કર્નાટકના બેંગલુરુમાં વન્યજીવન કારકિર્દી માટે ભારતનો પ્રથમ સરકાર-પ્રમાણિત પ્રકૃતિવાદી અભ્યાસક્રમ શરૂ કર્યો

ધ નેચરલિસ્ટ સ્કૂલ – એક સામાજિક સાહસ – દ્વારા શરૂ કરાયેલ ઝ્રદ્ગછ્ કાર્યક્રમ નેશનલ કાઉન્સિલ ફોર વોકેશનલ એજ્યુકેશન એન્ડ ટ્રેનિંગ (દ્ગઝ્રફઈ્) દ્વારા પ્રમાણિત છે અને તે સ્કિલ ઇન્ડિયા મિશન સાથે જાેડાયેલો છે. તેનો ઉદ્દેશ્ય પ્રકૃતિ શિક્ષણ, સંરક્ષણ અને ટકાઉ પર્યટનમાં ઔપચારિક ઓળખપત્રો અને કારકિર્દીના માર્ગો પ્રદાન કરવાનો છે, જે ક્ષેત્રો લાંબા સમયથી અનૌપચારિક અથવા સ્વયંસેવક-સંચાલિત તાલીમ પર આધાર રાખે છે.
“ભારતમાં પ્રકૃતિવાદીઓ મોટે ભાગે અનૌપચારિક માધ્યમો દ્વારા આગળ આવ્યા છે – જુસ્સાથી પ્રેરિત, ઘણીવાર સ્વ-શિક્ષિત અથવા સ્થાનિક લોકો માર્ગદર્શક તરીકે બમણી ભૂમિકા ભજવે છે,” ધ નેચરલિસ્ટ સ્કૂલના પ્રોગ્રામ ડિરેક્ટર પ્રકૃતિ સુબ્રમણ્યમે જણાવ્યું. “અમે તે બદલવા માંગતા હતા. આ કોર્સ પહેલાં, સ્કિલ ઇન્ડિયા મિશનમાં શેફ અને હાઉસકીપર્સ માટે મોડ્યુલ હતા, પરંતુ પ્રકૃતિ દુભાષિયા માટે કોઈ મોડ્યુલ નહોતું.”
હવે કાબીનીમાં જંગલ લોજ અને રિસોર્ટ્સમાં માર્ગદર્શક તરીકે કામ કરતા, શેખર પોતાનો નૈતિક પ્રવાસન વ્યવસાય બનાવવાની આશા રાખે છે, જે ભારતીય રાષ્ટ્રીય ઉદ્યાનોમાં અર્થપૂર્ણ વન્યજીવન અનુભવો ડિઝાઇન કરે છે. “સ્વપ્ન એ છે કે લોકોને પ્રકૃતિ સાથે પ્રેમમાં પડવા દો, જેમ મેં કર્યું હતું,” તેમણે કહ્યું.
ઝ્રદ્ગછ્ કોર્સનો ત્રીજાે બેચ ૧૯ જુલાઈથી બેંગલુરુના બેનરઘટ્ટા નેચર કેમ્પમાં શરૂ થશે. ?૧.૫ લાખના ખર્ચે ચાલનારા આ ૭૫૦ કલાકના કોર્સમાં રહેણાંક, ઓનલાઈન અને ક્ષેત્ર-આધારિત અનુભવ આધારિત શિક્ષણનો સમાવેશ થાય છે. વિદ્યાર્થીઓ ચાર અઠવાડિયા નેચર કેમ્પમાં રહેશે, ઓનલાઈન મોડ્યુલમાં હાજરી આપશે, પ્રોજેક્ટ્સ પૂર્ણ કરશે અને ઇકો-ટુરિઝમ સ્થળોએ ઇન્ટર્ન બનશે.
“તેઓ વિજ્ઞાનને આકર્ષક રીતે વાતચીત કરવાનું શીખે છે, જિજ્ઞાસા જગાડે તેવી વાર્તાઓ કહે છે,” સુબ્રમણ્યમે કહ્યું. “અમે રેડ ક્રોસ સાથે ભાગીદારી કરીને સઘન પ્રાથમિક સારવાર ઘટક પણ પ્રદાન કર્યો છે. આ વિચાર એવા વ્યાવસાયિકો બનાવવાનો છે જેઓ ફક્ત જાણકાર જ નહીં, પણ ક્ષેત્ર-તૈયાર પણ હોય.”
જેમ જેમ પર્યાવરણીય જાગૃતિ વધે છે અને ઇકો-ટુરિઝમ ભૂમિ મેળવે છે, ઝ્રદ્ગછ્ જેવા અભ્યાસક્રમો પ્રકૃતિ શિક્ષકો અને સંરક્ષણ રાજદૂતોની નવી પેઢીને આકાર આપવા તરફ એક મહત્વપૂર્ણ પગલું બની શકે છે.