જાેશીમઠના પહાડોમાં જાેવા મળતી આ બાબતોએ વૈજ્ઞાનિકોની ચિંતા વધી ગઈ?

છૂટક કાટમાળ અને પથ્થરોના ઢગલા, જાેશીમઠ ભૂસ્તરશાસ્ત્રીય દૃષ્ટિકોણથી પણ સંવેદનશીલ છે. આ વિસ્તાર ઝોન પાંચમાં આવે છે, જે ભૂકંપ માટે ખૂબ જ સંવેદનશીલ છે અને આ જ વૈજ્ઞાનિકોની વાસ્તવિક ચિંતાનું કારણ છે. બીજી ચિંતા જાેશીમઠમાં દેખાતી અસંખ્ય તિરાડો છે. વૈજ્ઞાનિકો જાન્યુઆરી અને ફેબ્રુઆરીમાં વરસાદની આગાહી કરી રહ્યા છે. વાડિયા ઇન્સ્ટિટ્યૂટ ઑફ હિમાલયન જીઓલોજી, દેહરાદૂનના ડાયરેક્ટર કાલાચંદ સાઈ કહે છે કે જાે આવું થાય તો આ તિરાડોમાં પાણી જમા થવાથી ભૂસ્ખલન વધુ વધી શકે છે. તેના પર જાે આ વિસ્તારમાં થોડો પણ ભૂકંપ આવે તો ભૂસ્ખલનની સાથે ભૂસ્ખલનની ઘટનાઓ વધી શકે છે. વાડિયાએ આ માટે જાેશીમઠમાં વૈજ્ઞાનિકોની ટીમ તૈનાત કરી છે.

આ ટીમ જાેશીમઠમાં ત્રણ પાસાઓથી તપાસ કરશે અને ત્યાંથી ડેટા એકત્રિત કરશે. વાડિયાના વૈજ્ઞાનિકો જાેશીમઠનો ભૂ-ભૌતિક અભ્યાસ કરશે અને તિરાડોની ઊંડાઈનું મૂલ્યાંકન કરવામાં આવશે. આ તિરાડો સુપરફિસિયલ છે કે જમીનની અંદર ઊંડે સુધી ગઈ છે કે કેમ તે તપાસવામાં આવશે. જાેશીમઠમાં વૈજ્ઞાનિક સાધનો લગાવીને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ દ્વારા સમગ્ર વિસ્તારનું સિસ્મિકલી મોનિટરિંગ કરવામાં આવશે. તેનાથી જાેશીમઠના સંવેદનશીલ વિસ્તારને ઓળખી શકાય છે. વેબ સેન્સર ઇન્સ્ટોલ કરીને સપાટીના વિસ્થાપન પર નજર રાખવામાં આવશે.

જાે જમીન સરકી રહી છે, તો તે કઈ ઝડપે સરકી રહી છે? તેનો ડેટા એકત્રિત કરવામાં આવશે. જાે કે, ધીમે ધીમે અન્ય એજન્સીઓના વૈજ્ઞાનિકો પણ જાેશીમઠમાં વિવિધ વસ્તુઓ પર સંશોધનમાં જાેડાશે, જેથી હિમાલયના ગેટવે તરીકે ઓળખાતો જાેશીમઠનો ભાગ ભલે ડૂબી ગયો હોય, પરંતુ જાેશીમઠનો બાકીનો ભાગ ભવિષ્ય માટે પણ સુરક્ષિત રાખવો જાેઈએ.