વિદેશ મંત્રીએ ચીન સાથે પેટ્રોલિંગ કરાર પર વાત કરી

પેટ્રોલિંગ સમજૂતી કરારનો અર્થ એ નથી કે બંને દેશો વચ્ચેના મુદ્દાઓ ઉકેલાઈ ગયા છે, ન્છઝ્ર પર હજુ સુધી બધું ઉકેલાયું નથી ઃ એસ જયશંકરવાસ્તવિક નિયંત્રણ રેખા (ન્છઝ્ર) પર પેટ્રોલિંગ અંગે ચીન સાથેની સમજૂતી પર, વિદેશ પ્રધાન એસ જયશંકરે શનિવારે કહ્યું કે તેનો અર્થ એ નથી કે બંને દેશો વચ્ચેના મુદ્દાઓ ઉકેલાઈ ગયા છે, જાેકે આગામી પગલા પર વિચારણા કરવામાં આવી રહી છે. સૈનિકો પાછા ખેંચવાની તક મળી. તેમણે આ કરારનો શ્રેય સૈન્યને આપ્યો, જેણે અત્યંત અકલ્પનીય સંજાેગોમાં કામ કર્યું. જયશંકરે પુણેમાં એક કાર્યક્રમમાં કહ્યું હતું કે ૨૧ ઓક્ટોબરે થયેલા કરાર (સૈનિકો પાછા ખેંચવા માટે) હેઠળ ડેપસાંગ અને ડેમચોકમાં પેટ્રોલિંગ કરવામાં આવશે.

આ સાથે હવે આપણે આગળનું પગલું વિચારી શકીશું. એવું નથી કે બધું ઉકેલાઈ ગયું છે, પરંતુ સૈનિકો પાછા ખેંચવાનો પ્રથમ તબક્કો છે અને અમે તે તબક્કે પહોંચવામાં સફળ રહ્યા છીએ પણ ન્છઝ્ર પર હજુ સુધી બધું ઉકેલાયું નથી, હજુ સમય લાગશે. અહીં વિદ્યાર્થીઓ સાથેની વાતચીત દરમિયાન એક પ્રશ્નના જવાબમાં વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે સંબંધો સામાન્ય થવામાં હજુ સમય લાગશે. તેમણે કહ્યું કે વિશ્વાસ પુનઃનિર્માણ કરવામાં અને સાથે મળીને કામ કરવામાં સ્વાભાવિક રીતે સમય લાગશે. તેમણે કહ્યું કે જ્યારે વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી બ્રિક્સ સમિટ માટે રશિયાના કઝાનમાં ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગને મળ્યા ત્યારે નક્કી કરવામાં આવ્યું હતું કે બંને દેશોના વિદેશ મંત્રીઓ અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકારો મળશે અને કેવી રીતે આગળ વધવું તે જાેવાનું રહેશે. જયશંકરે કહ્યું કે જાે આપણે આજે અહીં પહોંચ્યા છીએ તો તેનું એક કારણ એ છે કે અમે અમારા વિચારોને વળગી રહેવા અને અમારા મંતવ્યો વ્યક્ત કરવાનો ખૂબ જ સંકલ્પબદ્ધ પ્રયાસ કર્યો છે.

દેશની રક્ષા માટે અત્યંત અકલ્પનીય સંજાેગોમાં સેના ન્છઝ્ર પર હાજર રહી હતી. તેણે પોતાનું કામ કર્યું અને મુત્સદ્દીગીરીએ પણ તેનું કામ કર્યું. તેમણે કહ્યું કે ભારતે છેલ્લા એક દાયકામાં તેના ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરમાં સુધારો કર્યો છે. બીજી સમસ્યા એ હતી કે અગાઉના વર્ષોમાં બોર્ડર ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરની ઉપેક્ષા કરવામાં આવી હતી.જયશંકરે જણાવ્યું હતું કે આજે આપણે એક દાયકા પહેલા કરતાં દર વર્ષે પાંચ ગણા વધુ સંસાધનો ફાળવી રહ્યા છીએ, જે પરિણામ લાવી રહ્યું છે અને સેનાને ખરેખર અસરકારક રીતે તૈનાત કરવામાં સક્ષમ બનાવી રહ્યું છે. થોડા દિવસો પહેલા, ભારત અને ચીન વચ્ચે પૂર્વી લદ્દાખમાં ન્છઝ્ર સાથે સૈનિકો પાછી ખેંચવા અને પેટ્રોલિંગને લઈને એક સમજૂતી થઈ હતી, જે ચાર વર્ષથી વધુ સમયથી ચાલી રહેલા મડાગાંઠને સમાપ્ત કરવાની દિશામાં એક મોટી સફળતા છે.

જૂન ૨૦૨૦ માં, ગલવાન ખીણમાં બંને દેશોના સૈનિકો વચ્ચે ભીષણ અથડામણ પછી સંબંધો વણસ્યા હતા. છેલ્લા કેટલાક દાયકાઓમાં બંને પક્ષો વચ્ચે આ સૌથી ગંભીર સૈન્ય સંઘર્ષ હતો. તેમણે કહ્યું કે સપ્ટેમ્બર ૨૦૨૦થી ભારત ઉકેલ શોધવા માટે ચીન સાથે વાતચીત કરી રહ્યું છે. વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે આ ઉકેલના વિવિધ પાસાઓ છે. તેમણે કહ્યું કે સૌથી મહત્વની બાબત એ છે કે સૈનિકોએ પીછેહઠ કરવી પડશે, કારણ કે તેઓ એકબીજાની ખૂબ નજીક છે અને કંઈક થવાની સંભાવના હતી. તેમણે કહ્યું કે આ પછી એક મોટો મુદ્દો એ છે કે તમે સરહદનું સંચાલન કેવી રીતે કરો છો અને સરહદ સમજૂતી કેવી રીતે કરો છો. અત્યારે જે કંઈ થઈ રહ્યું છે તે પ્રથમ તબક્કા સાથે સંબંધિત છે, જે સૈનિકોની પાછી પાની છે. વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે ભારત અને ચીન ૨૦૨૦ પછી કેટલીક જગ્યાઓ પર સહમત થયા છે કે સૈનિકો તેમના ઠેકાણા પર કેવી રીતે પાછા ફરશે, પરંતુ એક મહત્વપૂર્ણ બાબત પેટ્રોલિંગ સાથે જાેડાયેલી હતી. જયશંકરે કહ્યું કે પેટ્રોલિંગ ખોરવાઈ રહ્યું છે અને અમે છેલ્લા બે વર્ષથી આ અંગે વાટાઘાટો કરવાનો પ્રયાસ કરી રહ્યા છીએ. તેથી ઑક્ટોબર ૨૧ ના ??રોજ શું થયું તે એ હતું કે તે ચોક્કસ વિસ્તારોમાં ડેમચોક અને ડેપસાંગમાં અમે એક સમજણ પર આવ્યા કે પેટ્રોલિંગ પહેલાની જેમ ફરી શરૂ થશે.