મતદાર યાદીની સઘન સમીક્ષાની જરૂર છે, ફક્ત લાયક નાગરિકો જ તેમાં હોવા જાેઈએ: ચૂંટણી પંચ

દેશમાં વિપક્ષી નેતાઓ દ્વારા ભારે વિરોધ પ્રદર્શનો વચ્ચે, ચૂંટણી પંચે સોમવારે જણાવ્યું હતું કે ખાસ સઘન સુધારાની જરૂર છે કારણ કે વિવિધ કારણોસર મતદાર યાદીમાં ફેરફાર થતો રહે છે અને બંધારણ તેને ખાતરી કરવા માટે આદેશ આપે છે કે ફક્ત લાયક નાગરિકો જ મતદાર યાદીનો ભાગ હોય અને જેઓ મતદાર યાદીમાં નથી, તેઓ મતદાન કરી શકતા નથી.
ચૂંટણી પંચનું આ નિવેદન એવા સમયે આવ્યું છે જ્યારે ઘણા વિપક્ષી નેતાઓએ કહ્યું છે કે સઘન સુધારામાં રાજ્ય મશીનરીનો ઉપયોગ કરીને મતદારોને ઇરાદાપૂર્વક બાકાત રાખવાનું જાેખમ રહેલું છે.
ચૂંટણી પંચ કહે છે કે મતદાર યાદીમાં સુધારો કરવો આવશ્યક છે
આ સંદર્ભમાં, મતદાન પંચે કહ્યું કે મતદાર યાદીમાં સુધારો કરવો આવશ્યક છે કારણ કે તે એક ગતિશીલ યાદી છે જે મૃત્યુ, સ્થળાંતરને કારણે લોકોના સ્થળાંતર અને ૧૮ વર્ષના નવા મતદારોના ઉમેરાને કારણે બદલાતી રહે છે.
“વધુમાં, બંધારણની કલમ ૩૨૬ મતદાર બનવાની પાત્રતાનો ઉલ્લેખ કરે છે. ફક્ત ૧૮ વર્ષથી વધુ ઉંમરના ભારતીય નાગરિકો અને તે મતવિસ્તારના સામાન્ય રહેવાસીઓ જ મતદાર તરીકે નોંધણી કરાવવા માટે પાત્ર છે,” તેમણે જણાવ્યું.
ચૂંટણી પંચે બિહારની ૨૦૦૩ની મતદાર યાદી અપલોડ કરી છે
ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે તેણે તેની વેબસાઇટ પર ૪.૯૬ કરોડ મતદારોની વિગતો ધરાવતી બિહારની ૨૦૦૩ની મતદાર યાદી અપલોડ કરી છે.
૨૦૦૩ની યાદીમાં રહેલા લોકો તેમના ગણતરી ફોર્મ સબમિટ કરતી વખતે દસ્તાવેજી પુરાવા તરીકે તેનો ઉપયોગ કરી શકે છે.
તેમાં એમ પણ કહેવામાં આવ્યું છે કે બિહારની ૨૦૦૩ની મતદાર યાદીઓ – જે છેલ્લી સઘન સમીક્ષા પછી પ્રકાશિત થઈ હતી – ની ઉપલબ્ધતાની સરળતા રાજ્યમાં ચાલી રહેલા ખાસ સઘન સુધારણા (જીૈંઇ) ને ખૂબ જ સરળ બનાવશે કારણ કે હવે કુલ મતદારોના લગભગ ૬૦ ટકા લોકોએ કોઈ દસ્તાવેજાે સબમિટ કરવાની જરૂર રહેશે નહીં. તેમણે ફક્ત ૨૦૦૩ની મતદાર યાદીમાંથી તેમની વિગતો ચકાસવાની રહેશે અને ભરેલું ગણતરી ફોર્મ સબમિટ કરવાનું રહેશે.
મતદારો અને બૂથ લેવલ અધિકારીઓ (મ્ન્ર્ં) બંને આ વિગતો સરળતાથી મેળવી શકશે.
તેમાં નોંધવામાં આવ્યું છે કે જે કોઈનું નામ ૨૦૦૩ની બિહાર મતદાર યાદીમાં નથી તે હજુ પણ ૨૦૦૩ની મતદાર યાદીના અંશનો ઉપયોગ કરી શકે છે તેના બદલે તેની માતા કે પિતા માટે અન્ય કોઈ દસ્તાવેજાે પૂરા પાડવાની જરૂર રહેશે નહીં.
આવા કિસ્સાઓમાં, તેના માતા કે પિતા માટે અન્ય કોઈ દસ્તાવેજની જરૂર રહેશે નહીં. ફક્ત ૨૦૦૩ના મતદાર યાદીના સંબંધિત અંશ/વિગતો પૂરતી રહેશે.
આવા મતદારોએ ભરેલા ગણતરી ફોર્મ સાથે ફક્ત પોતાના માટે દસ્તાવેજાે સબમિટ કરવા પડશે.
ચૂંટણી પંચ કહે છે કે, દરેક ચૂંટણી પહેલાં મતદાર યાદીમાં સુધારો ફરજિયાત છે
ચૂંટણી પંચ દ્વારા ભારપૂર્વક જણાવ્યું હતું કે, દરેક ચૂંટણી પહેલાં, જનપ્રતિનિધિત્વ અધિનિયમ ૧૯૫૦ અને મતદાર નોંધણી નિયમો ૧૯૬૦ ના નિયમ ૨૫ અનુસાર મતદાર યાદીમાં સુધારો ફરજિયાત છે. ઈઝ્ર છેલ્લા ૭૫ વર્ષથી વાર્ષિક સુધારા, સઘન તેમજ સારાંશ સુધારા કરી રહ્યું છે.