સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના દિકરીના લગ્ન અને શિક્ષણ માટે બેસ્ટ છે

સરકાર છોકરીઓના માતાપિતાને તેમની દીકરીના શિક્ષણ માટે બચત કરવા પ્રોત્સાહિત કરે છે. આ માટે ભારત સરકારે ૨૦૧૫માં સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના (જીજીરૂ) શરૂ કરી હતી. આ યોજનાનો ઉદ્દેશ્ય માતા-પિતાને તેમની પુત્રીના શિક્ષણ અથવા લગ્ન માટે નોંધપાત્ર ભંડોળ ઊભું કરવામાં મદદ કરવાનો છે. જીજીરૂ એ કર લાભો, બાંયધરીકૃત વળતર અને સૌથી સુરક્ષિત રોકાણ વિકલ્પ છે. આ યોજના વિશે વધુ જાણકારી માટે અને તે તમારા નાણાકીય લક્ષ્યો માટે યોગ્ય છે કે કેમ તે અંગે વિગતવાર આ લેખમાં સમજશું. ભારત સરકારના ‘બેટી બચાવો, બેટી પઢાવો’ અભિયાનના ભાગ રૂપે ૨૦૧૫ માં શરૂ કરવામાં આવેલ સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના એ નાની બચત યોજના છે જે છોકરીઓના માતા-પિતાને તેમની પુત્રીના શિક્ષણ અને લગ્ન માટે મદદ કરવા માટે રચાયેલ છે.

આ યોજનામાં રોકાણ કરવા માટે માતા-પિતા અથવા વાલીઓ આ યોજના ઓફર કરતી બેંક અથવા પોસ્ટ ઓફિસમાં તેમની પુત્રી/આશ્રિતના નામે ખાતું ખોલાવી શકે છે. ૧૦ વર્ષ કે તેથી ઓછી ઉંમરની છોકરીઓના માતા-પિતા આ યોજનામાં રોકાણ કરી શકે છે. આ યોજનામાં લઘુત્તમ અને મહત્તમ વાર્ષિક જમા રકમ અનુક્રમે રૂ. ૨૫૦ અને રૂ. ૧.૫ લાખ છે. ખાતું ખોલવાની તારીખથી ૧૫ વર્ષ સુધી ખાતામાં જમા કરાવી શકાય છે. જાે કે, ખાતામાં ૨૧ વર્ષનો લોક-ઇન સમયગાળો છે, જેનો અર્થ છે કે ડિપોઝિટ ૨૧ વર્ષ પછી પરિપક્વ થાય છે. જાે જીજીરૂ ખાતાધારક (છોકરી) ૨૧ વર્ષની પરિપક્વતા અવધિ પૂર્ણ થાય તે પહેલાં લગ્ન કરે છે, તો ખાતું બંધ કરવામાં આવશે અને તેના લગ્ન પછી તેને સંચાલિત કરવામાં આવશે નહીં.

જીજીરૂ ખાતું ખોલવા માટે તમારી પુત્રીની ઉંમર ૧૦ વર્ષથી ઓછી હોવી જાેઈએ. બાળક દીઠ માત્ર એક જ ખાતું ખોલવાની મંજૂરી છે અને એક પરિવાર વધુમાં વધુ બે ખાતા ખોલી શકે છે. માર્ગદર્શિકા મુજબ, એક વાલી બાળકીના નામે માત્ર એક ખાતું અને બે અલગ-અલગ બાળકીઓના નામે વધુમાં વધુ બે ખાતા ખોલી શકે છે. જાે કે, જાેડિયા/ત્રણ પુત્રીઓના કિસ્સામાં, બે કરતાં વધુ ખાતા ખોલી શકાય છે. જાે તમે કોઈપણ નાણાકીય વર્ષમાં ૨૫૦ રૂપિયાની ન્યૂનતમ વાર્ષિક ડિપોઝિટ જમા કરવામાં નિષ્ફળ થશો,

તો તમારું એકાઉન્ટ ડિફોલ્ટ એકાઉન્ટ તરીકે ગણવામાં આવશે. તમે એકાઉન્ટ ખોલ્યાના ૧૫ વર્ષની અંદર ડિફોલ્ટના પ્રત્યેક વર્ષ માટે ઓછામાં ઓછા રૂ. ૨૫૦ વત્તા રૂ. ૫૦ ચૂકવીને આવા એકાઉન્ટને ફરી એક્ટિવ કરી શકો છો. ૨૧ ઓગસ્ટ, ૨૦૨૪ ના રોજ જારી કરાયેલ પોસ્ટ વિભાગના પરિપત્ર મુજબ, દાદા દાદી (જે કાનૂની વાલી નથી) ની કસ્ટડી હેઠળ ખોલવામાં આવેલા ખાતાઓ યોગ્ય વ્યક્તિ, જેમ કે કુદરતી વાલી (હયાત માતાપિતા) અથવા કાનૂની વાલીને ટ્રાન્સફર કરવામાં આવશે. રોકાણના સાધનોમાં, સુકન્યા સમૃદ્ધિ યોજના (જીજીરૂ) સૌથી વધુ વ્યાજ મેળવે છે. ઑક્ટોબર-ડિસેમ્બર ૨૦૨૪ના ત્રિમાસિક ગાળા માટે, જીજીરૂએ વાર્ષિક ૮.૨% વળતરનો દર ઓફર કર્યો છે. તેથી જાે તમે ૧૫ વર્ષ માટે આ સ્કીમમાં દર મહિને રૂ. ૩,૦૦૦નું રોકાણ કરો છો, તો તમને રૂ. ૧,૪૩,૬૪૨ની મેચ્યોરિટી રકમ મળશે. આનો અર્થ એ છે કે ૪૫,૦૦૦ રૂપિયાનું કુલ રોકાણ તમને ૧૫ વર્ષમાં ૯૮,૬૪૨ રૂપિયાનું વળતર આપશે.

જ્યારે છોકરી ૧૮ વર્ષની થાય અથવા ૧૦મું ધોરણ પૂર્ણ કરે ત્યારે જીજીરૂમાંથી ઉપાડની મંજૂરી આપવામાં આવે છે. જાે કે તમે પાછલા નાણાકીય વર્ષના અંતે એકાઉન્ટ બેલેન્સના ૫૦% સુધી ઉપાડી શકો છો. ફી અથવા અન્ય શુલ્કની તમારી વાસ્તવિક જરૂરિયાતને આધારે આ એકસાથે અથવા ૫ વર્ષ સુધીના વાર્ષિક હપ્તામાં કરી શકાય છે. ખાતાધારકનું મૃત્યુ, ગંભીર સ્વાસ્થ્ય સમસ્યા અથવા વાલીનું મૃત્યુ જેવા ચોક્કસ કેસોમાં અરજી અને સંપૂર્ણ દસ્તાવેજાે સબમિટ કર્યા પછી ૫ વર્ષ પછી અકાળે બંધ કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવશે. અન્ય ઘણી સરકાર સમર્થિત યોજનાઓની જેમ, જીજીરૂ પણ આવકવેરા કાયદા હેઠળ ઈઈઈ શ્રેણીમાં આવે છે. આનો અર્થ એ છે કે આ સ્કીમમાં કરાયેલી રૂ. ૧.૫ લાખ સુધીની થાપણો પર કલમ ??૮૦ઝ્ર હેઠળ કર કપાત કરી શકાય છે.

વધુમાં, મેળવેલ વ્યાજ અને પાકતી મુદતની રકમ પણ કરમુક્ત છે. તેથી જ્યારે રોકાણ તમારી કરપાત્ર આવક ઘટાડી શકે છે, ત્યારે સ્થિર વળતર અને ઉપાડની સુવિધા સુગમતા અને સુરક્ષા પ્રદાન કરે છે, જે તેને દરેક માટે લાભદાયી બનાવે છે. માતા-પિતા જેઓ તેમની પુત્રીની ભાવિ જરૂરિયાતોની કાળજી લેવા માટે સાધારણ ફંડ બનાવવા માગે છે તેમના માટે, જીજીરૂ એ એક શ્રેષ્ઠ રોકાણ વિકલ્પ છે જે ઓછા જાેખમ સાથે સ્થિર વળતર અને કર લાભો પ્રદાન કરે છે. પરિણામે, તે ખાસ કરીને એવા વ્યક્તિઓ માટે યોગ્ય છે કે જેઓ મ્યુચ્યુઅલ ફંડ જેવા જાેખમી, બજાર સાથે જાેડાયેલા વિકલ્પો ટાળવાનું પસંદ કરે છે. જ્યારે જીજીરૂ સ્પષ્ટ ધ્યેય સાથે શિસ્તબદ્ધ બચતને પ્રોત્સાહિત કરે છે, ત્યારે ૨૧ વર્ષની લૉક-ઇન અવધિ અને આંશિક અને સંપૂર્ણ ઉપાડ પર લાગુ શરતોને જાેતાં આ યોજના દરેક વ્યક્તિ માટે યોગ્ય ન હોઈ શકે. વધુ સારા વળતર માટે, જીજીરૂ ને તમારા પોર્ટફોલિયોનો એક ભાગ બનાવો.