બિહાર કેબિનેટે ઘરેલુ હિંસાથી પ્રભાવિત મહિલાઓને મદદ કરવા માટે સુરક્ષા અધિકારીઓના પદોને મંજૂરી આપી

બિહાર સરકારે મંગળવારે ઘરેલુ હિંસાથી પ્રભાવિત મહિલાઓને મદદ કરવા માટે તમામ જિલ્લાઓ અને પેટા વિભાગોમાં પૂર્ણ-સમયના ‘સુરક્ષા અધિકારીઓ‘ ની ૩૯૦ જગ્યાઓ બનાવવાને મંજૂરી આપી હતી. મંગળવારે અહીં મુખ્યમંત્રી નીતિશ કુમારની અધ્યક્ષતામાં મળેલી રાજ્ય મંત્રીમંડળની બેઠકમાં આ ર્નિણય લેવામાં આવ્યો.
મંત્રીમંડળે આ હેતુ માટે ૩૯૦ જગ્યાઓ બનાવવા માટે રાજ્યના સમાજ કલ્યાણ વિભાગના પ્રસ્તાવને મંજૂરી આપી.
મંત્રીમંડળના ર્નિણય પછી તરત જ, સમાજ કલ્યાણ વિભાગના સચિવ અને બિહાર મહિલા અને બાળ વિકાસ નિગમના અધ્યક્ષ-કમ-પ્રબંધ નિર્દેશક, બંદના પ્રેયાશીએ પીટીઆઈને જણાવ્યું હતું કે, “અગાઉ, મંત્રીમંડળે ઘરેલુ હિંસાથી પ્રભાવિત મહિલાઓને વધુ અસરકારક રીતે ટેકો આપવા માટે સબ-ડિવિઝન, જિલ્લા અને રાજ્ય સ્તરે પૂર્ણ-સમયના ‘સુરક્ષા અધિકારીઓ‘ ની નિમણૂક કરવા માટે એક અલગ કેડર બનાવવાની મંજૂરી આપી હતી. હવે, મંત્રીમંડળે નવા કેડર હેઠળ ૩૯૦ જગ્યાઓ બનાવવાની મંજૂરી આપી છે… પૂર્ણ-સમયના પીઓ નિમણૂક કરવાની પ્રક્રિયા ટૂંક સમયમાં શરૂ થશે.”
“રાજ્યના તમામ ૩૮ જિલ્લાઓમાં પૂર્ણ-સમયના પોલીસ અધિકારીઓની પણ નિમણૂક કરવામાં આવશે. સરકાર દ્વારા રાજ્ય સ્તરના સુરક્ષા અધિકારીની પણ નિમણૂક કરવામાં આવશે. ‘ઘરેલુ હિંસાથી મહિલાઓનું રક્ષણ અધિનિયમ, ૨૦૦૫‘ ને ધ્યાનમાં રાખીને આ ર્નિણય લેવામાં આવ્યો છે. રાજ્યમાં ઘરેલુ હિંસાના કિસ્સાઓમાં વધારો જાેવા મળી રહ્યો છે તે ધ્યાનમાં રાખીને આ ર્નિણય લેવામાં આવ્યો છે,” તેણીએ કહ્યું.
“આ પગલાનો હેતુ પરિવારમાં થતી કોઈપણ પ્રકારની હિંસાનો ભોગ બનેલા અને તેની સાથે સંકળાયેલા અથવા આકસ્મિક બાબતો માટે બંધારણ હેઠળ મહિલાઓના અધિકારોનું અસરકારક રક્ષણ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે,” પ્રેયાશીએ જણાવ્યું.

કાયદા મુજબ, પોલીસ અધિકારીઓ મેજિસ્ટ્રેટને તેમના કાર્યો કરવામાં મદદ કરશે અને જાે પીડિત વ્યક્તિને શારીરિક ઈજાઓ થઈ હોય તો તેની તબીબી તપાસ કરાવવા અને તબીબી રિપોર્ટની એક નકલ પોલીસ સ્ટેશન અને તે વિસ્તારના ન્યાયક્ષેત્ર ધરાવતા મેજિસ્ટ્રેટને મોકલવા માટે પણ જવાબદાર રહેશે જ્યાં ઘરેલુ હિંસા થઈ હોવાનો આરોપ છે.
તેમણે સમજાવ્યું કે, પીઓ એ પણ સુનિશ્ચિત કરશે કે નાણાકીય રાહત માટેના આદેશનું પાલન થાય અને હાલના કાયદા હેઠળ નિર્ધારિત પ્રક્રિયા અનુસાર અમલમાં મૂકવામાં આવે.
રાજ્ય સરકારે દહેજ પ્રતિબંધ કાયદો, બાળ લગ્ન પ્રતિબંધ કાયદો, ૨૦૦૬ વગેરે લાગુ કરીને ઘરેલુ હિંસાનો સામનો કરી રહેલી મહિલાઓને ન્યાય મળે તે માટે ઘણા પગલાં લીધા છે, એમ તેમણે જણાવ્યું હતું. તેમણે ઉમેર્યું હતું કે, વિવિધ યોજનાઓ ઘરેલુ હિંસાનો સામનો કરતી મહિલાઓને વિવિધ પ્રકારની સેવાઓ પણ પૂરી પાડે છે.
રાજ્ય સરકારે આ વર્ષે ફેબ્રુઆરીમાં જાહેર કરેલા બિહાર આર્થિક સર્વેક્ષણ અહેવાલ મુજબ, ૨૦૨૩-૨૪માં મહિલાઓ સામે થયેલા ગુનાઓ સંબંધિત નોંધાયેલા અને નિકાલ કરાયેલા કેસોની સંખ્યામાં વધારો થયો છે.
“તેનું કારણ સંબંધિત અધિકારીઓ દ્વારા આપવામાં આવતી જાગૃતિ અને સંકલિત સમર્થન હોઈ શકે છે કારણ કે ઘણી મહિલાઓ અધિકારીઓ સાથે કેસ નોંધાવવા માટે આગળ આવી રહી છે,” તેમણે કહ્યું.
કુલ ૭,૫૧૭ નોંધાયેલા કેસમાંથી, ૨૦૨૩-૨૪માં મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓ સંબંધિત ૬,૫૯૯ કેસોનો નિકાલ કરવામાં આવ્યો હતો. ૨૦૨૩-૨૪માં દહેજ ઉત્પીડનના કેસોની નોંધણી સૌથી વધુ ૮૩૭ હતી જ્યારે કાર્યસ્થળો પર જાતીય સતામણીના કેસ ૨૪ હતા, એમ તેમણે ઉમેર્યું.