ભારતે ચીની નાગરિકો માટે પ્રવાસી વિઝા ફરી શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી

ભારતે બુધવારે ચીની નાગરિકો માટે પ્રવાસી વિઝા ફરી શરૂ કરવાની જાહેરાત કરી, જે દ્વિપક્ષીય સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા તરફ વધુ એક પગલું છે, જે વાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (ન્છઝ્ર) પર લશ્કરી ગતિરોધને કારણે છ દાયકામાં સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચી ગયા હતા.
બેઇજિંગમાં ભારતીય દૂતાવાસે સોશિયલ મીડિયા પર આ પગલું જાહેર કર્યું, જે ભારત અને ચીન એપ્રિલમાં પાંચ વર્ષના અંતરાલ પછી કૈલાસ માનસરોવર યાત્રા ફરી શરૂ કરવા પર સંમત થયાના લગભગ બે મહિના પછી આવ્યું છે – જેને લોકો-થી-લોકોના આદાનપ્રદાનમાં પ્રથમ મોટી સફળતા તરીકે જાેવામાં આવે છે.
બેઇજિંગમાં ભારતીય દૂતાવાસે ઉીઝ્રરટ્ઠં પર એક પોસ્ટમાં જણાવ્યું હતું કે ચીની નાગરિકો ૨૪ જુલાઈથી ઓનલાઇન અરજીઓ ભરીને ભારતની મુલાકાત લેવા માટે પ્રવાસી વિઝા માટે અરજી કરી શકે છે. પોસ્ટમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે અરજદારો પછી બેઇજિંગ, શાંઘાઈ અને ગુઆંગઝુના કેન્દ્રો પર દસ્તાવેજાે સબમિટ કરવા માટે એપોઇન્ટમેન્ટ બુક કરી શકે છે.
સોશિયલ મીડિયા પોસ્ટ સિવાય, ભારતીય પક્ષ તરફથી આ વિકાસ અંગે કોઈ સત્તાવાર માહિતી મળી નથી. આ બાબતથી પરિચિત લોકોએ ચીની નાગરિકો માટે પ્રવાસી વિઝા ફરી શરૂ કરવાની પુષ્ટિ કરી અને નામ ન આપવાની શરતે કહ્યું કે અરજીઓ સ્વીકારવાની પ્રક્રિયા હવે શરૂ થશે.
એપ્રિલ-મે ૨૦૨૦ માં બંને દેશોના સૈનિકો વચ્ચે સરહદી અથડામણો બાદ ભારતે ચીની નાગરિકો માટે વિઝા પર વ્યાપક પ્રતિબંધો લાદ્યા હતા, જેમાં ન્છઝ્ર ના લદ્દાખ સેક્ટરમાં સામસામે આવી હતી. જૂન ૨૦૨૦ માં ગાલવાન ખીણમાં થયેલી ક્રૂર અથડામણમાં ૨૦ ભારતીય સૈનિકો અને ઓછામાં ઓછા ચાર ચીની સૈનિકો માર્યા ગયા હતા, જેના કારણે દ્વિપક્ષીય સંબંધો ૧૯૬૨ ના સરહદી યુદ્ધ પછીના સૌથી નીચા સ્તરે પહોંચી ગયા હતા.
ગત ઓક્ટોબરમાં ન્છઝ્ર પર દળોને છૂટા કરવા અંગે બંને પક્ષો વચ્ચે સમજૂતી થઈ હતી, અને ત્યારબાદ વડા પ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી અને રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ વચ્ચે રશિયન શહેર કાઝાનમાં બેઠક થઈ હતી, જેમાં દ્વિપક્ષીય સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા અને લાંબા સમયથી ચાલતા સરહદી વિવાદને ઉકેલવા માટે ઘણી પદ્ધતિઓને પુનર્જીવિત કરવા સંમત થયા હતા.
ત્યારથી, ભારત અને ચીનના વિદેશ અને સંરક્ષણ પ્રધાનો અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારો અને સરહદ મુદ્દા માટેના ખાસ પ્રતિનિધિઓ – દ્ગજીછ અજિત ડોભાલ અને ચીનના વિદેશ પ્રધાન વાંગ યી વચ્ચે ઘણી બેઠકો થઈ છે. આ બેઠકોના પરિણામે સંબંધોને સામાન્ય બનાવવા માટે આગળ વધવામાં મદદ મળી છે, જેમાં તિબેટમાં પવિત્ર પર્વત અને તળાવની કૈલાશ માનસૌરવર યાત્રા ફરી શરૂ કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
૧૪ જુલાઈના રોજ, જ્યારે તેઓ શાંઘાઈ કોઓપરેશન ઓર્ગેનાઈઝેશન (જીર્ઝ્રં) ના વિદેશ મંત્રીઓની બેઠક માટે ચીન ગયા હતા, ત્યારે વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે તેમના ચીની સમકક્ષ વાંગ યીને મળ્યા હતા અને દ્વિપક્ષીય સંબંધોને આગળ વધારવાના માર્ગો પર ચર્ચા કરી હતી. ન્છઝ્ર પર ગતિરોધ શરૂ થયા પછી જયશંકરની ચીનની આ પહેલી મુલાકાત હતી.