સાવરકુંડલાના  વિદ્વાન બ્રાહ્મણનું રક્ષાબંધન પર્વ નિમિત્તે કેટલીક રસપ્રદ બાબતોનું  અહીં વર્ણન કરવામાં આવ્યું છે. 

શ્રીગણેશાયનમ નીજ શ્રાવણ સુદ પૂનમને બુધવાર તા-૩૦/૦૮/૨૦૨૩ ના રોજ રક્ષાબંધન મનાવવામાં આવશે.સવારે ૧૧:૦૦ થી ૧૨:૦૦ કલાકેજનોઈ બદલવી.રાત્રે ૦૯:૦૫  ‌પછી રાખડી બાંધવી.રક્ષાબંધન ભ્રમણા નિવારણ.સમસ્યા એ છે કે આજના કહેવાતા લોકો પાસે શાસ્ત્રોનો યોગ્ય અભ્યાસ નથી. તેમને માત્ર પરિણામની થોડી જાણકારી હોય છે. હવે એવું કહેનારાઓને શું કહેવું ,જેઓ કહેતા હોય કે તમે ગમે ત્યારે મનાવી શકો, તમારે સુવિધા જોવી જોઈએ.આવા મહાન જ્ઞાનીઓને જવાબ આપવો પણ વ્યર્થ છે. જેઓનું માનવું છે કે જ્યારે પણ તેઓ મનાવે મનાવીલે, તેમણે ૩૧ ઓગષ્ટે મનાવવી હોય ભલે મનાવી લે. શ્રાવણ પૂર્ણિમા જોવાની પણ શું જરૂરી છે. તેમની ચર્ચા કરવી નિરર્થક છે.

બીજા વર્ગમાં એવા લોકો આવે છે જેમણે અમુક શાસ્ત્રોનો અભ્યાસ કર્યો છે, પરંતુ સૂક્ષ્મ બુદ્ધિના અભાવને કારણે, સૂત્ર જાણ્યા પછી પણ, તેઓ યોગ્ય રીતે સમજાવી શકતા નથી, તેઓ તેમના માટે ઉકેલ લાવે છે. તેઓ દયાને પાત્ર છે. સામાન્ય નિયમ છે કે ભદ્રામાં કોઈ શુભ કાર્ય કરવામાં આવતું નથી. તેનો ભદ્રા વાસ અને મુખ પુછ વગેરે પરિહાર છે. આ એક સામાન્ય નિયમ છે, તેથી, મુહૂર્ત વિચાર, નિર્ણયસિંધુ વગેરે ગ્રંથોમાં, જ્યાં લગભગ તમામ  મુહૂર્ત અંગે વિસ્તૃત ચર્ચા કરવામાં આવી છે.

ભદ્રાનો તયાગ કરવાનું બધે કહ્યું નથી. જરાય જરૂર નથી. આ સામાન્ય નિયમ છે. ખાસ કરીને હોલિકા દહન અને રક્ષાબંધન માટે ભદ્રાનો તયાગ કરવાની શું જરૂર હતી? નિર્ણાયામૃતમાં કહેવામાં આવ્યું છે કે રક્ષાબંધન ભદ્રાની સમાપ્તિ પર જ કરવું જોઈએ. આ નિયમની આવશ્યકતા એટલા માટે પડી કારણ કે સમ્પૂર્ણ ભાદ્રાનો ત્યાગ કરવામાં આવે છે.

 શુભ ભદ્રા અશુભ ભદ્રામાં કોઈ ગુણ કે બાધા નથી. અભિજીત મુહૂર્ત તમામ કાર્યો માટે નથી લેવાતું.શુભ હોવા છતાં દરેક શુભ કાર્ય માટે શુભ નથી. માટે ભદ્રા વાસ વગેરેના ભ્રમમાં ન પડવું. ભદ્રકાલનો ત્યાગ કરવો.જેઓ કહે છે કે તે ૩૧ ઓગષ્ટને ગુરૂવારના રોજ રક્ષાબંધન છે, તેઓને શાસ્ત્રોનો પદ્ધતિસર અભ્યાસ કરવો જોઈએ.નામની આગળ નકામી પદવીઓ લગાવવાને બદલે શાસ્ત્રોના અભ્યાસ પર ધ્યાન આપો.

 पूर्णिमायां भद्रारहितायां त्रिमुहूर्त्त।

उदव्यापिनीयां अपराह्ने वा कार्यम्।

उदय त्रिमुहूर्त्तन्यूनत्वे पूर्वेद्युर्भद्रा रहिते प्रदोषादि काले कार्यम्।

तत्सत्वे तु रात्रावपि तदन्ते कुर्यात्।।(નિર્ણય સિંધુ)

૩૧ ઓગષ્ટના રોજ રક્ષાબંધન ક્યારેય સાબિત થતું નથી. ત્રિમુહૂર્ત વ્યાપિની, જ્યારે પૂર્ણિમા નથી, તો મુહૂર્ત ક્યાંથી આવ્યું? જો તમારે આ રીતે ઉજવણી કરવી હોય, તો ૩૧ ઉજવો. જ્યારે તમે ઇચ્છો ત્યારે ઉજવણી કરો. ત્રિમૂહુર્ત ‌એટલે‌ ૬ ઘટી.૨ ઘટી એટલે ૪૮ મિનિટ.આને ૬ ઘટી એટલે ૧૪૪ મિનિટ.માટે ૩૧ ઓગષ્ટને ગુરુવારના રોજ ૧૪૪ મિનિટ કરતાં ઓછી પૂનમ તિથિ હોવાથી અને એકમ તિથિનો ક્ષય હોવાથી આ દિવસે રક્ષાબંધન થઈ શકે ‌નહી.એક વિશેષ વર્ગ એવો છે જે કહે છે કે રાત્રે રક્ષાબંધન કરાય?, તેઓ પોતે જ નિયમો બનાવે છે. રાત્રે રક્ષાબંધનની ઉજવણી ન કરવાનો કોઈ શાસ્ત્રીય નિયમ નથી. પરંતુ એવું કહેવામાં આવ્યું છે કે ભદ્રાના અંતમાં જો રાત્રે રક્ષાબંધન હોય, તો પણ રાત્રે રક્ષાબંધન કરવું જોઈએ, “તત્સત્વે તુ રાતૌ અપિ તદન્તે કુર્યાત્”.અસ્તુ, ૩૦ ઓગસ્ટે રક્ષાબંધન માત્ર ભદ્રાની સમાપ્તિની રાત્રે જ કરવી જોઈએ. જો તમારે શાસ્ત્રોનું પાલન કરવું હોય તો આ નિર્ણય છે. તમને કોઈ રોકવા નહીં આવે. તમે કાર્ય કરવા માટે સ્વતંત્ર છો. શાસ્ત્રનો નિયમ એના માટે છે જેને એમના પર શ્રદ્ધા છે.

રાખડી બાંધતી વખતે બોલવાનો મંત્ર :-

येन बद्धो बली राजा दानवेन्द्रो महाबलः।

तेन त्वाम् अभिबध्नामि रक्षे मा चल मा चल॥

અર્થ:-હું તમને રક્ષાસુત્રનાં તે દોરાથી બાંધું છું જેનાથી મહાન પરાક્રમી રાક્ષસ રાજા બલિને બાંધવામાં આવ્યા હતા, જે તમારી રક્ષા કરશે, હે રક્ષા, તું ચલાયમાન ન થા, તું ચલાયમાન ન થા.

રક્ષાબંધનના પાવન પર્વની આપ સૌને શુભકામનાઓ સહ જયશ્રીકૃષ્ણ.