અથડામણના ત્રીજા દિવસે નવા હુમલાઓ વચ્ચે થાઇલેન્ડ અને કંબોડિયા વચ્ચે આરોપ-પ્રત્યારોપ

શનિવારે થાઇલેન્ડ અને કંબોડિયા વચ્ચે નવા હુમલાઓના આરોપો પરસ્પર થયા, કારણ કે ઘાતક સરહદી અથડામણો ત્રીજા દિવસે પ્રવેશી, જેમાં ઓછામાં ઓછા ૩૩ લોકો માર્યા ગયા અને ૧૬૮,૦૦૦ થી વધુ લોકો વિસ્થાપિત થયા, કારણ કે બંને પક્ષો પર યુદ્ધવિરામ માટે આંતરરાષ્ટ્રીય દબાણ વધી ગયું.

ઘણા સરહદી ગામો નજીક તોપમારો અને ગોળીબારના અહેવાલો મળ્યા, જેના કારણે ગુરુવારે સરહદ પર લેન્ડ માઇન વિસ્ફોટમાં પાંચ થાઈ સૈનિકો ઘાયલ થયા બાદ ફરી ભડકેલી લડાઈનો વિસ્તાર વધ્યો. કંબોડિયન અને થાઈ અધિકારીઓએ બદલો લેવા માટે કાર્યવાહી કરવાનો દાવો કર્યો.

બંને દેશોએ તેમના રાજદૂતોને પાછા બોલાવ્યા અને થાઈલેન્ડે કંબોડિયા સાથેની તેની ઉત્તરપૂર્વીય સરહદ ક્રોસિંગ બંધ કરી દીધી.

કંબોડિયન અધિકારીઓએ શનિવારે ૧૨ નવા મૃત્યુની જાણ કરી, જેના કારણે મૃત્યુઆંક ૧૩ થયો, જ્યારે થાઈ અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે એક સૈનિક માર્યો ગયો, જેના કારણે મૃત્યુઆંક ૨૦ થયો, જેમાં મોટાભાગના નાગરિકોનો સમાવેશ થાય છે.

પ્રાદેશિક બ્લોક, દક્ષિણપૂર્વ એશિયન રાષ્ટ્રોના સંગઠન, અથવા છજીઈછદ્ગ, તેના બે સભ્યો વચ્ચે પરિસ્થિતિને શાંત કરવા માટે વધતા દબાણ હેઠળ છે. શુક્રવારે એક કટોકટીની બેઠક દરમિયાન, યુએન સુરક્ષા પરિષદના સભ્યોએ તણાવ ઓછો કરવા હાકલ કરી અને છજીઈછદ્ગ ને શાંતિપૂર્ણ ઉકેલ માટે મધ્યસ્થી કરવા વિનંતી કરી.

થાઇલેન્ડ અને કંબોડિયા વચ્ચેની ૮૦૦ કિલોમીટર (૫૦૦ માઇલ) લાંબી સરહદ દાયકાઓથી વિવાદિત રહી છે, પરંતુ ભૂતકાળમાં થયેલા મુકાબલા મર્યાદિત અને ટૂંકા ગાળાના રહ્યા છે. મે મહિનામાં એક કંબોડિયન સૈનિકના માર્યા જવાથી રાજદ્વારી વિવાદ સર્જાયો અને થાઇલેન્ડના સ્થાનિક રાજકારણમાં ખળભળાટ મચી ગયો ત્યારે હાલનો તણાવ ફાટી નીકળ્યો હતો.

નવા હુમલાઓ અને વધતો તણાવ
કંબોડિયાના સંરક્ષણ મંત્રાલયે શનિવારે વહેલી સવારે પુરસાત પ્રાંતમાં અનેક સ્થળોએ પાંચ ભારે તોપખાનાના ગોળા છોડવામાં આવ્યા બાદ વિસ્તૃત થાઇ આક્રમણની નિંદા કરી હતી, અને આ હુમલાને “ઉશ્કેરણી વિનાનું અને પૂર્વયોજિત આક્રમણ” ગણાવ્યું હતું.

મંત્રાલયના પ્રવક્તા, લેફ્ટનન્ટ જનરલ માલી સોચેતાએ જણાવ્યું હતું કે કોહ કોંગ પ્રાંતમાં તણાવ ભડકી ગયો હતો, જ્યાં ચાર થાઇ નૌકાદળના જહાજાે દરિયા કિનારે તૈનાત હોવાનું અને ચાર અન્ય માર્ગ પર હતા. તેમણે કહ્યું હતું કે નૌકાદળની જમાવટ “આક્રમકતાનું કૃત્ય” હતું જેનાથી વધુ વકરી શકે છે.
માલી સોચેતાએ જણાવ્યું હતું કે બે દિવસની લડાઈમાં સાત નાગરિકો અને પાંચ સૈનિકો માર્યા ગયા હતા. અગાઉ, એક વ્યક્તિ જે પેગોડા હેઠળ છુપાયેલ હતો તે થાઈ રોકેટથી અથડાયા બાદ મૃત્યુ પામ્યો હતો.
થાઈ સેનાએ કંબોડિયન નાગરિક સ્થળોને નિશાન બનાવવાનો ઇનકાર કર્યો હતો અને ફ્નોમ પેન્હ પર રહેણાંક વિસ્તારો પાસે શસ્ત્રો ગોઠવીને “માનવ ઢાલ”નો ઉપયોગ કરવાનો આરોપ મૂક્યો હતો.
દરમિયાન, થાઈલેન્ડની નૌકાદળે શનિવારે એક નિવેદનમાં, કંબોડિયન દળો પર ત્રાટ પ્રાંતમાં નવો હુમલો શરૂ કરવાનો આરોપ મૂક્યો હતો, જેમાં કહ્યું હતું કે થાઈ દળોએ ઝડપથી પ્રતિક્રિયા આપી હતી અને “ત્રણ મુખ્ય બિંદુઓ પર કંબોડિયન ઘુસણખોરીને સફળતાપૂર્વક પાછળ ધકેલી દીધી હતી”, ચેતવણી આપી હતી કે “આક્રમણ સહન કરવામાં આવશે નહીં.”
થાઈ અધિકારીઓએ એવો પણ આરોપ લગાવ્યો હતો કે લાઓસમાં સરહદ પાર ઘણા કંબોડિયન તોપખાનાના ગોળા પડ્યા હતા, જેનાથી ઘરો અને સંપત્તિને નુકસાન થયું હતું. લાઓ અધિકારીઓએ આ દાવાનો જાહેરમાં જવાબ આપ્યો નથી.
કંબોડિયાના માહિતી પ્રધાન નેથ ફેક્ટ્રાએ શનિવારે જણાવ્યું હતું કે અથડામણોને કારણે ત્રણ સરહદી પ્રાંતોમાં ૧૦,૮૬૫ કંબોડિયન પરિવારો અથવા ૩૭,૬૩૫ લોકોને સલામત સ્થળોએ સ્થળાંતર કરવાની ફરજ પડી હતી, જ્યારે થાઈ અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે ૧૩૧,૦૦૦ થી વધુ લોકો તેમના સરહદી ગામડાઓ છોડીને ભાગી ગયા હતા.
ક્લસ્ટર બોમ્બના ઉપયોગના દાવા વચ્ચે નાગરિકોને બચાવવા માટે હાકલ
હ્યુમન રાઇટ્સ વોચે યુએન સુરક્ષા પરિષદ અને સંબંધિત સરકારોને વિનંતી કરી કે તેઓ થાઈ અને કંબોડિયન સરકારોને આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદાનું પાલન કરવા અને નાગરિકોની સુરક્ષા માટે તમામ પગલાં લેવા દબાણ કરે. બાળકોને નુકસાન થયું છે અને થાઈ સત્તાવાળાઓએ સલામતીના કારણોસર ઓછામાં ઓછી ૮૫૨ શાળાઓ અને સાત હોસ્પિટલો બંધ કરી દીધી છે, અધિકાર જૂથે શનિવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું.
બંને પક્ષોએ રોકેટ અને તોપખાનાના હુમલાઓનો ઉપયોગ કર્યો છે, અને શરૂઆતમાં આંતરરાષ્ટ્રીય સ્તરે પ્રતિબંધિત ક્લસ્ટર દારૂગોળોનો ઉપયોગ થઈ રહ્યો હોવાના કંબોડિયન દાવાઓને નકારી કાઢ્યા પછી, થાઈ લશ્કરી પ્રવક્તાએ શુક્રવારે એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે લશ્કરી ઉદ્દેશ્યોને લક્ષ્ય બનાવવા માટે “જ્યારે જરૂર પડે ત્યારે” આવા શસ્ત્રોનો ઉપયોગ કરી શકાય છે. ૐઇઉ એ વસ્તીવાળા વિસ્તારોમાં ક્લસ્ટર દારૂગોળાના ઉપયોગની નિંદા કરી.
થાઈલેન્ડ કે કંબોડિયા બંને ક્લસ્ટર દારૂગોળા પરના સંમેલનનો પક્ષ નથી, જે હથિયારના ઉપયોગ પર પ્રતિબંધ મૂકે છે અને થાઈ સત્તાવાળાઓએ અગાઉ ફેબ્રુઆરી ૨૦૧૧ માં કંબોડિયા સાથેના સરહદી વિવાદ દરમિયાન તેનો ઉપયોગ કર્યો હતો જેમાં ૨૦ લોકો માર્યા ગયા હતા.
હ્યુમન રાઇટ્સ વોચના એશિયા એડવોકેસી ડિરેક્ટર જાેન સિફ્ટને એક નિવેદનમાં જણાવ્યું હતું કે, “થાઈલેન્ડ કે કંબોડિયા નાગરિકોના મોટા ખર્ચે આંતરરાષ્ટ્રીય માનવતાવાદી કાયદા પર ધ્યાન આપતા હોય તેવું લાગતું નથી.” “રાજદ્વારી પ્રયાસો ચાલી રહ્યા છે જેમાં નાગરિકો અને નાગરિક માળખાગત સુવિધાઓને પ્રાથમિકતા આપવાની જરૂર છે.”
થાઈ અધિકારીઓએ પણ હવાઈ હુમલા કરવા માટે હ્લ-૧૬ જેટ અને ડ્રોનનો ઉપયોગ સ્વીકાર્યો.
યુએનએ આસિયાન બ્લોકને મધ્યસ્થી કરવા વિનંતી કરી
યુએન સુરક્ષા પરિષદે શુક્રવારે તેના કટોકટી સત્ર દરમિયાન કટોકટી પર કોઈ ઠરાવ બહાર પાડ્યો ન હતો, પરંતુ થાઈ વિદેશ પ્રધાન મેરિસ સંગિયામપોંગસાએ શનિવારે જણાવ્યું હતું કે તમામ ૧૫ સભ્ય દેશોએ બંને પક્ષોને સંયમ રાખવા, હુમલાઓ બંધ કરવા અને શાંતિપૂર્ણ રીતે વિવાદનો ઉકેલ લાવવા હાકલ કરી હતી. તેમણે કહ્યું કે તેઓએ તેના બે સભ્ય દેશો વચ્ચે મધ્યસ્થી કરવામાં આસિયાનની ભૂમિકાને પણ સમર્થન આપ્યું હતું.
મલેશિયાના વડા પ્રધાન અનવર ઇબ્રાહિમ, જેમનો દેશ હાલ છજીઈછદ્ગ ના અધ્યક્ષ છે, તેમણે અગાઉ કહ્યું હતું કે થાઇલેન્ડ અને કંબોડિયા તેમના યુદ્ધવિરામ પ્રસ્તાવ માટે સૈદ્ધાંતિક રીતે ખુલ્લા છે. મલેશિયન મીડિયાએ જણાવ્યું હતું કે અનવરે દેશના વિદેશ પ્રધાનને લડાઈ રોકવા માટે શાંતિ વાટાઘાટોમાં મધ્યસ્થી કરવાનું કામ સોંપ્યું છે.

મેરિસે શનિવારે કહ્યું હતું કે તેમનો દેશ સૈદ્ધાંતિક રીતે આ પ્રસ્તાવ સાથે સંમત છે, પરંતુ ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે કંબોડિયાએ પહેલા ઇમાનદારી બતાવવી જાેઈએ અને દુશ્મનાવટ બંધ કરવી જાેઈએ, અને ઉમેર્યું હતું કે થાઇલેન્ડ મલેશિયા સાથે રચનાત્મક રીતે વાતચીત ચાલુ રાખશે.
“થાઇલેન્ડ શાંતિપૂર્ણ રીતે અને આંતરરાષ્ટ્રીય કાયદા અનુસાર સંઘર્ષનો ઉકેલ લાવવાની તેની પ્રતિબદ્ધતાને પુન:પુષ્ટિ કરે છે,” તેમણે કંબોડિયાને “ઇમાનદારી અને સદ્ભાવના સાથે વાટાઘાટોના ટેબલ પર પાછા ફરવા” વિનંતી કરી.