SoGAનો રિપોર્ટ અત્યંત ચોંકાવનારો

ભારતમાં અધધ ૨૧ લાખ લોકોના ઝેરી હવાથી મોત થાય છે ઃ ર્જીય્છ સ્ટેટ ઓફ ગ્લોબલ એર ૨૦૨૪ના રિપોર્ટમાં જે ખુલાસો થયો છે તેણે દરેક ભારતીયોને ડરાવી દીધા છે. આ રિપોર્ટ એટલા માટે ચિંતા વધારી રહ્યો છે. કેમ કે દેશની રાજધાની દિલ્લીમાં એર ક્વોલિટી ઈન્ડેક્સનું સ્તર ૫૦૦ને પાર પહોંચી ગયું છે. આ ગંભીર શ્રેણીમાં તંદુરસ્ત લોકો પણ બીમાર પડી શકે છે. ૨૦૨૧માં દુનિયામાં થયેલા મોતનું બીજું સૌથી મોટું કારણ ઝેરી હવા જ હતી. સૌથી વધારે ખતરો એશિયાઈ અને આફ્રિકાના દેશો પર છે. રિપોર્ટમાં ઘટસ્ફોટ થયો છે કે ૮૧ લાખ મોતમાંથી ૫૮ ટકા મોતનું કારણ વાતાવરણમાં રહેલ પ્રદૂષણ રહ્યું છે. જ્યારે ૩૮ ટકા મોત ઘરની અંદર રહેલા પ્રદૂષણના કારણે થયા હતા. જાે કે, ચિંતાની વાત એ છે કે ૫ વર્ષથી નાના બાળકોના મોતનું સૌથી મોટું કારણ વાયુ પ્રદૂષણ છે.

હવે તમારા મનમાં સવાલ થતો હશે કે ૫ વર્ષથી નાના બાળકો માટે ભારતમાં વાયુ પ્રદૂષણ કેમ મોટો ખતરો છે? તો તે અમે નહીં પરંતુ આ રિપોર્ટના આંકડા કહી રહ્યા છે. આ રિપોર્ટમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે, બાંગ્લાદેશમાં વાયુ પ્રદૂષણના કારણે ૧૯,૧૦૦ બાળકોનાં મોત થયા છે. ઈથોપિયામાં વાયુ પ્રદૂષણે ૩૧,૧૦૦ બાળકોનો ભોગ લીધો છે. તો પાકિસ્તાનમાં વાયુ પ્રદૂષણથી ૬૮,૧૦૦ બાળકોનાં મોત થયા છે. તેમજ નાઈજિરીયામાં વાયુ પ્રદૂષણના કારણે ૧,૧૪,૧૦૦ બાળકોનાં મોત થયા છે. જ્યારે ભારતમાં વાયુ પ્રદૂષણે ૧,૬૯,૪૦૦ બાળકોનો જીવ લીધો છે.

રિપોર્ટમાં દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે, દુનિયાભરમાં ઁસ્૨.૫નું સૌથી વધારે પ્રમાણ ભારતમાં છે. તેમાં પણ દેશની રાજધાની દિલ્લીમાં તેનું પ્રમાણ સૌથી વધારે છે. ઠંડીની સિઝનમાં તો ભારતમાં ઘરની અંદરની હવા બહારની હવા કરતાં ૪૧ ટકા વધુ પ્રદૂષિત હોય છે. આ સ્થિતિમાં માણસ જાય તો જાય ક્યાં? વાયુ પ્રદૂષણના કારણે નાના બાળકોથી માંડીને મોટી ઉંમરના તમામ લોકોને શ્વાસ લેવામાં મુશ્કેલી પડે છે. જે ધીમે-ધીમે તેમને મોતના મુખમાં ધકેલી દે છે. તમારા મનમાં પાછો એવો સવાલ થતો હશે કે ઝેરી હવા કેમ માણસની દુશ્મન બની ગઈ છે.

૨૦૨૧માં મ્યાનમારમાં ઝેરી હવાથી ૧.૦૧ લાખ લોકોના મોત થયા હતા. બાંગ્લાદેશમાં ૨.૩૬ લાખ લોકો ઝેરી હવાથી મોતને ભેટ્યા હતા. પાકિસ્તાનમાં ૨.૫૬ લાખ લોકો ઝેરી હવાનો શિકાર બન્યા હતા. જ્યારે ભારતમાં અધધ ૨૧ લાખ લોકોના ઝેરી હવાથી મોત થયા હતા. ૨૩ લાખ લોકોના મોત સાથે ચીન યાદીમાં પહેલા નંબરે રહ્યું છે. આખી દુનિયામાં ઝેરી હવાએ ૨૦૨૧માં ૮૧ લાખ લોકોનો જીવ લીધો હતો. દુનિયાના તમામ દેશો કાર્બન ઉત્સર્જન ઘટાડવા માટેના પ્રયાસો તો કરે છે. પરંતુ હજુ સુધી તેના કોઈ નક્કર પરિણામ આવ્યા નથી. દર વર્ષે મોતનો આંકડો વધતો જઈ રહ્યો છે. આ અંગે વિકસિત અને વિકાસશીલ દેશોએ ભેગા મળીને ઉપાયો કરવા પડશે નહીં તો માનવજીવન પર મોટું સંકટ સર્જાશે.