાજપ નેતૃત્વવાળું એનડીએ કેવી રીતે અહીં પોતાની બેઠકો બચાવે છે અને ઇન્ડિયા ગઠબંધન કેવી રીતે ઘૂસ મારે છે એ નિર્ણાયક બની રહેશે. ગત ચૂંટણીમાં અહીં એનડીએનો દબદબો રહ્યો હતો અને ૫ બેઠકો જીતી હતી. જ્યારે કોંગ્રેસને એક પણ બેઠક મળી ન હતી.

લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ છઠ્ઠા તબક્કા મતદાનની વાત કરીએ તો જમ્મુ કાશ્મીરની અનંતનાગ રાજૌરી બેઠક માટે છઠ્ઠા તબક્કામાં મતદાન થવાનું છે. આ બેઠક ગત ચૂંટણીમાં નેશનલ કોંન્ફ્રેસ જીત્યું હતું. જોકે આ વખતે સ્થિતિ બદલાયેલી દેખાઇ રહી છે અને નેશનલ કોંન્ફ્રેસ સામે સ્થાનિક પીડીપી ટક્કર આપતું દેખાઇ રહ્યું છે.

લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ માં પશ્વિમ બંગાળ ખાસ ચર્ચામાં છે. ભાજપ અહીં જીતની અપેક્ષા સાથે એડી ચોટીનું જોર લગાવી આગળ વધી રહી છે. આ સંજોગોમાં મમતા બેનર્જી માટે મુશ્કેલીઓ વધી રહી છે. છઠ્ઠા તબક્કામાં અહીં જે બેઠકો માટે મતદાન થવાનું એ બેઠકોના ગત ચૂંટણીના પરિણામ તપાસીએ તો અહીં ૮ બેઠકો પૈકી ભાજપ ૫ બેઠક જીત્યું હતું અને મમતા બેનર્જીની પાર્ટી ટીએમસીને માત્ર ત્રણ બેઠક મળી હતી. ચૂંટણી ૨૦૨૪ માટે આ બેઠકો નિર્ણાયક બની છે.
લોકસભા ચૂંટણી ૨૦૨૪ છઠ્ઠા તબક્કા માટે ઓરિસ્સાની છ બેઠકો માટે મતદાન થવાનું છે. આ છ બેઠકો પૈકી માત્ર બે બેઠકો પર જ ભાજપ ગત ચૂંટણીમાં જીત્યું હતું. જ્યારે બાકીની ચાર બેઠકો પર બીજેડી ઉમેદવાર જીત્યા હતા. આ સંજોગોમાં ભાજપ માટે આ ચૂંટણી મહત્વની બની છે. ભાજપ આ વખતે અહીં ક્લિન સ્વીપ કરવા માટે મથી રહ્યું છે તો સામે હરિફ પાર્ટી પોતાનો દબદબો ટકાવી રાખવા મથી રહ્યું છે.

આ છઠ્ઠા તબક્કાના મતદાન માટે ચૂંટણી પંચ દ્વારા જ્યાં પણ આગાહી કરવામાં આવે ત્યાં ગરમ હવામાન અથવા વરસાદની વિપરીત અસરને સંચાલિત કરવા માટે સંબંધિત સીઇઓ અને રાજ્ય મશીનરીઓને પૂરતા પગલાં લેવા સૂચના આપવામાં આવી છે. મતદાન આરામદાયક અને સુરક્ષિત વાતાવરણમાં થાય તે માટે મતદારોને પૂરતી છાયા, પીવાનું પાણી, રેમ્પ, શૌચાલય અને અન્ય પાયાની સુવિધાઓ સાથે આવકારવા માટે મતદાન મથકો તૈયાર છે. મતદાન પક્ષોને મશીનો અને મતદાન સામગ્રી સાથે તેમના સંબંધિત મતદાન મથકો પર રવાના કરવામાં આવ્યા છે.
પંચે મતદારોને મતદાન મથકો પર વધુ સંખ્યામાં મતદાન કરવા અને જવાબદારી અને ગૌરવ સાથે મતદાન કરવા હાકલ કરી છે. દિલ્હી, ગુડગાંવ, ફરીદાબાદ જેવા શહેરી કેન્દ્રોમાં પીસીના મતદારોને ખાસ કરીને તેમના મત આપવાના અધિકાર અને ફરજ વિશે યાદ અપાવવામાં આવે છે અને શહેરી ઉદાસીનતાના વલણને તોડવામાં આવે છે.
છેલ્લો તબક્કો એટલે કે ૭મા તબક્કાનું મતદાન ૧લી જૂને બાકીના ૫૭ પીસી માટે થશે અને ૪ જૂને મતગણતરી થવાની છે. સામાન્ય ચૂંટણીના પ્રથમ પાંચ તબક્કામાં ૨૫ રાજ્યો અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો અને ૪૨૮ પીસી માટે મતદાન સરળ અને શાંતિપૂર્ણ રીતે પૂર્ણ થયું હતું.

છઠ્ઠા તબક્કાની હકીકતોઃ-
૧. સામાન્ય ચૂંટણી ૨૦૨૪ના છઠ્ઠા તબક્કા માટે ૫૮ સંસદીય ક્ષેત્રો (જનરલ- ૪૯) માટે ૨૫ મે, ૨૦૨૪ના રોજ મતદાન યોજાશે. એસટી- ૦૨; એસસી- ૦૭) ૮ રાજ્યો તથા કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશોમાં. મતદાન સવારે ૭ વાગ્યે શરૂ થાય છે અને મતદાનનો સમય બંધ કરવાથી પીસી મુજબ અલગ હોઈ શકે છે.
૨. ૪૨ વિધાનસભા મતવિસ્તારો (જનરલ -૩૧; એસટી=૦૫; ઓડિશા વિધાનસભાના જીઝ્ર=૦૬)માં પણ એક સાથે મતદાન થશે.
૩. આશરે ૧૧.૪ લાખ મતદાન અધિકારીઓ ૧.૧૪ લાખ મતદાન મથકો પર ૧૧.૧૩ કરોડથી વધુ મતદારોનું સ્વાગત કરશે
૪. ૧૧.૧૩ કરોડથી વધુ મતદારોમાં ૫.૮૪ કરોડ માલેનો સમાવેશ થાય છે. ૫.૨૯ કરોડ મહિલા અને ૫૧૨૦ થર્ડ જેન્ડર મતદારો છે.
૫. ૮૫થી વધુ વયના ૮.૯૩ લાખથી વધુ નોંધાયેલા, ૧૦૦ વર્ષથી વધુ વયના ૨૩,૬૫૯ મતદારો અને છઠ્ઠા તબક્કા માટે ૯.૫૮ લાખ પીડબલ્યુડી મતદારો છે, જેમને તેમના ઘરેથી આરામથી મતદાન કરવાનો વિકલ્પ પૂરો પાડવામાં આવ્યો છે. વૈકલ્પિક હોમ વોટિંગ સુવિધાને પહેલાથી જ જબરદસ્ત પ્રશંસા અને પ્રતિસાદ મળી રહ્યો છે.
૬. સુરક્ષા કર્મચારીઓને લઈ જવા માટે ૨૦ વિશેષ ટ્રેનો તૈનાત કરવામાં આવી હતી.
૭. ૧૮૪ નિરીક્ષકો (૬૬ સામાન્ય નિરીક્ષકો, ૩૫ પોલીસ નિરીક્ષકો, ૮૩ ખર્ચ નિરીક્ષકો) મતદાનના થોડા દિવસો પહેલા જ તેમના મતવિસ્તારમાં પહોંચી ગયા છે. તેઓ ખૂબ જ તકેદારી રાખવા માટે કમિશનની આંખો અને કાન તરીકે સેવા આપે છે. આ ઉપરાંત કેટલાક રાજ્યોમાં વિશેષ નિરીક્ષકો તૈનાત કરવામાં આવ્યા છે.
૮. મતદારોની કોઈપણ પ્રકારની લાલચને ચુસ્તપણે અને ઝડપથી પહોંચી વળવા માટે કુલ ૨૨૨૨ ફ્‌લાઇંગ સ્કવોડ, ૨૨૯૫ સ્ટેટિક સર્વેલન્સ ટીમ, ૮૧૯ વીડિયો સર્વેલન્સ ટીમ અને ૫૬૯ વીડિયો વ્યૂઇંગ ટીમ ૨૪ કલાક સર્વેલન્સ રાખી રહી છે.
૯. કુલ ૨૫૭ આંતરરાષ્ટ્રીય બોર્ડર ચેક પોસ્ટ્‌સ અને ૯૨૭ આંતર-રાજ્ય સરહદ તપાસ ચોકીઓ દારૂ, ડ્રગ્સ, રોકડ અને મફતના કોઈપણ ગેરકાયદેસર પ્રવાહ પર કડક નજર રાખી રહી છે. સમુદ્ર અને હવાઈ માર્ગો પર કડક દેખરેખ રાખવામાં આવી છે.
૧૦. વૃદ્ધો અને વિકલાંગો સહિત દરેક મતદાતા સરળતાથી મતદાન કરી શકે તે માટે પાણી, શેડ, શૌચાલય, રેમ્પ, સ્વયંસેવકો, વ્હીલચેર અને વીજળી જેવી લઘુતમ સુવિધાઓ ઉપલબ્ધ છે.
૧૧. તમામ નોંધાયેલા મતદારોને મતદાર માહિતી સ્લિપનું વિતરણ કરવામાં આવ્યું છે. આ સ્લિપ્સ એક સુવિધાના પગલા તરીકે અને કમિશન તરફથી આવવા અને મત આપવા માટેના આમંત્રણ તરીકે સેવા આપે છે.
૧૨. મતદારો આ લિંક દ્વારા તેમના મતદાન મથકની વિગતો અને મતદાનની તારીખ ચકાસી શકે છે રંંॅજઃ//ીઙ્મીષ્ઠંિર્ટ્ઠઙ્મજીટ્ઠષ્ઠિર.ીષ્ઠૈ.ર્ખ્તદૃ.ૈહ/