ભારત સાથેના તણાવપૂર્ણ સંબંધો અંગે નિક્કી હેલીની ટ્રમ્પને ચેતવણી; ૫ મુદ્દાઓ સૂચિબદ્ધ કર્યા કે નવી દિલ્હી અમેરિકા માટે કેમ મહત્વપૂર્ણ છે

સંયુક્ત રાષ્ટ્રમાં અમેરિકાના ભૂતપૂર્વ રાજદૂત નિક્કી હેલીએ રાષ્ટ્રપતિ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પને ચીનનો સામનો કરવા માટે ભારતને “પ્રશંસનીય મુક્ત અને લોકશાહી ભાગીદાર” તરીકે જાેવા વિનંતી કરી, ચેતવણી આપી કે નવી દિલ્હી સાથે “૨૫ વર્ષની ગતિને અવરોધવી” એ “વ્યૂહાત્મક આપત્તિ” સમાન હશે. અમેરિકાએ ભારતીય માલ પર ૨૫ ટકા એડ વેલોરમ ડ્યુટી લાદી હતી, પરંતુ ૨૭ ઓગસ્ટથી અમલમાં આવનારા વધારાના ૨૫ ટકા ટેરિફની જાહેરાત કર્યા પછી આ વાત સામે આવી છે, જે કુલ ડ્યુટી ૫૦ ટકા સુધી વધારી દેશે.
નિક્કી હેલીએ ‘વ્યૂહાત્મક આપત્તિ‘ની ચેતવણી આપી છે
ન્યૂઝવીક માટે એક અભિપ્રાય લેખમાં, હેલીએ ભારત અને ચીન વચ્ચે મજબૂત ભાગીદારીને “કોઈ વિચારસરણી વિનાની” ગણાવી હતી અને ભાર મૂક્યો હતો કે લોકશાહી ભારતનો ઉદય મુક્ત વિશ્વ માટે ખતરો નથી, “સામ્યવાદી-નિયંત્રિત ચીનથી વિપરીત”.

૧. ‘ભારત ચીન જેવો વિરોધી નથી‘
“ભારત સાથે એક મૂલ્યવાન મુક્ત અને લોકશાહી ભાગીદાર જેવો વ્યવહાર કરવો જાેઈએ જે તે છે – ચીન જેવો વિરોધી નહીં, જેણે અત્યાર સુધી રશિયાના તેલ ખરીદી માટે પ્રતિબંધો ટાળ્યા છે, તે મોસ્કોના સૌથી મોટા ગ્રાહકોમાંનો એક હોવા છતાં. જાે તે અસમાનતા યુએસ-ભારત સંબંધો પર નજીકથી નજર નાખવાની માંગણી કરતી નથી, તો હાર્ડ પાવરની વાસ્તવિકતાઓ જાેવી જાેઈએ. એશિયામાં ચીનના વર્ચસ્વ સામે પ્રતિ-વજન તરીકે સેવા આપી શકે તેવા એકમાત્ર દેશ સાથે ૨૫ વર્ષની ગતિને અવરોધવી એ એક વ્યૂહાત્મક આપત્તિ હશે,” તેણીએ કહ્યું.
“સામ્યવાદી-નિયંત્રિત ચીનથી વિપરીત, લોકશાહી ભારતનો ઉદય મુક્ત વિશ્વને ખતરો નથી. ચીનનો સામનો કરવા માટે અમેરિકા અને ભારત વચ્ચે ભાગીદારી કોઈ વિચારસરણી વગરની હોવી જાેઈએ,” તેણીએ ઉમેર્યું.

૨. ‘ભારતમાં ચીન જેવા જ સ્તરે માલનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા છે‘
તેણીએ એ પણ ભાર મૂક્યો કે ભારત પાસે ચીન જેવા જ સ્તરે માલનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતા છે, જે યુએસને બેઇજિંગથી દૂર મહત્વપૂર્ણ સપ્લાય ચેઇનને ખસેડવા સક્ષમ બનાવી શકે છે. વધુમાં, તેમણે નોંધ્યું કે ભારતની વધતી જતી સંરક્ષણ ક્ષમતાઓ અને મધ્ય પૂર્વમાં તેની સક્રિય ભૂમિકા પ્રાદેશિક સ્થિરતા જાળવવા માટે “મહત્વપૂર્ણ” છે.

“ટૂંકા ગાળામાં, ભારત યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સને તેની મહત્વપૂર્ણ સપ્લાય ચેઇન્સને ચીનથી દૂર ખસેડવામાં મદદ કરવા માટે આવશ્યક છે. જ્યારે ટ્રમ્પ વહીવટીતંત્ર ઉત્પાદનને આપણા કિનારા પર પાછું લાવવા માટે કામ કરી રહ્યું છે, ત્યારે ભારત ચીન જેવા સ્કેલ પર એવા ઉત્પાદનોનું ઉત્પાદન કરવાની ક્ષમતામાં એકલું છે જે અહીં ઝડપથી અથવા કાર્યક્ષમ રીતે ઉત્પન્ન થઈ શકતા નથી, જેમ કે કાપડ, સસ્તા ફોન અને સૌર પેનલ,” ભૂતપૂર્વ યુએસ રાજદૂતે અભિપ્રાય લેખમાં જણાવ્યું હતું.

૩. ‘મધ્ય પૂર્વમાં ભારતનો પ્રભાવ આવશ્યક સાબિત થઈ શકે છે‘
“મધ્ય પૂર્વમાં ભારતનો વધતો પ્રભાવ અને સુરક્ષા સંડોવણી આ પ્રદેશને સ્થિર કરવામાં મદદ કરવા માટે આવશ્યક સાબિત થઈ શકે છે કારણ કે અમેરિકા ત્યાં ઓછા સૈનિકો અને ડોલર મોકલવા માંગે છે. અને ચીનના મહત્વપૂર્ણ વેપાર અને ઉર્જા પ્રવાહના કેન્દ્રમાં ભારતનું સ્થાન મોટા સંઘર્ષના કિસ્સામાં બેઇજિંગના વિકલ્પોને જટિલ બનાવી શકે છે,” તેણીએ ઉમેર્યું.

૪. ‘ભારત વિશ્વનું સૌથી ઝડપથી વિકસતું મુખ્ય અર્થતંત્ર છે‘
હેલીએ ભાર મૂક્યો કે વિશ્વનું સૌથી ઝડપથી વિકસતું મુખ્ય અર્થતંત્ર ભારત ટૂંક સમયમાં જાપાનને પાછળ છોડી દેશે. તેમણે ઉમેર્યું કે ભારતનો ઝડપી વિકાસ વૈશ્વિક વ્યવસ્થાને ફરીથી આકાર આપવાની ચીનની મહત્વાકાંક્ષા સામે સૌથી મોટો પડકાર છે. “સરળ શબ્દોમાં કહીએ તો, ભારતની શક્તિ વધતાં ચીનની મહત્વાકાંક્ષાઓ સંકોચાઈ જશે,” તેમણે ઉમેર્યું.

૫. ‘અમેરિકા સાથે ભારતની ભાગીદારી અમેરિકાના હિતોને પૂર્ણ કરશે‘
તેમણે ૨૦૨૦ માં ગાલવાન ખીણમાં થયેલા અથડામણનો ઉલ્લેખ કરીને ભારતના વિરોધાભાસી આર્થિક હિતો અને ચીન સાથે ચાલી રહેલા પ્રાદેશિક વિવાદો પર પણ પ્રકાશ પાડ્યો. તેમણે કહ્યું કે અમેરિકા સાથેની ભાગીદારી અમેરિકાના હિતોને પૂર્ણ કરશે જેથી ભારતને તેના વધુને વધુ આક્રમક ઉત્તરીય પાડોશી, આર્થિક અને લશ્કરી બંને રીતે, સામે ટકી રહેવામાં મદદ મળશે.
તેમણે ભારતને રશિયન તેલ પર રાષ્ટ્રપતિ ટ્રમ્પના મુદ્દાને ગંભીરતાથી લેવા અને ઉકેલ શોધવા માટે વ્હાઇટ હાઉસ સાથે કામ કરવાની સલાહ આપી અને “નીચાણને ઉલટાવી” અને પીએમ મોદી સાથે સીધી વાતચીત કરવા વિનંતી કરી. “જેટલું વહેલું તેટલું સારું,” તેમણે કહ્યું.
“પ્રશાસનને ભારત સાથેના અણબનાવને સુધારવા અને સંબંધોને વધુ ઉચ્ચ સ્તરીય ધ્યાન અને સંસાધનો આપવા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરવું જાેઈએ – અમેરિકા ચીન અથવા ઇઝરાયલ માટે શું સમર્પિત કરે છે તે સમજવા પર,” તેણીએ ઉમેર્યું.
તેણીએ વધુમાં કહ્યું કે અમેરિકાએ સૌથી મહત્વપૂર્ણ બાબતો, “આપણા સહિયારા લક્ષ્યો” ને અવગણવું જાેઈએ નહીં. ચીનનો સામનો કરવા માટે, યુનાઇટેડ સ્ટેટ્સનો ભારતમાં એક મિત્ર હોવો જાેઈએ.”