છત્તીસગઢના પૂર્વ સીએમ ભૂપેશ બઘેલ અને તેમના પુત્ર ચૈતન્ય સીબીઆઈ અને ઈડીની તપાસ સામે સુપ્રીમ કોર્ટ પહોંચ્યા

છત્તીસગઢના ભૂતપૂર્વ મુખ્યમંત્રી ભૂપેશ બઘેલ અને તેમના પુત્ર ચૈતન્ય બઘેલએ કરોડો રૂપિયાના દારૂ કૌભાંડમાં તેમની કથિત ભૂમિકાઓ અંગે સેન્ટ્રલ બ્યુરો ઓફ ઇન્વેસ્ટિગેશન (ઝ્રમ્ૈં) અને એન્ફોર્સમેન્ટ ડિરેક્ટોરેટ (ઈડ્ઢ) દ્વારા ચાલી રહેલી તપાસને પડકારતી સુપ્રીમ કોર્ટમાં અરજી કરી છે. આ કેસ બંને કેન્દ્રીય એજન્સીઓ દ્વારા તપાસ હેઠળના રૂ. ૨,૧૬૧ કરોડના દારૂ કૌભાંડ સાથે સંબંધિત છે.
કેન્દ્રીય એજન્સીઓના અધિકારક્ષેત્ર પર પ્રશ્ન ઉઠાવવો
ભૂપેશ બઘેલ અને તેમના પુત્ર દ્વારા તેમની અરજીમાં ઉઠાવવામાં આવેલ પ્રાથમિક દલીલ છત્તીસગઢમાં તપાસ કરવા માટે ઝ્રમ્ૈં અને ઈડ્ઢ ની કાયદેસરતા અને અધિકારક્ષેત્ર છે. તેમની અરજીમાં પ્રશ્ન ઉઠાવવામાં આવ્યો છે કે છત્તીસગઢ રાજ્ય સરકારે અગાઉ તેમને આપવામાં આવેલી સામાન્ય સંમતિ રદ કરી દીધી હતી ત્યારે આ કેન્દ્રીય એજન્સીઓ કયા અધિકારથી તેમની તપાસ ચાલુ રાખી રહી છે – ભારતીય સંઘીય કાયદા હેઠળ આવી એજન્સીઓ માટે રાજ્યના અધિકારક્ષેત્રમાં કાર્ય કરવા માટે પ્રક્રિયાગત આવશ્યકતા.
તપાસ સત્તાઓ પર વાંધો
સુપ્રીમ કોર્ટમાં દાખલ કરાયેલી અરજીમાં, ભૂપેશ બઘેલ અને તેમના પુત્રએ ઝ્રમ્ૈં અને ઈડ્ઢ બંનેની તપાસ સત્તાઓ અને પ્રાદેશિક અધિકારક્ષેત્ર અંગે ગંભીર વાંધો ઉઠાવ્યો છે. તેમનો આરોપ છે કે રાજ્યની સંમતિ વિના, કેન્દ્રીય એજન્સીઓ છત્તીસગઢમાં કેસ ચલાવવા માટે કોઈ કાનૂની અધિકાર ધરાવતી નથી. બઘેલોએ ચાલુ કાર્યવાહી પાછળ રાજકીય બદલો લેવાનો પણ આરોપ લગાવ્યો છે, ખાસ કરીને ઈડ્ઢ દ્વારા તાજેતરમાં ચૈતન્ય બઘેલની ધરપકડ બાદ.
સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી સુનિશ્ચિત
સુપ્રીમ કોર્ટે આ અરજી પર ૪ ઓગસ્ટ (સોમવાર) ના રોજ ન્યાયાધીશ સૂર્યકાંત અને ન્યાયાધીશ જાેયમલ્યા બાગચીની બનેલી બેન્ચ સમક્ષ સુનાવણી નક્કી કરી છે. આ મામલો એવા રાજ્યોમાં કેન્દ્રીય તપાસ એજન્સીઓના અધિકારક્ષેત્ર અંગે એક મહત્વપૂર્ણ મિસાલ સ્થાપિત કરે તેવી શક્યતા છે જ્યાં સામાન્ય સંમતિ પાછી ખેંચી લેવામાં આવી છે.
મુખ્ય વિકાસ
આ અરજી દારૂ કૌભાંડની તપાસના ભાગ રૂપે ઈડ્ઢ દ્વારા ચૈતન્ય બઘેલની ધરપકડને નજીકથી અનુસરે છે.
બાઘેલ પરિવારે આ કાર્યવાહીને વિપક્ષી નેતાઓને નિશાન બનાવવાનો પ્રયાસ ગણાવ્યો છે અને તપાસ અને ધરપકડના સમયને રાજકીય હેતુઓ સાથે જાેડ્યો છે.
આ કેસ મહત્વપૂર્ણ છે કારણ કે તે સંઘીય ભારતમાં કેન્દ્રીય એજન્સીની સત્તાઓની મર્યાદાઓને પડકારે છે, ખાસ કરીને જ્યારે કોઈ રાજ્ય ઔપચારિક રીતે આવી તપાસ માટે તેની સંમતિ પાછી ખેંચી લે છે.
છત્તીસગઢમાં ચાલી રહેલી કાર્યવાહી ઝ્રમ્ૈં અને ઈડ્ઢની કાર્યવાહીની કાનૂની અને બંધારણીય માન્યતા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે, ત્યારે સુપ્રીમ કોર્ટના ર્નિણયથી કાયદા અમલીકરણ બાબતોમાં રાજ્યો અને કેન્દ્ર સરકારની સંબંધિત સત્તાઓ પર દૂરગામી અસરો પડશે. ઉપરોક્ત હકીકતો ઓગસ્ટ ૨૦૨૫ સુધીના હાલમાં ઉપલબ્ધ સમાચાર અહેવાલો પર આધારિત છે, અને કોર્ટ કાર્યવાહી તપાસના અવકાશ અને દિશાને વધુ સ્પષ્ટ કરી શકે છે.