કેન્દ્ર સરકારે કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશ લદ્દાખના લોકો માટે ર્નિણય લીધો

લદ્દાખમાં સરકારી નોકરીઓમાં લદ્દાખના સ્થાનિક લોકોને ૯૫% અનામતનો પ્રસ્તાવ, ગૃહ મંત્રાલય અનામત રાખવા માટે સંમત થયું કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ લદ્દાખના લોકો માટે કેન્દ્ર સરકારે મોટો ર્નિણય લીધો છે. સરકારે અહીં સરકારી નોકરીઓમાં સ્થાનિક લોકોને ૯૫% અનામત આપવાનો પ્રસ્તાવ મૂક્યો છે. અગાઉ, સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે લદ્દાખના બે મોટા સંગઠન, લેહ એપેક્સ બોડી અને કારગિલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ, મંગળવારે કેન્દ્રીય પ્રધાન નિત્યાનંદ રાયને તેમની ઘણી માંગણીઓ સાથે મળ્યા હતા. બેઠકમાં હાજરી આપનાર લદ્દાખના સાંસદ મોહમ્મદ હનીફાએ કહ્યું કે લદ્દાખમાં રાજપત્રિત અધિકારીઓની ૯૫ ટકા જગ્યાઓ સ્થાનિક લોકો માટે આરક્ષિત રાખવા પર સહમતિ બની છે. મીટિંગ બાદ હનીફાએ કહ્યું, “લદ્દાખના લોકો માટે આ એક મોટા સમાચાર છે. લોકોને આ સભામાંથી કોઈ સારા સમાચારની અપેક્ષા હતી અને હવે તેમની પ્રાર્થના સાંભળવામાં આવી છે. ગૃહ મંત્રાલય રાજપત્રિત અધિકારીઓની ૯૫ ટકા નોકરીઓ સ્થાનિક લોકો માટે અનામત રાખવા માટે સંમત થયું છે.

બંને પક્ષો હવે આવતા વર્ષે ૧૫ જાન્યુઆરીએ યોજાનારી આગામી બેઠકમાં સંમત મુદ્દાઓ અને અન્ય માંગણીઓના અમલીકરણના મુદ્દા પર ચર્ચા કરશે. કેન્દ્ર દ્વારા આબોહવા કાર્યકર્તા સોનમ વાંગચુકની આગેવાની હેઠળના લદ્દાખી કાર્યકરોની માંગણીઓ પર વિચારણા કરવાની ખાતરી આપ્યા બાદ આ બેઠક થઈ હતી, જેમણે લદ્દાખથી કૂચનું નેતૃત્વ કર્યા બાદ દિલ્હીમાં વિરોધ કર્યો હતો. અગાઉ, લેહ એપેક્સ બોડી અને કારગિલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ ગઈકાલે કેન્દ્રીય પ્રધાન નિત્યાનંદ રાયને મળ્યા હતા અને લદ્દાખને રાજ્યનો દરજ્જાે આપવા, બંધારણની છઠ્ઠી સૂચિમાં કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશનો સમાવેશ અને પ્રદેશ માટે વિશેષ જાહેર સેવા આયોગની સ્થાપના જેવા મુદ્દાઓ પર ચર્ચા કરી હતી. અનેક મહત્વની માંગણીઓ પર ચર્ચા કરી. આ ઉપરાંત, સંગઠનો લદ્દાખમાં ૨ લોકસભા બેઠકો (એક કારગિલ અને એક લેહ માટે)ની પણ માંગ કરી રહ્યા છે. હાલમાં અહીં માત્ર લદ્દાખ લોકસભા સીટ છે.

લેહ એપેક્સ બોડી (ન્છમ્) અને કારગિલ ડેમોક્રેટિક એલાયન્સ (દ્ભડ્ઢછ) લાંબા સમયથી લદ્દાખને રાજ્યનો દરજ્જાે આપવા, બંધારણની છઠ્ઠી સૂચિમાં કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશનો સમાવેશ કરવા અને પ્રદેશ માટે વિશેષ જાહેર સેવા આયોગની સ્થાપનાની માંગ કરી રહ્યા છે. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે કેન્દ્રીય ગૃહ રાજ્ય મંત્રી નિત્યાનંદ રાયના નેતૃત્વમાં લદ્દાખ માટે સરકાર દ્વારા રચાયેલી ઉચ્ચ સત્તાવાળી સમિતિ (ૐઁઝ્ર) એ ન્છમ્ અને દ્ભડ્ઢછ સાથે તેમની માંગણીઓ પર ચર્ચા કરી. ૨૦૧૯ પહેલા, લદ્દાખ જમ્મુ અને કાશ્મીર રાજ્યનો એક ભાગ હતો અને વિધાનસભામાં આ પ્રદેશના ચાર પ્રતિનિધિઓ હતા. પરંતુ જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિશેષ દરજ્જાે આપતી બંધારણની કલમ ૩૭૦ ની જાેગવાઈઓ ૫ ઓગસ્ટ, ૨૦૧૯ ના રોજ નાબૂદ કરવામાં આવી હતી અને તત્કાલીન વિશેષ રાજ્યને ૨ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશો (જમ્મુ અને કાશ્મીર અને લદ્દાખ) માં વિભાજિત કરવામાં આવ્યું હતું.

જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન અધિનિયમની જાેગવાઈઓ અનુસાર, જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિધાનસભા સાથે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બનાવવામાં આવ્યો હતો જ્યારે લદ્દાખને વિધાનસભા વિના કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બનાવવામાં આવ્યો હતો. જાે કે, કેન્દ્ર સરકારે ગયા વર્ષે ડિસેમ્બરમાં લદ્દાખના એક પ્રતિનિધિમંડળને ખાતરી આપી હતી કે તે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશના વિકાસને ઝડપથી આગળ વધારવા અને પ્રદેશના લોકોની આકાંક્ષાઓને પૂર્ણ કરવા માટે પ્રતિબદ્ધ છે. ગૃહ મંત્રાલયે લદ્દાખની ભૌગોલિક સ્થિતિ અને વ્યૂહાત્મક મહત્વને ધ્યાનમાં રાખીને પ્રદેશની વિશિષ્ટ સંસ્કૃતિ અને ભાષાના રક્ષણ માટે જરૂરી પગલાંની ચર્ચા કરવા માટે નિત્યાનંદ રાયના નેતૃત્વ હેઠળ ૐઁઝ્ર ની રચના કરી. લદ્દાખના ઘણા સંગઠનો લાંબા સમયથી પ્રદેશ માટે અલગ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશની માંગ કરી રહ્યા હતા, જે ૫ ઓગસ્ટ ૨૦૧૯ના રોજ પૂર્ણ થઈ હતી. જાે કે, થોડા સમય પહેલા એલએબી અને કેડીએ તેમની મહત્વપૂર્ણ માંગણીઓને લઈને ઘણી જગ્યાએ વિરોધ પ્રદર્શન કર્યું હતું. દરમિયાન, કેન્દ્રએ ઓગસ્ટમાં લદ્દાખમાં પાંચ નવા જિલ્લા બનાવવાની જાહેરાત કરી હતી.