સેબીના પૂર્વ ચેરમેન માધબી પુરી બુચ સામેના ભ્રષ્ટાચારના આરોપોની તપાસ કરીને લોકપાલે તેમને ક્લિનચીટ આપી

સેબીના ભૂતપૂર્વ વડા, માધબી પુરી બુચ, હિન્ડનબર્ગ રિપોર્ટના આધારે તેમના પર લગાવવામાં આવેલા ભ્રષ્ટાચારના આરોપોમાંથી મુક્ત થઈ ગયા છે. ભ્રષ્ટાચાર વિરોધી નિરીક્ષક લોકપાલે ભારતીય સિક્યોરિટીઝ એન્ડ એક્સચેન્જ બોર્ડ (સેબી) ના ભૂતપૂર્વ અધ્યક્ષ માધવી પુરી બુચ અને તેમના પતિ ધવલ બુચને ગેરવર્તણૂક, અયોગ્યતા અને હિતોના સંઘર્ષના આરોપોમાં ક્લીનચીટ આપી છે.
લોકપાલના અધ્યક્ષ ન્યાયાધીશ એએમ ખાનવિલકરની આગેવાની હેઠળની છ સભ્યોની બેન્ચે ૧૧૬ પાનાના આદેશમાં તારણ કાઢ્યું હતું કે ઔપચારિક તપાસની કોઈ જરૂર નથી કારણ કે આરોપો ધારણાઓ અને ધારણાઓ પર આધારિત હતા અને કોઈપણ ચકાસણીયોગ્ય સામગ્રી દ્વારા સમર્થિત ન હતા.
અમેરિકા સ્થિત હિન્ડેનબર્ગ રિસર્ચે સેબીના વડા અને તેમના પતિ પર અદાણી જૂથની કંપનીઓ સાથે જાેડાયેલા ઓફશોર ફંડ્સમાં રોકાણ હોવાના આરોપો લગાવ્યા બાદ આ ત્રણ ફરિયાદો દાખલ કરવામાં આવી હતી; સેબી આ જૂથ સામેની ફરિયાદોની તપાસ કરી રહી હતી. આ ત્રણ ફરિયાદોમાંથી એક ફરિયાદ તૃણમૂલ કોંગ્રેસના સાંસદ મહુઆ મોઇત્રા દ્વારા દાખલ કરવામાં આવી હતી.
આદેશમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે આ આરોપો મૂળભૂત રીતે હિન્ડેનબર્ગ રિસર્ચના આરોપો પર આધારિત છે જે અદાણી જૂથને ખુલ્લા પાડવા અથવા તેને ઘેરવા માંગે છે.
આ મામલે લોકપાલે જણાવ્યું હતું કે તે પાંચ મુખ્ય આરોપો પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરે છે જેમાં અદાણી ગ્રુપ ઓફ કંપનીઓ સાથે જાેડાયેલા ફંડમાં રોકાણ અને તેનો ખુલાસો ન કરવો; મહિન્દ્રા એન્ડ મહિન્દ્રા અને બ્લેકસ્ટોન ઇન્ક જેવી કંપનીઓ સાથે કન્સલ્ટન્સી સર્વિસીસના નામે એક કંપની દ્વારા ક્વિડ પ્રો ક્વો જેમાં તેણીની ૯૯% માલિકી હતી; કેરોલ ઇન્ફો સર્વિસીસ પ્રાઇવેટ લિમિટેડ – કંપની પાસેથી ભાડાની આવકના નામે વોકાર્ડ લિમિટેડ પાસેથી ક્વિડ પ્રો ક્વો, જે સેબી દ્વારા ઇનસાઇડર ટ્રેડિંગ માટે તપાસ હેઠળ હતી; ૨૦૧૭ અને ૨૦૨૪ વચ્ચે પાંચ વર્ષમાં ૈંઝ્રૈંઝ્રૈં બેંક પાસેથી ઈર્જીંઁ વેચીને અનુચિત લાભ મેળવવો, જ્યારે ૈંઝ્રૈંઝ્રૈં ને સેબી સાથે નિયમનકારી સમસ્યાઓ હતી; અને સ્શ્સ્ ગ્રુપ અને બ્લેકસ્ટોન ઇન્કના મામલાઓથી દૂર રહેવાનો ડોળ કરવો પરંતુ અનુકૂળ પરિણામ માટે સેબીના અન્ય પૂર્ણકાલીન સભ્યો અને બોર્ડને પ્રભાવિત કરવાનો સમાવેશ થાય છે.
“…અમે તારણ કાઢ્યું છે કે ફરિયાદમાંના આરોપો ધારણાઓ અને ધારણાઓ પર આધારિત છે અને કોઈપણ ચકાસણીયોગ્ય સામગ્રી દ્વારા સમર્થિત નથી અને ગુનાઓના ઘટકો (ભ્રષ્ટાચાર નિવારણ કાયદા હેઠળ) ને આકર્ષિત કરતા નથી, જેથી તપાસનો નિર્દેશ આપી શકાય,” લોકપાલે આદેશમાં જણાવ્યું હતું.