કેન્દ્રએ લદ્દાખ માટે નવી ડોમિસાઇલ નીતિઓની જાહેરાત કરી, સ્થાનિકો માટે ૮૫ ટકા નોકરીઓ અનામત રાખી

કેન્દ્ર સરકારે મંગળવારે કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ લદ્દાખ માટે નવી અનામત અને નિવાસ નીતિઓની જાહેરાત કરી, જેમાં સ્થાનિક લોકો માટે ૮૫ ટકા નોકરીઓ અને લદ્દાખ સ્વાયત્ત હિલ વિકાસ પરિષદોમાં કુલ બેઠકોના એક તૃતીયાંશ મહિલાઓ માટે અનામત રાખવામાં આવી છે. લદ્દાખમાં અંગ્રેજી, હિન્દી, ઉર્દૂ, ભોટી અને પુર્ગી ભાષાઓને સત્તાવાર ભાષાઓ બનાવવામાં આવી છે.
કેન્દ્રએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલું સ્થાનિક હિતોનું રક્ષણ કરવાનો છે. ૨૦૧૯ માં કલમ ૩૭૦ હેઠળ ભૂતપૂર્વ રાજ્ય જમ્મુ અને કાશ્મીરનો વિશેષ દરજ્જાે રદ કરવામાં આવ્યા પછી લદ્દાખના લોકો તેમની ભાષા, સંસ્કૃતિ અને જમીનના રક્ષણ માટે બંધારણીય સુરક્ષા માટે વિરોધ કરી રહ્યા છે.

સરકાર દ્વારા જારી કરાયેલી અનેક સૂચનાઓ અનુસાર, નોકરીઓ, સ્વાયત્ત પરિષદો, નિવાસસ્થાન અને ભાષાઓમાં અનામત માટેની નીતિઓમાં ફેરફાર મંગળવારથી અમલમાં આવશે.
લદ્દાખ માટે નવા નિવાસસ્થાન નિયમો તપાસો
નવા નિયમોના ભાગ રૂપે, જે લોકો કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશમાં ૧૫ વર્ષ રહ્યા છે અથવા સાત વર્ષ સુધી અભ્યાસ કર્યો છે અને કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ સ્થિત શૈક્ષણિક સંસ્થામાં ધોરણ ૧૦ કે ૧૨ ની પરીક્ષા આપી છે તેઓ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ હેઠળ અથવા કેન્ટોનમેન્ટ બોર્ડ સિવાયના સ્થાનિક અથવા અન્ય સત્તા હેઠળ કોઈપણ પદ પર નિમણૂકના હેતુ માટે લદ્દાખના નિવાસસ્થાન રહેશે.
વધુમાં, કેન્દ્ર સરકારના અધિકારીઓ, ઓલ ઈન્ડિયા સર્વિસીસ ઓફિસર્સ, જાહેર ક્ષેત્રના ઉપક્રમ અને કેન્દ્ર સરકારની સ્વાયત્ત સંસ્થાના અધિકારીઓ, જાહેર ક્ષેત્રની બેંકો, વૈધાનિક સંસ્થાઓના અધિકારીઓ, કેન્દ્રીય યુનિવર્સિટીઓ અને કેન્દ્ર સરકારની માન્ય સંશોધન સંસ્થાઓના અધિકારીઓ જેમણે કુલ ૧૦ વર્ષ સુધી કેન્દ્ર શાસિત પ્રદેશમાં સેવા આપી છે તેમના બાળકો પણ નિવાસ માટે પાત્ર છે.
આર્થિક રીતે નબળા વર્ગો માટે અનામત હજુ પણ ૧૦ ટકા છે. કેન્દ્ર સરકારે અન્ય એક સૂચનામાં જણાવ્યું હતું કે લદ્દાખ સ્વાયત્ત હિલ વિકાસ પરિષદ અધિનિયમ, ૧૯૯૭ માં, પરિષદોમાં કુલ બેઠકોના એક તૃતીયાંશ કરતા ઓછા નહીં તે મહિલાઓ માટે અનામત રાખવામાં આવશે અને આવી બેઠકો વિવિધ પ્રાદેશિક મતવિસ્તારોને રોટેશન દ્વારા ફાળવી શકાય છે.
મહિલાઓ માટે અનામત મતવિસ્તારોનું રોટેશન સત્તાવાર ગેઝેટમાં સૂચના દ્વારા દરેક મતવિસ્તારને ફાળવવામાં આવેલા સીરીયલ નંબરના આધારે કરવામાં આવશે.
લદ્દાખમાં બે સ્વાયત્ત હિલ વિકાસ પરિષદો છે – લદ્દાખ સ્વાયત્ત હિલ વિકાસ પરિષદ, લેહ અને લદ્દાખ સ્વાયત્ત હિલ વિકાસ પરિષદ, કારગિલ.
લદ્દાખ સિવિલ સર્વિસીસ ડિસેન્ટ્રલાઇઝેશન અને રિક્રુટમેન્ટ (એમેન્ડમેન્ટ) રેગ્યુલેશન, ૨૦૨૫ માં વ્યાખ્યાયિત કરાયેલ લદ્દાખ કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ હેઠળના પદો પર નિમણૂકના હેતુ માટે જ ડોમિસાઇલ સર્ટિફિકેટ માન્ય રહેશે.

બધા સત્તાવાર હેતુઓ માટે અંગ્રેજીનો ઉપયોગ કરવામાં આવશે
અંગ્રેજી, હિન્દી, ઉર્દૂ, ભોટી અને પુર્ગીને લદ્દાખની સત્તાવાર ભાષાઓ બનાવવા ઉપરાંત, સરકારે કહ્યું કે આ નિયમનની શરૂઆત પહેલાં યુટીના તમામ સત્તાવાર હેતુઓ માટે અંગ્રેજીનો ઉપયોગ ચાલુ રહેશે જેના માટે તેનો ઉપયોગ કરવામાં આવતો હતો.
યુટીના વહીવટકર્તા લદ્દાખમાં અન્ય ભાષાઓના પ્રમોશન અને વિકાસ અને કલા, સંસ્કૃતિ અને ભાષાઓ એકેડેમીની સ્થાપના માટે સંસ્થાકીય પદ્ધતિઓને મજબૂત કરવા માટે આવા જરૂરી પગલાં પણ લેશે.
લદ્દાખની અન્ય માતૃભાષાઓ જેમ કે શિના (દાર્દિક), બ્રોસ્કટ (દાર્દિક), બાલ્ટી અને લદ્દાખીના પ્રમોશન અને વિકાસ માટે ખાસ પ્રયાસો કરવામાં આવશે.
જમ્મુ અને કાશ્મીર પુનર્ગઠન કાયદાની જાેગવાઈઓ અનુસાર, જમ્મુ અને કાશ્મીરને વિધાનસભા ધરાવતું કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ અને લદ્દાખને કોઈપણ વિધાનસભા વિનાનું કેન્દ્રશાસિત પ્રદેશ બનાવવામાં આવ્યું છે.