રશિયા INF સંધિમાંથી બહાર નીકળ્યું, યુએસ મિસાઇલ તૈનાતી અને વધતા પરમાણુ તણાવને દોષી ઠેરવ્યો

ટાઈમ્સ ઓફ ઈન્ડિયાના અહેવાલ મુજબ, રશિયાએ જાહેરાત કરી છે કે તે હવે ૧૯૮૭ માં હસ્તાક્ષર કરાયેલા સીમાચિહ્નરૂપ શસ્ત્ર નિયંત્રણ કરાર, ઈન્ટરમીડિયેટ-રેન્જ ન્યુક્લિયર ફોર્સિસ (ૈંદ્ગહ્લ) સંધિ દ્વારા પોતાને બંધાયેલ માનતું નથી. મોસ્કોએ “પશ્ચિમી દેશોની ક્રિયાઓ” ને તેની રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા માટે “સીધો ખતરો” બનાવવા માટે દોષી ઠેરવ્યો અને કહ્યું કે સંધિ જાળવવા માટેની શરતો “અદૃશ્ય થઈ ગઈ છે.” રશિયન વિદેશ મંત્રાલયે જણાવ્યું હતું કે તે હવે ચોક્કસ મિસાઈલ સિસ્ટમ્સના જમાવટ પર સ્વ-લાદવામાં આવેલા પ્રતિબંધોનું પાલન કરશે નહીં.
રશિયન વિદેશ મંત્રાલયે ફિલિપાઇન્સમાં ટાયફોન મિસાઈલ લોન્ચરની જમાવટ અને ઓસ્ટ્રેલિયામાં તાલિસમેન સેબર ડ્રીલ દરમિયાન મિસાઈલ કસરતો સહિતની તાજેતરની યુએસ લશ્કરી પ્રવૃત્તિ તરફ ધ્યાન દોર્યું, જે કરારને છોડી દેવાના તેના ર્નિણય પાછળના મુખ્ય કારણો હતા. અધિકારીઓએ જણાવ્યું હતું કે આ પગલાંએ વ્યૂહાત્મક સ્થિરતાને નબળી પાડી અને રશિયાના સુરક્ષા વાતાવરણ પર દબાણ વધાર્યું.
ૈંદ્ગહ્લ સંધિએ ૫૦૦ થી ૫,૫૦૦ કિલોમીટરની રેન્જ ધરાવતી જમીનથી લોન્ચ કરાયેલ બેલિસ્ટિક અને ક્રુઝ મિસાઈલો પર પ્રતિબંધ મૂક્યો હતો. રશિયાના ઉલ્લંઘનનો આરોપ લગાવતા, યુએસે પીછેહઠ કર્યા પછી ૨૦૧૯ માં તે તૂટી પડ્યું. મોસ્કો સતત આ દાવાઓને નકારી કાઢતું રહ્યું છે અને વોશિંગ્ટન પર કરાર હેઠળ પ્રતિબંધિત મિસાઇલ સિસ્ટમ વિકસાવવાનો આરોપ મૂક્યો છે. સંધિના ભંગાણથી બે પરમાણુ શક્તિઓ વચ્ચે શસ્ત્ર નિયંત્રણ માળખામાં મોટો તફાવત પડ્યો છે.
પરમાણુ ચેતવણીઓ અને અલ્ટીમેટમ વચ્ચે તણાવ વધ્યો
રશિયાનું આ પગલું અમેરિકા સાથે વધતા તણાવ વચ્ચે આવ્યું છે. થોડા દિવસો પહેલા, યુએસ પ્રમુખ ડોનાલ્ડ ટ્રમ્પે કહ્યું હતું કે તેમણે ભૂતપૂર્વ રશિયન રાષ્ટ્રપતિ દિમિત્રી મેદવેદેવ દ્વારા ઉશ્કેરણીજનક ટિપ્પણીઓ ગણાવ્યા બાદ બે પરમાણુ સબમરીનને અજ્ઞાત પ્રદેશોમાં તૈનાત કરવાનો આદેશ આપ્યો છે. ટ્રમ્પે યુક્રેનમાં યુદ્ધનો અંત લાવવા અથવા નવા પ્રતિબંધોનો સામનો કરવાની માંગણી કરીને એક નવું અલ્ટીમેટમ પણ જારી કર્યું હતું. જવાબમાં, મેદવેદેવે ચેતવણી આપી હતી કે આવા અલ્ટીમેટમ વિશ્વને વ્યાપક યુદ્ધની નજીક લાવે છે.
દરમિયાન, ક્રેમલિનના અધિકારીઓએ સંયમ રાખવાની વિનંતી કરી અને પરમાણુ અપ્રસાર પ્રત્યે રશિયાની પ્રતિબદ્ધતાનો પુનરોચ્ચાર કર્યો. જાે કે, વોશિંગ્ટનની ૯ ઓગસ્ટની સમયમર્યાદા નજીક આવી રહી છે અને ટ્રમ્પના ખાસ દૂત મોસ્કોમાં અપેક્ષિત છે, બીજી મુખ્ય સંધિના ભંગાણ વચ્ચે રાજદ્વારી પ્રયાસો નાજુક રહે છે.