અમેરિકા જવા માટે પાંચ વર્ષમાં ૨ લાખ ભારતીયોએ ‘ડંકી રૂટ’ અપનાવ્યો

શાહરૂખ ખાનની ફિલ્મ ‘ડંકી’ રિલીઝ થઈ ગઈ છે. આ ફિલ્મ ‘ડંકી રૂટ’ અપનાવનારા લોકો પર આધારિત છે. ડંકીનો માર્ગ એક એવો છે જેમાં વ્યક્તિ ગેરકાયદેસર રીતે એક દેશથી બીજા દેશમાં જાય છે. ફિલ્મના પ્રમોશન દરમિયાન દુબઈમાં શાહરૂખ ખાને ખુલાસો કર્યો હતો કે, ‘ડંકી એક ગેરકાયદેસર યાત્રા છે, જે ઘણા લોકો પોતાના દેશની બહાર બીજા દેશની સરહદ પાર કરવા માટે કરે છે. તેને ડંકીનો ટ્રાવેલ કહેવાય છે. ડંકી વાસ્તવમાં ગધેડાનો ઉચ્ચાર છે. આ પંજાબી રૂઢિપ્રયોગ પરથી ઉતરી આવ્યું છે. તેનો અર્થ થાય છે ‘એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ જવું’. દર વર્ષે હજારો અને લાખો લોકો વિદેશ જવા માટે ‘ડંકી રૂટ’ની ગેરકાયદેસર પદ્ધતિ અપનાવે છે. આ ખૂબ જ ખતરનાક છે. નક્કી કરેલા સ્થાન પર પહોંચવાની કોઈ ગેરંટી હોતી નથી. ઘણી વખત લોકો મૃત્યુ પણ પામે છે અને જાે કોઈ ત્યાં પહોંચે તો પણ ઘણી વખત તેને પાછો મોકલી દેવામાં આવે છે અથવા જેલમાં ધકેલી દેવામાં આવે છે. ડંકી રૂટ દ્વારા દર વર્ષે પંજાબ, હરિયાણા, ગુજરાત, રાજસ્થાન અને દિલ્હી જેવા રાજ્યોમાંથી યુવાનો અમેરિકા, બ્રિટન કે કેનેડા પહોંચે છે. આ એવા યુવાનો છે જેઓ સારા જીવનની શોધમાં પોતાનો જીવ જાેખમમાં મૂકે છે. મોટાભાગના યુવાનો અમેરિકા તરફ વળે છે.

ગેરકાયદેસર માર્ગો અપનાવીને વિદેશ જનારા ભારતીયોની સંખ્યા સતત વધી રહી છે. એકલા અમેરિકામાં જ પાંચ વર્ષમાં ગેરકાયદે પ્રવાસ કરનારા લોકોની સંખ્યા બે લાખને વટાવી ગઈ છે. અમેરિકી સરકાર દ્વારા જાહેર કરવામાં આવેલા આંકડા મુજબ ઓક્ટોબર ૨૦૨૨થી સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૩ વચ્ચે ૯૬,૧૯૧૭ ભારતીયો ડોક્યુમેન્ટ વિના અમેરિકામાં પ્રવેશતા પકડાયા હતા. તેમાંથી કેટલાકને કસ્ટડીમાં લેવામાં આવ્યા હતા, કેટલાકને પાછા મોકલવામાં આવ્યા હતા અને કેટલાકને પ્રવેશ આપવામાં આવ્યો ન હતો. કોવિડ પછી સરહદ ફરી ખુલ્યા પછી માન્ય ડોક્યુમેન્ટ વિના અમેરિકા આવતા ભારતીયોની સંખ્યામાં અનેકગણો વધારો થયો છે.. અમેરિકામાં ડંકી રૂટ દ્વારા એન્ટ્રી કરવાના બે મહત્વના માર્ગો છે. પ્રથમ- કેનેડા બોર્ડર, બીજી- મેક્સિકો બોર્ડર. ડંકી રૂટ દ્વારા ભારતથી અમેરિકા માલસામાનની હેરફેરનું સમગ્ર કામ ગેરકાયદેસર અને ગેરકાનૂની થાય છે. આ રીતે અમેરિકા પહોંચવામાં દિવસો નહીં પણ કેટલાંક અઠવાડિયા કે મહિનાઓ લાગે છે. આ રીતે અમેરિકા પહોંચવામાં મદદ કરનારા એજન્ટો પણ મોટી રકમ વસૂલે છે. આમ જાેઈએ તો સમગ્ર કાર્ટલ કે નેટવર્ક આમાં કામ કરે છે. આમાં લોકો ભારતમાંથી સીધા અમેરિકા નથી પહોંચતા. તેના બદલે તેઓ ઘણા દેશોમાં પહોંચે છે.

પહેલા તેને મધ્ય પૂર્વ અથવા યુરોપના દેશમાં લઈ જવામાં આવે છે. પછી અહીંથી આગળનો સ્ટોપ આફ્રિકા અથવા સાઉથ અમેરિકા છે. તે પછી અહીંથી સાઉથ મેક્સિકો. પછી સાઉથ મેક્સિકોથી નોર્થ મેક્સિકો અને છેલ્લે મેક્સિકો બોર્ડરથી અમેરિકા. આ રિપોર્ટને ટાંકીને યુએસ હાઉસમાં સેનેટર જેમ્સ લેન્કફોર્ડે કહ્યું હતું કે લગભગ ૪૫ હજાર ભારતીયો દક્ષિણી સરહદ પર પકડાયા છે. તેને કાર્ટલને પૈસા આપ્યા હતા, અને તે અમેરિકા આવવા માંગતો હતો કારણ કે તેને ભારતમાં ડર લાગતો હતો. ડંકી રૂટ ખૂબ જાેખમી છે. આમાં જીવનું જાેખમ છે. ઘણા લોકો ગેરકાયદે એન્ટ્રી કરતી વખતે મૃત્યુ પણ પામે છે. જાન્યુઆરી ૨૦૨૨ માં ચાર લોકોના ગુજરાતી પરિવારની અમેરિકા-કેનેડા બોર્ડરથી ૧૦ મીટર દૂર લાશ મળી આવી હતી. આ લોકો બરફના તોફાનમાં ફસાઈ ગયા હતા. આ વર્ષે એપ્રિલમાં વધુ એક ગુજરાતી પરિવારનું મોત થયું હતું. અમેરિકામાં પ્રવેશતા પહેલા જ તેની બોટ સેન્ટ લોરેન્સ નદીમાં ડૂબી ગઈ હતી. મૃતકોમાં પતિ-પત્ની અને તેમના બે બાળકોનો સમાવેશ થાય છે. અગાઉ જાન્યુઆરીમાં પણ અમદાવાદથી એજન્ટ મારફતે અમેરિકા જવા નીકળેલા ૯ ગુજરાતીઓની પણ ધરપકડ કરવામાં આવી હતી. આ લોકો અત્યારે ક્યાં છે તે કોઈને ખબર નથી.