બાંગ્લાદેશે લિંગ-સંવેદનશીલ પ્રોટોકોલને પ્રોત્સાહન આપવા માટે મહિલા અધિકારીઓ માટે ‘સર‘ શબ્દનો ઉપયોગ કરતો હસીના યુગનો નિયમ રદ કર્યો

એક ઐતિહાસિક પગલામાં, બાંગ્લાદેશની વચગાળાની સરકારે સત્તાવાર રીતે લાંબા સમયથી ચાલતા નિર્દેશને રદ કર્યો છે જેમાં જાહેર અધિકારીઓએ ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન શેખ હસીના અને અન્ય વરિષ્ઠ મહિલા અધિકારીઓને ‘સર‘ તરીકે સંબોધવા ફરજિયાત હતું. ગુરુવારે ઢાકામાં સલાહકાર પરિષદની બેઠક બાદ આ જાહેરાત કરવામાં આવી હતી.
શેખ હસીનાના લગભગ ૧૬ વર્ષના શાસન દરમિયાન રજૂ કરાયેલા આ નિર્દેશે વર્ષોથી વિવાદ ઉભો કર્યો હતો. ટીકાકારોએ કહ્યું કે તે એક અયોગ્ય અને જૂની પ્રથા હતી જેમાં લિંગ ઓળખ અને આદરના મૂળભૂત ધોરણોને અવગણવામાં આવ્યા હતા.
મુખ્ય સલાહકારના પ્રેસ સેક્રેટરી શફીકુલ આલમે સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ અને ઔપચારિક પ્રેસ બ્રીફિંગમાં રદ કરવાની પુષ્ટિ કરી. “સલાહકાર પરિષદે ભૂતપૂર્વ વડા પ્રધાન સહિત ટોચના મહિલા અધિકારીઓને ‘સર‘ તરીકે બોલાવવાનું ફરજિયાત બનાવતા અગાઉના નિર્દેશને રદ કરવાનો ર્નિણય લીધો છે – જે સામાજિક અને સંસ્થાકીય સંદર્ભ બંનેમાં અયોગ્ય શબ્દ છે,” તેમણે કહ્યું.
આ ર્નિણય વચગાળાની સરકારના વ્યાપક પ્રયાસોના ભાગ રૂપે આવ્યો છે જેમાં સત્તાવાર પ્રોટોકોલમાં સુધારો કરવા અને વહીવટી વર્તનને આધુનિક સામાજિક ધોરણો સાથે સુસંગત બનાવવાનો સમાવેશ થાય છે. ઘણા અધિકારીઓ, સરકારી કર્મચારીઓ અને પત્રકારોએ લાંબા સમયથી નૈતિક ચિંતાઓ અને અજીબોગરીબ કાર્યસ્થળની પરિસ્થિતિઓને ટાંકીને મહિલાઓ માટે પુરૂષવાચી સન્માનનો ઉપયોગ કરવામાં અગવડતા વ્યક્ત કરી હતી.
આ ચિંતાઓને વધુ ઉકેલવા માટે, સરકારે એક સમર્પિત સમીક્ષા સમિતિની રચના કરી છે. ઉર્જા, પર્યાવરણ અને માળખાગત સુવિધાઓના સલાહકાર સૈયદા રિઝવાના હસનના નેતૃત્વમાં, સમિતિ હાલના પ્રોટોકોલની તપાસ કરશે અને જાહેર અધિકારીઓને સંબોધવા માટે અપડેટ કરેલી પ્રથાઓની ભલામણ કરશે. સમિતિને તેના તારણો રજૂ કરવા માટે એક મહિનાનો સમય આપવામાં આવ્યો છે.
સલાહકારોની પરિષદે બિનજરૂરી રીતે જટિલ અથવા જૂના ગણાતા અન્ય ઘણા ઔપચારિકતાઓ અને પ્રક્રિયાગત નિયમોમાં સુધારો કરવાની જરૂરિયાત પર પણ ચર્ચા કરી. આ ફેરફારોનો હેતુ જાહેર સેવા પ્રોટોકોલને વધુ સમાવિષ્ટ, આદરણીય અને બાંગ્લાદેશના વિકસતા સામાજિક મૂલ્યોનું પ્રતિબિંબ પાડવાનો છે.
વચગાળાની સરકારના એક અધિકારીએ નોંધ્યું, “અમે ઇચ્છીએ છીએ કે જાહેર અધિકારીઓને એવી ભાષામાં સંબોધવામાં આવે જે યોગ્ય રીતે આદર વ્યક્ત કરે – ગરિમા સાથે સમાધાન કર્યા વિના અથવા જૂના ધોરણોને મજબૂત કર્યા વિના.
‘સર‘ નિર્દેશ રદ કરવાનું માનવાધિકાર જૂથો અને વહીવટી વ્યાવસાયિકો દ્વારા વ્યાપકપણે સ્વાગત કરવામાં આવ્યું છે, જે બાંગ્લાદેશમાં લિંગ-સંવેદનશીલ શાસન તરફ એક પ્રતીકાત્મક પરંતુ મહત્વપૂર્ણ પગલું છે. આગામી મહિનાઓમાં વધુ સુધારાની અપેક્ષા છે.