ભારત અને યુકે વચ્ચે સીમાચિહ્નરૂપ મુક્ત વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર, પીએમ મોદીએ તેને દ્વિપક્ષીય સંબંધો માટે ‘ઐતિહાસિક‘ ગણાવ્યું

ભારત અને યુનાઇટેડ કિંગડમે ગુરુવારે એક સીમાચિહ્નરૂપ મુક્ત વેપાર કરાર (હ્લ્છ) પર હસ્તાક્ષર કર્યા, જેનો ઉદ્દેશ્ય બજાર ઍક્સેસમાં નોંધપાત્ર વધારો કરવાનો અને વાર્ષિક અંદાજે ેંજીડ્ઢ ૩૪ બિલિયનનો દ્વિપક્ષીય વેપાર વધારવાનો છે અને ૨૦૩૦ સુધીમાં બંને દેશો વચ્ચેનો વેપાર બમણો કરીને ેંજીડ્ઢ ૧૨૦ બિલિયન કરવાનો છે.
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને ેંદ્ભ ના વડા પ્રધાન કીર સ્ટારમરની હાજરીમાં આ કરારને ઔપચારિક સ્વરૂપ આપવામાં આવ્યું હતું.
અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે હ્લ્છ ટેરિફ ઘટાડા દ્વારા ૯૯ ટકા ભારતીય નિકાસને લાભ આપશે અને વ્હિસ્કી, કાર અને અન્ય માલ જેવા બ્રિટિશ ઉત્પાદનોની ભારતીય બજારમાં નિકાસને પણ સરળ બનાવશે, જેનાથી એકંદર વેપાર પોર્ટફોલિયોનો વિસ્તાર થશે.
ત્રણ વર્ષની વાટાઘાટો પછી પૂર્ણ થયેલ આ કરાર તમામ ક્ષેત્રોમાં ભારતીય માલ માટે વ્યાપક બજાર ઍક્સેસ પ્રદાન કરશે તેવી અપેક્ષા છે. તેમણે ઉમેર્યું કે, લગભગ ૯૯ ટકા ટેરિફ લાઇન પર ટેરિફ નાબૂદ કરવાથી ભારતને ફાયદો થશે, જે વેપાર કરાયેલા માલના લગભગ સમગ્ર મૂલ્યને આવરી લે છે.
ભારત-યુકે સંબંધો માટે ઐતિહાસિક દિવસ: પીએમ મોદી
વેપાર કરાર પર હસ્તાક્ષર કર્યા પછી સ્ટારમર સાથે સંયુક્ત પત્રકાર પરિષદને સંબોધતા, પીએમ મોદીએ કહ્યું કે આ દિવસ ભારત અને યુકે વચ્ચેના સંબંધોમાં ઐતિહાસિક પરિવર્તનનું પ્રતીક છે અને તેઓ ખુશ છે કે આ ઘણા વર્ષોની મહેનત પછી થયું છે.
તેમણે વધુમાં ઉમેર્યું કે આ કરાર ફક્ત આર્થિક સોદો નથી પરંતુ સહિયારી સમૃદ્ધિ માટેની યોજના છે. “એક તરફ, ભારતીય કાપડ, ફૂટવેર, રત્નો અને ઝવેરાત, સીફૂડ અને એન્જિનિયરિંગ માલને યુકેમાં વધુ સારી બજાર પહોંચ મળશે. ભારતના કૃષિ ઉત્પાદનો અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ઉદ્યોગ માટે યુકે બજારમાં નવી તકો ઉભરી આવશે. આ કરાર ખાસ કરીને ભારતીય યુવાનો, ખેડૂતો, માછીમારો અને સ્જીસ્ઈ ક્ષેત્રને લાભ કરશે. બીજી તરફ, ભારતના લોકો અને ઉદ્યોગ માટે, યુકેમાં બનેલા ઉત્પાદનો જેમ કે તબીબી ઉપકરણો વાજબી અને પોષણક્ષમ ભાવે ઉપલબ્ધ થશે,” પીએમ મોદીએ કહ્યું.
અમદાવાદ વિમાન દુર્ઘટનામાં યુકેના પીડિતોને યાદ કરીને, તેમણે શોકગ્રસ્ત પરિવારો પ્રત્યે સંવેદના વ્યક્ત કરી, યુકેમાં રહેતા ભારતીય મૂળના લોકોને “બંને દેશો વચ્ચેના સંબંધોમાં જીવંત સેતુ” ગણાવ્યા.
“તેઓ ફક્ત ભારતમાંથી કઢી જ નહીં, પણ સર્જનાત્મકતા, પ્રતિબદ્ધતા અને ચારિત્ર્ય પણ લાવ્યા. તેમનું યોગદાન ફક્ત યુકેના અર્થતંત્ર સુધી મર્યાદિત નથી, પરંતુ યુકેની સંસ્કૃતિ, રમતગમત અને જાહેર સેવામાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે.” પીએમ મોદીએ ઉમેર્યું.
બ્રેક્ઝિટ પછી સૌથી મહત્વપૂર્ણ બાબત: સ્ટારમર
બ્રિફિંગમાં બોલતા, યુકેના પીએમ કીર સ્ટારમરે વ્યાપક આર્થિક અને વેપાર કરારને યુરોપિયન યુનિયન છોડ્યા પછી યુકે દ્વારા કરવામાં આવેલ સૌથી મોટો અને આર્થિક રીતે સૌથી મહત્વપૂર્ણ વેપાર કરાર ગણાવ્યો.
ભારત માટે હ્લ્છ નો અર્થ શું છે
નવા મુક્ત વેપાર કરારના સૌથી મોટા લાભાર્થીઓમાં ભારતીય ખેડૂતો સામેલ થવાના છે. કરાર હેઠળ, ભારતના કૃષિ અને પ્રોસેસ્ડ ફૂડ ઉત્પાદનો હવે યુકેના બજારોમાં ડ્યુટી-ફ્રી ઍક્સેસનો આનંદ માણશે. કરાર ખાતરી કરે છે કે ભારતીય ખેત પેદાશો બ્રિટનમાં મજબૂત પગપેસારો કરશે, જે ઘણા યુરોપિયન દેશોના નિકાસકારો માટે ઉપલબ્ધ શરતો કરતાં વધુ સારી શરતો પ્રદાન કરશે.
હળદર, મરી અને એલચી જેવા મુખ્ય ઉત્પાદનો, કેરીના પલ્પ, અથાણાં અને કઠોળ જેવી પ્રોસેસ્ડ વસ્તુઓની સાથે, કોઈપણ ડ્યુટી વિના નિકાસ કરવામાં આવશે. આ વિસ્તૃત બજાર ઍક્સેસ ખેડૂતોની કમાણીમાં નોંધપાત્ર વધારો કરશે અને તેમના નફાના માર્જિનમાં વધારો કરશે તેવી અપેક્ષા છે.
આ મુક્ત વેપાર કરારથી ભારતના મત્સ્યઉદ્યોગ ક્ષેત્રને પણ ફાયદો થવાની અપેક્ષા છે, ખાસ કરીને આંધ્રપ્રદેશ, ઓડિશા, કેરળ અને તમિલનાડુ જેવા દરિયાકાંઠાના રાજ્યોમાં.
ઝીંગા, ટુના, ફિશમીલ અને ફીડ જેવી નિકાસ, જે હાલમાં ૪.૨ થી ૮.૫ ટકા સુધીની યુકે આયાત ડ્યુટીનો સામનો કરે છે, હવે બ્રિટિશ બજારમાં ડ્યુટી-મુક્ત પ્રવેશનો આનંદ માણશે.
આ સોદો ચામડા, ફૂટવેર અને વસ્ત્રો જેવા શ્રમ-સઘન માલની નિકાસને પણ સરળ બનાવશે, જેનાથી આ ક્ષેત્રોને પ્રોત્સાહન મળશે. આયાત બાજુએ, વ્હિસ્કી, કાર અને તબીબી ઉપકરણો જેવા બ્રિટિશ ઉત્પાદનોની કિંમતમાં ઘટાડો થવાની અપેક્ષા છે, જેનાથી તે ભારતીય બજારમાં વધુ પોસાય તેવી બનશે.