ભારતીય વિદેશ મંત્રી ટીપુ સુલતાન પર લખાયેલા પુસ્તકના વિમોચન પ્રસંગે હાજરી આપે છે
ટીપુ સુલતાન વિશે એક ખાસ પ્રકારનું વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે ઃ એસ જયશંકર વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે ટીપુ સુલતાન પર લખેલા પુસ્તકના વિમોચનમાં હાજરી આપી હતી. ઈતિહાસકાર વિક્રમ સંપથ દ્વારા લખાયેલ પુસ્તક ‘ટીપુ સુલતાનઃ ધ સાગા ઓફ મૈસુર ઈન્ટરરેગ્નમ ૧૭૬૧-૧૭૯૯’ શનિવારે રિલીઝ કરવામાં આવ્યું હતું. આ દરમિયાન વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે, ઈતિહાસ જટિલ છે અને આજની રાજનીતિ મોટાભાગે પોતાની રીતે તથ્યોને પસંદ કરવામાં વ્યસ્ત છે અને ટીપુ સુલતાનના મામલામાં ઘણી હદ સુધી આવું બન્યું છે. તેમણે કહ્યું કે મૈસૂરમાં ટીપુ સુલતાનના શાસન વિશેની ધારણા વધુ સારી નથી, પરંતુ ઈતિહાસમાં ધ્યાન એક તરફ રહ્યું છે
અને અંગ્રેજાે સામેની તેમની લડાઈ પર વધુ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું છે. ઉપરાંત, તેમના શાસન પર વધુ ધ્યાન આપવામાં આવ્યું નથી. વિદેશ મંત્રીએ દાવો કર્યો કે મૈસુરના પૂર્વ શાસક ટીપુ સુલતાન વિશે એક ખાસ પ્રકારનું વર્ણન બનાવવામાં આવ્યું છે. જયશંકરે કહ્યું કે કેટલાક મૂળભૂત પ્રશ્નો જે આજે આપણા બધાનો સામનો કરે છે તે છે કે આપણો ઇતિહાસ કેટલો છુપાવવામાં આવ્યો છે, કેટલા વિચિત્ર મુદ્દાઓને ઓછા કરવામાં આવ્યા છે અને “શાસનની સુવિધા માટે તથ્યો કેવી રીતે ઘડવામાં આવ્યા છે.” વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે, છેલ્લા ૧૦ વર્ષમાં આપણા દેશની રાજનીતિમાં અન્ય દૃષ્ટિકોણને પણ સ્થાન આપવામાં આવ્યું છે. હવે આપણે વોટબેંકના રાજકારણના કેદી નથી રહ્યા.
હવે વડાપ્રધાન મોદીની સરકારમાં ભારતમાં વૈકલ્પિક વ્યુ પોઈન્ટને સ્થાન મળ્યું છે. છેલ્લા ૧૦ વર્ષમાં રાજકીય વ્યવસ્થામાં આવેલા ફેરફારોને કારણે વૈકલ્પિક દૃષ્ટિકોણ ઉભરી આવ્યા છે. જયશંકરે કહ્યું કે તેઓ ટીપુ સુલતાન પર આ પુસ્તકમાં આપવામાં આવેલી માહિતી અને આંતરદૃષ્ટિથી પ્રભાવિત થયા છે. જયશંકરે કહ્યું કે ટીપુ સુલતાન ભારતીય ઈતિહાસમાં એક “જટિલ વ્યક્તિ” છે. એક તરફ, તેઓ એક અગ્રણી વ્યક્તિ હતા જેમણે ભારત પર બ્રિટિશ સંસ્થાનવાદી શાસનનો વિરોધ કર્યો હતો. અને બીજી બાજુ એ પણ હકીકત છે કે તેની હાર અને મૃત્યુ ભારતના ભાગ્યમાં ટર્નિંગ પોઈન્ટ ગણી શકાય. જયશંકરે કહ્યું કે, ઈતિહાસ તમામ સમાજાેમાં જટિલ છે અને આજની રાજનીતિ ઘણી વખત પોતાની રીતે તથ્યો પસંદ કરવામાં વ્યસ્ત છે. ઘણી હદ સુધી ટીપુ સુલતાનના કિસ્સામાં આવું બન્યું હતું. જયશંકરે વધુમાં કહ્યું કે તેમાં કોઈ શંકા નથી કે ટીપુ સુલતાન બ્રિટિશ વિરોધી હતા, પરંતુ સ્થાનિક હરીફો સાથેના જાેડાણને કારણે આમાં કેટલું સહજ હતું અને કેટલું હતું તે જાણવું મુશ્કેલ છે. તેમણે કહ્યું કે તેમણે ઘણા મુદ્દાઓ પર ધર્મ આધારિત સમર્થન માટે તુર્કી, અફઘાનિસ્તાન અને ઈરાનના શાસકોનો સંપર્ક કર્યો, કદાચ સત્ય એ છે કે “હવે આપણા બધામાં રાષ્ટ્રવાદની ભાવના છે, જે ત્યારે ન હતી.
Recent Comments