‘સુપર અર્થ‘: નાસાએ ૧૫૪ પ્રકાશ વર્ષ દૂર રહસ્યમય સંકેત મોકલતો વિશાળ ગ્રહ શોધ્યો

નાસાએ ફક્ત ૧૫૪ પ્રકાશવર્ષ દૂર એક નવો “સુપર અર્થ” ગ્રહ શોધી કાઢ્યો છે જે એક વિચિત્ર, પુનરાવર્તિત સંકેત મોકલી રહ્યો છે. ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ નામનો આ ગ્રહ પૃથ્વી કરતા લગભગ બમણો પહોળો અને લગભગ ચાર ગણો ભારે છે. આ વર્ષની શરૂઆતમાં, નાસાના ટ્રાન્ઝિટિંગ એક્સોપ્લેનેટ સર્વે સેટેલાઇટ (્ઈજીજી) એ તારામાંથી પ્રકાશનો વારંવાર ઝબકારો મેળવ્યો.
‘સુપર અર્થ‘ શું છે?
આ પ્રકાશ ઝાંખો પડતો દર વર્ષે માર્ચમાં જાેવા મળતો હતો. જ્યારે વૈજ્ઞાનિકોએ તેને શોધી કાઢ્યું, ત્યારે તેમને ઉત્તરીય આકાશમાં લાયરા નક્ષત્રમાં ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ મળ્યો.
ગ્રહનું કદ અને વજન તેને વૈજ્ઞાનિકો જેને “ત્રિજ્યા અંતર” કહે છે – તે ગ્રહોનો એક દુર્લભ જૂથ છે જે પૃથ્વી જેવા નાના, ખડકાળ ગ્રહો અને નેપ્ચ્યુન જેવા મોટા ગેસ ગ્રહો વચ્ચે સ્થિત છે.
આ કારણે, વૈજ્ઞાનિકો માને છે કે ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ માં પાતળા વાતાવરણ હેઠળ જાડા બરફનો સ્તર હોઈ શકે છે, અથવા કદાચ છીછરા સમુદ્ર પણ હોઈ શકે છે.
સપાટીનું તાપમાન લગભગ ૩૦૦°ઝ્ર (૬૦૦°હ્લ) હોવા છતાં, સંશોધકો માને છે કે ત્યાં હજુ પણ પાણી હોઈ શકે છે. કારણ કે ગ્રહ ભરતીથી બંધ હોઈ શકે છે, એટલે કે એક બાજુ હંમેશા તેના તારા તરફ હોય છે જ્યારે બીજી બાજુ અંધારામાં રહે છે. જાે તે સાચું હોય, તો પાણી ઠંડા, ઘાટા બાજુ પર છુપાયેલું હોઈ શકે છે.
પરંતુ તે ગ્રહના વાતાવરણની આસપાસ ગરમી કેવી રીતે ફરે છે તેના પર આધાર રાખે છે. આટલા ઊંચા તાપમાન સાથે, વૈજ્ઞાનિકો કહે છે કે ત્યાં જીવન અસ્તિત્વમાં હોવાની શક્યતા ઓછી છે.
મોરોક્કોમાં ઓકાઈમેડેન ઓબ્ઝર્વેટરીમાં અબ્દેરહમાને સોબકીઉ અને તેમની ટીમે ચાર ખંડો પર નિરીક્ષકો સાથે કામ કરીને ગ્રહની શોધની પુષ્ટિ કરી.
“અમે ્ઈજીજી અને મલ્ટીકલર ગ્રાઉન્ડ-આધારિત ફોટોમેટ્રિક ડેટા, ઉચ્ચ-રિઝોલ્યુશન ઇમેજિંગ અને સ્પેક્ટ્રોસ્કોપિક અવલોકનોનો ઉપયોગ કરીને ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ ને માન્ય કર્યું છે.”
ટીમે શોધી કાઢ્યું કે ગ્રહ ફક્ત ચાર દિવસમાં તેના તારાની આસપાસ ફરે છે.
્ઈજીજી દર ૩૦ મિનિટે આકાશ જુએ છે
્ઈજીજી ચાર સંવેદનશીલ કેમેરાનો ઉપયોગ કરીને દર ૩૦ મિનિટે આકાશ જુએ છે. તે તારાના પ્રકાશમાં નાના ઘટાડા શોધે છે, જેમ કે ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ ને કારણે થાય છે.
દર વખતે જ્યારે ગ્રહ તેના તારા – લાલ વામન – ની સામેથી પસાર થાય છે, ત્યારે તે પ્રકાશને થોડો અવરોધે છે. ભલે તારો ઝાંખો હોય, ્ઈજીજી તેજમાં આ નાના ઘટાડાને શોધી શકે છે.
જાેકે, ગ્રહ વિશે વધુ જાણવા માટે વધુ અદ્યતન સાધનોની જરૂર છે.
ટીમ કહે છે કે હવાઈમાં જેમિની નોર્થ ટેલિસ્કોપ પર સ્છઇર્ર્ંંદ્ગ-ઠ સાધન ગ્રહના દળની પુષ્ટિ કરવામાં અને નજીકના કોઈપણ અન્ય ગ્રહોને શોધવામાં મદદ કરી શકે છે.
નાસાના વૈજ્ઞાનિકો પણ ઇન્ફ્રારેડ પ્રકાશ સાથે ્ર્ંૈં-૧૮૪૬ હ્વ ના વાતાવરણનો અભ્યાસ કરવા માટે જેમ્સ વેબ સ્પેસ ટેલિસ્કોપનો ઉપયોગ કરવાની આશા રાખે છે. ઇં૧૦ બિલિયન ટેલિસ્કોપે ગયા મહિને જ તેનો પહેલો એક્સોપ્લેનેટ શોધી કાઢ્યો હતો અને તે અવકાશમાં મુસાફરી કરતી વખતે અન્યનો અભ્યાસ કરવાનું ચાલુ રાખે છે.