પોસ્ટમોર્ટમ ૪ કલાકમાં પૂર્ણ થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે યુપી સરકારે નવી માર્ગદર્શિકા જાહેર કરી

શુક્રવારે જારી કરાયેલા એક નિવેદનમાં ઉત્તર પ્રદેશ સરકારે નિર્દેશ આપ્યો છે કે, રાજ્યમાં તમામ પોસ્ટમોર્ટમ મહત્તમ ચાર કલાકમાં પૂર્ણ કરવા જાેઈએ, જેનો હેતુ શોકગ્રસ્ત પરિવારો પરનો બોજ હળવો કરવાનો છે.
એક નિવેદનમાં જણાવાયું છે કે, નાયબ મુખ્યમંત્રી અને આરોગ્ય મંત્રી બ્રજેશ પાઠકની સૂચનાઓ પર કાર્ય કરતા, રાજ્યના આરોગ્ય વિભાગે ઉત્તર પ્રદેશના તમામ પોસ્ટમોર્ટમ ગૃહોમાં લાગુ કરવા માટે નવી માર્ગદર્શિકા જારી કરી છે.
અપડેટેડ પ્રોટોકોલમાં આદેશ આપવામાં આવ્યો છે કે મૃતદેહના આગમન પછી પોસ્ટમોર્ટમ પ્રક્રિયાઓ ચાર કલાકથી વધુ વિલંબિત ન થવી જાેઈએ. વધુ કેસલોડવાળા જિલ્લાઓમાં, મુખ્ય તબીબી અધિકારીઓને પ્રક્રિયા સમયસર પૂર્ણ થાય તે સુનિશ્ચિત કરવા માટે ડોકટરોની બહુવિધ ટીમો બનાવવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે.
“પરિવારોએ તેમના શોકના સમયે લાંબી રાહ જાેવી ન જાેઈએ. આ નવી માર્ગદર્શિકાનો હેતુ તેમની વેદના ઘટાડવા અને વધુ સંવેદનશીલ અને કાર્યક્ષમ સિસ્ટમ સુનિશ્ચિત કરવાનો છે,” પાઠકે જણાવ્યું.
માર્ગદર્શિકા અનુસાર, સૂર્યાસ્ત પછી પોસ્ટમોર્ટમ સામાન્ય રીતે નિરુત્સાહિત કરવામાં આવે છે, ખાસ કરીને હત્યા, આત્મહત્યા, જાતીય ગુનાઓ, ગંભીર રીતે વિકૃત શરીર અને શંકાસ્પદ પરિસ્થિતિઓમાં થયેલા મૃત્યુના કિસ્સાઓમાં.
જાેકે, જિલ્લા મેજિસ્ટ્રેટ અથવા અધિકૃત અધિકારીની લેખિત મંજૂરીથી અપવાદો કરી શકાય છે. આવી રાત્રિના સમયે થતી કાર્યવાહી માટે, પૂરતી લાઇટિંગ અને અન્ય જરૂરી સંસાધનો સુનિશ્ચિત કરવા આવશ્યક છે.
સરકારે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું છે કે કસ્ટોડિયલ મૃત્યુ, પોલીસ એન્કાઉન્ટર અથવા લગ્નના ૧૦ વર્ષની અંદર મહિલાઓના મૃત્યુ જેવા સંવેદનશીલ કેસોમાં પીડિત પરિવાર પાસેથી વીડિયોગ્રાફીનો કોઈ ખર્ચ વસૂલવામાં આવશે નહીં.
હાલના સરકારી આદેશો અનુસાર આવા કેસોમાં વીડિયોગ્રાફી ફરજિયાત છે અને તેનો ખર્ચ રોગી કલ્યાણ સમિતિ અથવા અન્ય ઉપલબ્ધ ભંડોળ દ્વારા ઉઠાવવામાં આવશે.
વધુમાં, દસ્તાવેજીકરણને સુવ્યવસ્થિત કરવા માટે, રાજ્ય પોસ્ટમોર્ટમ રિપોર્ટ ઓનલાઈન જારી કરવાનું શરૂ કરશે.
પાઠકે આદેશ આપ્યો છે કે દરેક પોસ્ટમોર્ટમ સુવિધામાં એક કમ્પ્યુટર ઓપરેટર અને ઝ્રસ્ર્ં દ્વારા નિયુક્ત બે ડેટા એન્ટ્રી ઓપરેટર હોવા જાેઈએ.
તેમજ વધુમાં, દરેક જિલ્લામાં મૃતદેહોને હોસ્પિટલોથી પોસ્ટમોર્ટમ ગૃહ સુધી લઈ જવા માટે સમર્પિત ઓછામાં ઓછા બે વાહનો રાખવા જરૂરી છે.

લગ્નના પહેલા ૧૦ વર્ષમાં મહિલાઓ વિરુદ્ધના ગુનાઓ, બળાત્કાર અથવા મહિલાના મૃત્યુના કેસોમાં, પોસ્ટમોર્ટમ પેનલમાં ઓછામાં ઓછી એક મહિલા ડૉક્ટરનો સમાવેશ કરવો ફરજિયાત રહેશે. અજાણી લાશો માટે, ઓળખમાં મદદ કરવા માટે ડીએનએ નમૂના પણ લેવા જાેઈએ.
રાજ્ય સરકાર માને છે કે આ પગલાં માત્ર સિસ્ટમને વધુ માનવીય બનાવશે નહીં પરંતુ તબીબી-કાનૂની પ્રક્રિયાઓમાં પારદર્શિતા અને જવાબદારી પણ વધારશે, નિવેદનમાં જણાવાયું છે.