કેન્દ્ર સરકારે ચૂંટણીના નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો

સરકારે અમુક ઈલેક્ટ્રોનિક દસ્તાવેજાે જેવા કે ઝ્રઝ્ર્‌ફ કૅમેરા અને વેબકાસ્ટિંગ ફૂટેજ તેમજ ઉમેદવારોના વિડિયો રેકોર્ડિંગના જાહેર નિરીક્ષણને રોકવા માટે ચૂંટણીના નિયમોમાં ફેરફાર કર્યો છે, જેથી તેનો દુરુપયોગ અટકાવી શકાય. ચૂંટણી પંચ (ઈઝ્ર) ની ભલામણના આધારે, કેન્દ્રીય કાયદા મંત્રાલયે શુક્રવારે ચૂંટણીના આચાર નિયમો, ૧૯૬૧ ના નિયમ ૯૩(૨)(ટ્ઠ) માં સુધારો કર્યો, જેથી જાહેર નિરીક્ષણ માટે ખુલ્લા કાગળો અથવા દસ્તાવેજાેના પ્રકારને પ્રતિબંધિત કરવામાં આવે. હવેથી ચૂંટણી સંબંધિત તમામ દસ્તાવેજાે જનતા માટે ઉપલબ્ધ રહેશે નહીં. નિયમ ૯૩ મુજબ ચૂંટણી સંબંધિત તમામ દસ્તાવેજાે જાહેર નિરીક્ષણ માટે ખુલ્લા રહેશે. આ નિયમોમાં ઉલ્લેખિત દસ્તાવેજાે પછી સુધારા ઉમેરવામાં આવ્યા છે.

કાયદા મંત્રાલય અને ચૂંટણી પંચના અધિકારીઓએ અલગ અલગ કહ્યું હતું કે કોર્ટ કેસ આ સુધારા પાછળનું કારણ હતું. આ સંદર્ભે ચૂંટણી પંચના સૂત્રોએ જણાવ્યું હતું કે ઉમેદવાર પાસે પહેલાથી જ તમામ દસ્તાવેજાે અને કાગળો છે. આ અંગેના નિયમોમાં કોઈ સુધારો કરવામાં આવ્યો નથી. આ અસ્પષ્ટતાને દૂર કરવા અને મતદાન મથકની અંદરના ઝ્રઝ્ર્‌ફ ફૂટેજના દુરુપયોગને રોકવા માટે કૃત્રિમ બુદ્ધિમત્તાનો ઉપયોગ કરીને મતદાન મથકની અંદરના ઝ્રઝ્ર્‌ફ ફૂટેજના સંભવિત દુરુપયોગના ગંભીર મુદ્દાને ધ્યાનમાં લેવા નિયમમાં સુધારો કરવામાં આવ્યો છે. સૂત્રએ કહ્યું કે કમિશન માને છે કે સીસીટીવી ફૂટેજ શેર કરવાથી ગંભીર પરિણામો આવી શકે છે, ખાસ કરીને જમ્મુ અને કાશ્મીર, નક્સલ પ્રભાવિત વિસ્તારો જેવા સંવેદનશીલ વિસ્તારોમાં, જ્યાં ગોપનીયતા મહત્વપૂર્ણ છે. મતદારોનો જીવ પણ જાેખમમાં આવી શકે છે.

ચૂંટણીના તમામ કાગળો અને દસ્તાવેજાે અન્યથા જાહેર નિરીક્ષણ માટે ઉપલબ્ધ છે. પીટીઆઈના જણાવ્યા અનુસાર, ચૂંટણી પંચના ભૂતપૂર્વ અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “પોલિંગ સ્ટેશનના સીસીટીવી કવરેજ, વેબકાસ્ટિંગ ચૂંટણીના નિયમો અનુસાર કરવામાં આવતું નથી, પરંતુ તે લેવલ પ્લેઇંગ ફિલ્ડ સુનિશ્ચિત કરવા માટે ચૂંટણી પંચ દ્વારા લેવામાં આવેલા પગલાંનું પરિણામ છે.” ચૂંટણી પંચના એક અધિકારીએ જણાવ્યું હતું કે, “એવા ઘણા કિસ્સાઓ છે કે જ્યાં નિયમોને ટાંકીને આવા ઇલેક્ટ્રોનિક રેકોર્ડ્‌સ માંગવામાં આવ્યા છે. સુધારો એ સુનિશ્ચિત કરે છે કે નિયમોમાં ઉલ્લેખિત દસ્તાવેજાે જ જાહેર નિરીક્ષણ માટે ઉપલબ્ધ છે અને અન્ય કોઈ દસ્તાવેજાે” જેમાં કોઈ સંદર્ભ નથી. જાહેર નિરીક્ષણ માટે નિયમોની મંજૂરી નથી.” કોંગ્રેસ નેતા જયરામ રમેશે આના પર સવાલ ઉઠાવ્યા છે. “ભારતના ચૂંટણી પંચ દ્વારા સંચાલિત ચૂંટણી પ્રક્રિયાની ઝડપથી ઘટી રહેલી અખંડિતતા વિશેના અમારા દાવાઓના તાજેતરના દિવસોમાં આ સૌથી સ્પષ્ટ પુરાવો છે.