દિલ્હી હાઈકોર્ટનો ટેલિગ્રામ એપને કડક આદેશ, કહ્યું- કોપીરાઈટનું ઉલ્લંઘન કરનારની માહિતી આપો

દિલ્હી હાઈકોર્ટે કહ્યું છે કે, અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા અને ગોપનીયતાના અધિકારનો ઉપયોગ કોઈપણ વ્યક્તિ અથવા હસ્તક્ષેપ કરનાર પક્ષ દ્વારા તેના ગેરકાયદેસર કૃત્યોના પરિણામોને ટાળવા માટે કરી શકાય નહીં. હાઈકોર્ટે મેસેજિંગ પ્લેટફોર્મ ટેલિગ્રામને કોપીરાઈટ કાયદાના ઉલ્લંઘનમાં મોબાઈલ નંબર અને આઈપી એડ્રેસ સાથે સીલબંધ કવરમાં અમુક સામગ્રી પ્રસારિત કરતી ટેલિગ્રામ ચેનલો વિશેની માહિતી પ્રદાન કરવા નિર્દેશ કરતી વખતે આ અવલોકન કર્યું હતું. જસ્ટિસ પ્રતિભા એમ સિંહ કોચિંગ સેન્ટર અને તેના માલિક દ્વારા દાખલ કરાયેલા દાવાની સુનાવણી કરી રહ્યા હતા. કોચિંગ સેન્ટર અને તેના માલિક દ્વારા ટેલિગ્રામ પ્લેટફોર્મની વિવિધ ચેનલો પર કેન્દ્રની શૈક્ષણિક સામગ્રીને અનામી સાથે ગેરકાયદેસર રીતે શેર કરવા સામે દાવો દાખલ કરવામાં આવ્યો છે. જસ્ટિસ સિંહે કહ્યું કે ટેલિગ્રામની ગોપનીયતા કાયદા અને અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા પર ર્નિભરતા આ હકીકતો અને સંજાેગોમાં સંપૂર્ણપણે અયોગ્ય છે.

ન્યાયાધીશે કહ્યું કે, જ્યાં સુધી ઉલ્લંઘન કરતી ચેનલોના સંચાલકોની ઓળખ જાહેર કરવામાં નહીં આવે ત્યાં સુધી વાદીને વળતર આપવામાં આવશે નહીં. કોર્ટે, ૩૦ ઓગસ્ટના તેના આદેશમાં જણાવ્યું હતું કે ટેલિગ્રામે બંધારણની કલમ ૨૧ અને બંધારણની કલમ ૧૯ (૧)(ટ્ઠ) હેઠળ ગોપનીયતા સંરક્ષણ અધિનિયમનો ઉલ્લેખ કર્યો છે, જે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના અધિકારનું રક્ષણ કરે છે. આ હકીકતો અને સંજાેગોમાં આ સંપૂર્ણપણે ગેરવાજબી છે. હાઈકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે, અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા અથવા જીવન જીવવાના અધિકાર સહિત ગોપનીયતાના અધિકારનો ઉપયોગ કોઈપણ ઉલ્લંઘનકર્તા, વ્યક્તિ અથવા એન્ટિટી દ્વારા ગેરકાયદેસર કૃત્યોના પરિણામોને ટાળવા માટે કરી શકાશે નહીં. ટેલિગ્રામની દલીલ પર કે, તે ઇન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી (આઇટી) એક્ટ હેઠળ મધ્યસ્થી હોવાને કારણે આવી માહિતીના ઉદ્ભવકની વિગતો જાહેર કરવા માટે બંધાયેલ નથી, હાઇકોર્ટે જણાવ્યું હતું કે, માત્ર ચેનલોને અવરોધિત કરવી અથવા દૂર કરવી એ અપૂરતું પગલું છે. કારણ કે આ ચેનલો સ્પષ્ટપણે છે.

બહુવિધ માથાવાળા રાક્ષસોની જેમ અને સરળતાથી બનાવવામાં આવે છે, તેઓ એક પછી એક દેખાય છે. કોર્ટે કહ્યું કે, ઈન્ફોર્મેશન ટેક્નોલોજી એક્ટ અને નિયમોને કોપીરાઈટ એક્ટ હેઠળ કોપીરાઈટ માલિકોને આપવામાં આવેલા અધિકારો સાથે મળીને જાેવા જાેઈએ. કોર્ટે કહ્યું કે ૈં્‌ માર્ગદર્શિકા પણ ટેલિગ્રામને બૌદ્ધિક સંપદા અધિકારોના રક્ષણ માટે જરૂરી અસરકારક પગલાં લેવા માટેના પ્લેટફોર્મ તરીકે કોઈપણ રીતે મુક્ત કરતી નથી. જસ્ટિસ સિંઘે એ પણ સ્પષ્ટ કર્યું કે ટેલિગ્રામે તેના સર્વર સિંગાપોરમાં મૂક્યા હોવાને કારણે, કૉપિરાઇટ માલિકોને કાયદાના સાચા ઉલ્લંઘનકારો સામે કોઈ રાહત વિના છોડી શકાય નહીં.

કોર્ટે કહ્યું કે હાલના કેસના તથ્યો અને સંજાેગોમાં, ટેલિગ્રામ-પ્રતિવાદી નંબર ૧ને ઉલ્લંઘનના પ્રસારમાં ઉપયોગમાં લેવાતી ચેનલ/ડિવાઈસ, મોબાઈલ નંબર, આઈપી એડ્રેસ, ઈમેલ એડ્રેસ વગેરેની વિગતો જાહેર કરવાનો નિર્દેશ આપવામાં આવ્યો છે. સામગ્રી આને લગતી માહિતી વર્તમાન અરજી સાથે દાખલ કરાયેલી ચેનલોની યાદી મુજબ જણાવવી જાેઈએ. કોર્ટે કહ્યું કે જાે ઉલ્લંઘન કરતી ચેનલોની વધુ કોઈ યાદી હોય તો તે પણ એક સપ્તાહની અંદર ટેલિગ્રામ પર સબમિટ કરવી જાેઈએ. ઉલ્લંઘન કરતી ચેનલો સંબંધિત ડેટા અને સાધનો/સર્વર/નેટવર્ક, તેમના ઉત્પાદકો અને ઓપરેટરોની વિગતો સહિત કોઈપણ ફોન નંબર, ૈંઁ સરનામાં, આ હેતુ માટે ઉપયોગમાં લેવાતા ઈમેલ સરનામાં, તે પછીના બે અઠવાડિયાના સમયગાળામાં ટેલિગ્રામ દ્વારા જાહેર કરવામાં આવશે. આ તબક્કે, ઉક્ત માહિતી સીલબંધ કવરમાં કોર્ટમાં દાખલ કરવી જાેઈએ.