પીએમ જસ્ટિન ટ્રૂડોના ચીન કનેક્શન પર ઉઠ્‌યા સવાલોકેનેડાના પીએમ જસ્ટિન ટ્રૂડોના વલણથી દુનિયા હેરાન

વર્ષ ૨૦૨૧માં યોજાયેલી કેનેડાની ચૂંટણીમાં જસ્ટિન ટ્રૂડોની લિબરલ પાર્ટી કોઈક રીતે સરકાર બનાવવામાં સફળ રહી હતી, પરંતુ કેનેડાના રાજકીય વર્તુળોમાં એવી સનસનાટી ફેલાઈ હતી કે ટ્રૂડોની પાર્ટીને જીત અપાવવામાં ચીનની મહત્વની ભૂમિકા હતી. કેનેડામાં ચાઈનીઝ મૂળના લોકોની સંખ્યા અંદાજે ૧૮ લાખ છે, જે કેનેડાની વસ્તીના પાંચ ટકાથી વધુ છે. બેઇજિંગ પ્રત્યે કેનેડામાં વિરોધ પક્ષોની કડક નીતિથી નારાજ થઈને ચીને કેનેડિયન ચૂંટણીમાં તેના પ્રભાવનો ઉપયોગ કર્યો અને ત્રણ ચતુર્થાંશથી વધુ ચાઈનીઝ-કેનેડિયનોએ ટ્રૂડોની લિબરલ પાર્ટીને મત આપ્યો.

ચીની મૂળના મતદારોની મદદથી લિબરલ પાર્ટી ૧૫૭ બેઠકો સાથે સૌથી મોટી પાર્ટી બની હતી, પરંતુ તે ૧૭૦ના બહુમતીના આંકડાથી ઘણી પાછળ હતી. આવી સ્થિતિમાં, ખાલિસ્તાની સમર્થક જગમીત સિંહની ન્યૂ ડેમોક્રેટિક પાર્ટીએ તેની ૨૫ બેઠકો સાથે સરકાર બનાવવા માટે જસ્ટિન ટ્રૂડોને સમર્થન આપ્યું હતું. કેનેડામાં હાજર ખાલિસ્તાનીઓના પાકિસ્તાની કનેક્શનને ધ્યાનમાં લેતા એવી પ્રબળ આશંકા છે કે ચીન જગમીત સિંહને પણ નિયંત્રિત કરી રહ્યું છે. કેનેડાના રાજકીય પક્ષો અને સુરક્ષા એજન્સીઓ પણ જસ્ટિન ટ્રૂડોના આ જાેડાણથી ખૂબ જ અસ્વસ્થ છે.

ટ્રૂડોના ચાઈનીઝ કનેક્શનની નિષ્પક્ષ તપાસની સતત માંગ કરવામાં આવી હતી. જસ્ટિન ટ્રૂડો અને તેમની લિબરલ પાર્ટીનો બેઇજિંગ પ્રત્યેનો પ્રેમ પ્રકાશમાં આવે તે પહેલાં, ટ્રૂડોએ પોતાને બચાવવા માટે ભારત-કેનેડા સંબંધોને દાવ પર લગાવી દીધા. ઈન્ડો-પેસિફિક ક્ષેત્રમાં ચીનને પડકારવા માટે કામ કરી રહેલા તમામ દેશોમાં કેનેડાનો પણ સમાવેશ થાય છે.

૨૫-૨૭ સપ્ટેમ્બરે દિલ્હીમાં સંબંધિત દેશોના ઉચ્ચ સ્તરીય સંરક્ષણ અધિકારીઓની કોન્ફરન્સ પણ યોજાઈ રહી છે. ભારત, અમેરિકા, જાપાન અને ઓસ્ટ્રેલિયા મળીને ક્વાડ તરીકે ચીન પર લગામ લગાવવાની તૈયારી કરી રહ્યા છે. તાજેતરના દિવસોમાં, ચીનને લઈને કેનેડાના અચાનક મૌનથી તમામ સહયોગી દેશોને આશ્ચર્ય થયું છે. ઇન્ડોનેશિયાના બાલીમાં ય્૨૦ કોન્ફરન્સ દરમિયાન ચીનના રાષ્ટ્રપતિ શી જિનપિંગ અને કેનેડાના વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રૂડો વચ્ચેની મુલાકાતને કોઈ કેવી રીતે ભૂલી શકે, જેમાં જિનપિંગે ટ્રૂડોને ફટકાર લગાવી અને તેમની વાતચીત લીક કરવાનો આરોપ લગાવ્યો જ્યારે જસ્ટિન ટ્રૂડોએ જિનપિંગને ચીનની ભૂમિકા અંગે ચર્ચા કરવા કહ્યું. કેનેડિયન ચૂંટણી. બાલીથી પરત ફરેલા કેનેડાના વડાપ્રધાને પોતાની ચીન નીતિને સંપૂર્ણપણે બદલી નાખી છે. અમેરિકી સરકારે કેનેડાના પાયાવિહોણા આરોપો પર તપાસ પૂર્ણ થાય ત્યાં સુધી રાહ જાેવાનું કહ્યું છે.

ભારત અને કેનેડા વચ્ચે બગડતા સંબંધોને લઈને સહયોગી દેશોમાં ઘણી ચિંતાઓ છે. ભારતે અમેરિકા, ફ્રાન્સ, બ્રિટન અને ઓસ્ટ્રેલિયા જેવા દેશોને કેનેડાના બેજવાબદાર વલણ અંગે સત્યથી વાકેફ કર્યા છે. આ દેશોની સુરક્ષા એજન્સીઓ વચ્ચે નિયમિત સંકલન હોવાને કારણે આ દેશો કેનેડામાં હાજર ખાલિસ્તાની સમર્થકોના દુષ્કૃત્યોથી પણ વાકેફ છે. પડદા પાછળ, અમેરિકા અને અન્ય સહયોગી દેશો ભારત અને કેનેડા વચ્ચેના બગડતા સંબંધોને કોઈને કોઈ રીતે નિયંત્રિત કરવાનો સતત પ્રયાસ કરી રહ્યા છે.