CBI એ OXFAM INDIA સામે કેસ નોંધ્યો, કાયદાનો ભંગ કરીને દાન લેવાના પુરાવા

ઝ્રમ્ૈંએ દ્ગય્ર્ં ર્ંટકટ્ઠદ્બ ૈંહઙ્ઘૈટ્ઠ અને તેના સત્તાવાર અધિકારીઓ સામે કેસ નોંધ્યો છે. આ કાર્યવાહી કેન્દ્રીય ગૃહ મંત્રાલયના આદેશ બાદ નોંધવામાં આવી છે. એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે વર્ષ ૨૦૧૯-૨૦માં ૧૨.૭૧ લાખ રૂપિયાના ટ્રાન્ઝેક્શનમાં ફોરેન કોન્ટ્રીબ્યુશન (રેગ્યુલેશન) એમેન્ડમેન્ટ એક્ટ ૨૦૨૦ (હ્લઝ્રઇછ)નું ઉલ્લંઘન થયું હતું. તે જ સમયે, ૨૦૧૩-૧૬ વચ્ચે, ૧.૫ કરોડના વિદેશી વ્યવહારોમાં પણ ગેરરીતિ આચરવામાં આવી હતી. ર્ંટકટ્ઠદ્બ ૈંહઙ્ઘૈટ્ઠ હ્લઝ્રઇછ કાયદામાં ફેરફાર કરવા માટે વિદેશી સરકારો અને સંસ્થાઓ દ્વારા ભારત સરકાર પર સતત દબાણ બનાવી રહ્યું હતું. હ્લઝ્રઇછ અમલમાં આવ્યા પછી પણ ર્ંટકટ્ઠદ્બ એ વિદેશમાંથી વિવિધ સંસ્થાઓને દાન ટ્રાન્સફર કર્યા હતા, જ્યારે આ કાયદો ૨૯ સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૦ ના રોજ અમલમાં આવ્યો હતો. સૂત્રોએ જણાવ્યું છે કે આવકવેરા વિભાગના સર્વેમાં ઘણા ઈ-મેલ મળ્યા છે, જેના પરથી પુરાવા મળ્યા છે કે ઓક્સફેમ ઈન્ડિયા અન્ય સંસ્થાઓને દાન મોકલતું હતું. અધિકારીઓએ બુધવારે અહીં જણાવ્યું કે અહીં સ્થિત સંસ્થાની ઓફિસ પર પણ દરોડા પાડવામાં આવ્યા હતા. ફરિયાદ, જે હવે હ્લૈંઇ નો ભાગ છે, એવો આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે ઓક્સફેમ ઈન્ડિયાની હ્લઝ્રઇછ નોંધણી સમાપ્ત થઈ ગઈ હોવા છતાં, તેણે અન્ય માધ્યમો દ્વારા ભંડોળની લેવડદેવડ કરીને કાયદાનું ઉલ્લંઘન કર્યું છે. આરોપ મુજબ, “ઓક્સફામ ઇન્ડિયા પાસે બહુપક્ષીય વિદેશી સંસ્થાઓને ભારત સરકાર સાથે તેના વતી દરમિયાનગીરી કરવા વિનંતી કરવા માટે ઍક્સેસ અને પ્રભાવ છે.” ફરિયાદમાં આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો છે કે તેણે ઓક્સફામ ઇન્ડિયાને “વિદેશી સંસ્થાઓ અથવા સંસ્થાઓની વિદેશ નીતિના સંભવિત સાધન” તરીકે ઉજાગર કર્યું છે જેણે તેને વર્ષોથી ઉદારતાથી ભંડોળ પૂરું પાડ્યું છે. તેનો આરોપ છે કે ઓક્સફેમ ઇન્ડિયાએ તેના વિદેશી ભાગીદારો જેમ કે ઓક્સફેમ ઓસ્ટ્રેલિયા અને ઓક્સફેમ ગ્રેટ બ્રિટનના ભંડોળને કેટલીક એનજીઓ તરફ વાળ્યું અને પ્રોજેક્ટને નિયંત્રિત કર્યો. ફરિયાદમાં આક્ષેપ કરવામાં આવ્યો હતો કે, “ઝ્રમ્ડ્ઢ્‌ દ્વારા ૈં્‌ સર્વેક્ષણ દરમિયાન મળેલી ઈમેઈલ પરથી એવું જણાય છે કે ર્ંટકટ્ઠદ્બ ૈંહઙ્ઘૈટ્ઠ તેના સહયોગીઓ/કર્મચારીઓ દ્વારા કમિશનના રૂપમાં સેન્ટર ફોર પોલિસી રિસર્ચ (ઝ્રઁઇ)ને ભંડોળ પૂરું પાડે છે. આ ર્ંટકટ્ઠદ્બ ૈંહઙ્ઘૈટ્ઠ ના ્‌ડ્ઢજી ડેટામાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે જે નાણાકીય વર્ષ ૨૦૧૯-૨૦ માં ઝ્રઁઇ માટે રૂ. ૧૨.૭૧ લાખની ચુકવણી દર્શાવે છે.” તે જણાવે છે કે સંસ્થાએ સામાજિક પ્રવૃત્તિઓ કરવા માટે હ્લઝ્રઇછ નોંધણી મેળવી છે, પરંતુ તેના સહયોગીઓ અથવા કર્મચારીઓ દ્વારા કમિશન – વ્યાવસાયિક અથવા તકનીકી સેવાઓ -ના રૂપમાં ઝ્રઁઇને કરવામાં આવેલી ચુકવણી તેના નિર્ધારિત ઉદ્દેશ્યો સાથે સુસંગત નથી. તેણે આક્ષેપ કર્યો હતો કે, “આ હ્લઝ્રઇછ ૨૦૧૦ની કલમ ૮ અને ૧૨(૪)નું ઉલ્લંઘન છે.” અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઈન્વેસ્ટિગેશન (સીબીઆઈ) એ બુધવારે દિલ્હીમાં ઓક્સફેમ ઈન્ડિયાની ઓફિસ પર દરોડા પાડ્યા. આ મહિનાની શરૂઆતમાં એક નિવેદનમાં ઓક્સફેમ ઈન્ડિયાએ કહ્યું હતું કે તે ભારતીય કાયદાઓનું સંપૂર્ણ પાલન કરે છે. ડિસેમ્બર ૨૦૨૧ માં ર્ંટકટ્ઠદ્બ ૈંહઙ્ઘૈટ્ઠ ની હ્લઝ્રઇછ નોંધણીનું નવીકરણ કરવામાં આવ્યું ન હતું. જૂથે તેના હ્લઝ્રઇછ નોંધણીને રિન્યૂ ન કરવાના ર્નિણય સામે દિલ્હી હાઈકોર્ટમાં અરજી દાખલ કરી છે.