પ્રાઇવેટ સેક્ટરની એક્સિસ બેંકની બેદરકારી દાખવતા નુકસાન થયું, RBI મોટો દંડ લગાવ્યો

પ્રાઇવેટ સેક્ટરની એક્સિસ બેંકને થોડી બેદરકારીના કારણે નુકસાન થયું છે. ભારતીય રિઝર્વ બેંક (ઇમ્ૈં) એ તેના પર લગભગ ૯૧ લાખ રૂપિયાનો દંડ લગાવ્યો છે. આ સાથે ફાઇનાન્સ સેક્ટરની ગોલ્ડ લોન આપતી કંપની મણપ્પુરમ ફાઇનાન્સ અને આનંદ રાઠી ગ્લોબલ ફાઇનાન્સ કંપની પર પણ દંડ ફટકારવામાં આવ્યો છે. બંને કંપનીઓએ દંડ પેટે મોટી રકમ પણ ચૂકવવી પડશે. આ દંડ શા માટે લાદવામાં આવે છે? ભારતીય રિઝર્વ બેંકે એક નિવેદનમાં કહ્યું છે કે એક્સિસ બેંકે દ્ભરૂ માર્ગદર્શિકા-૨૦૧૬ની ઘણી જાેગવાઈઓનું યોગ્ય રીતે પાલન કર્યું નથી. આ સિવાય બેંકિંગ સેવાઓના આઉટસોર્સિંગ, લોન સંબંધિત જાેખમ વ્યવસ્થાપન, ચાલુ ખાતા ખોલવા અને ઓપરેટ કરવા સંબંધિત અન્ય નિયમોનું પણ પાલન કરવામાં આવ્યું નથી. જેના કારણે બેંકે ૯૦.૯૨ લાખ રૂપિયાનો દંડ ભરવો પડ્યો છે.. સેન્ટ્રલ બેંકે તેની નિયમનકારી સત્તાનો ઉપયોગ કરીને એક્સિસ બેંક પર આ દંડ લગાવ્યો છે. આ સંબંધમાં આરબીઆઈએ ૨ નવેમ્બર ૨૦૨૩ના રોજ આદેશ પણ જારી કર્યો હતો, પરંતુ બેંક તેનું પાલન પણ કરી શકી નથી. સેન્ટ્રલ બેંકે તેના નિવેદનમાં સ્પષ્ટ કર્યું છે કે નિયમનકારી નિયમોનું પાલન ન કરવાના કારણે બેંક સામે આ કાર્યવાહી કરવામાં આવી છે. તેનો હેતુ બેંક દ્વારા તેના ગ્રાહકો સાથે કરવામાં આવેલ કોઈપણ વ્યવહાર અથવા કરારની માન્યતા અંગે કોઈ ર્નિણય પસાર કરવાનો નથી…

સેન્ટ્રલ બેંકના એક નિવેદનમાં એ પણ ખુલાસો થયો હતો કે મણપ્પુરમ અને આનંદ રાઠી ફાઇનાન્સને પણ દંડ ફટકાર્યો હતો.. જે વિષે જણાવીએ, સેન્ટ્રલ બેંકે એક અલગ નિવેદનમાં માહિતી આપી હતી કે ત્રિશૂર સ્થિત મણપ્પુરમ ફાઇનાન્સ પર ૪૨.૭૮ લાખ રૂપિયાનો દંડ લગાવવામાં આવ્યો છે. નોન-બેંકિંગ ફાયનાન્સ કંપનીઓ સંબંધિત ‘સિસ્ટમેટિક ઈમ્પોર્ટ નોન-ડિપોઝીટ ટેકિંગ કંપની અને ડિપોઝિટ ટેકિંગ કંપની (રિઝર્વ બેન્ક) ગાઈડલાઈન્સ-૨૦૧૬’નું યોગ્ય રીતે પાલન ન કરવા બદલ આ દંડ લાદવામાં આવ્યો છે.. જાે આપણે આ નિયમને યોગ્ય રીતે સમજીએ તો આરબીઆઈએ નોન-બેંકિંગ ફાયનાન્સ કંપનીઓ (એનબીએફસી) માટે કેટલાક નિયમો બનાવ્યા છે. હવે કેટલીક દ્ગમ્હ્લઝ્ર સામાન્ય ગ્રાહકો પાસેથી થાપણો લઈ શકે છે, જ્યારે કેટલાકને આમ કરવાની મંજૂરી નથી. રિઝર્વ બેંકે મણપ્પુરમ ફાઇનાન્સ પર આ સંબંધિત નિયમોની અવગણના કરવા બદલ દંડ લગાવ્યો છે. આ જ રીતે આનંદ રાઠી ગ્લોબલ ફાઇનાન્સ લિમિટેડ પર દ્ભરૂઝ્ર (નો યોર કસ્ટમર) નિયમોનું પાલન ન કરવા બદલ ૨૦ લાખ રૂપિયાનો દંડ પણ ફટકારવામાં આવ્યો છે.