વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ડીપફેક અંગે ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી

ટેક્નોલોજી અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ (છૈં)ના આ યુગમાં કોઈપણ ફોટો, વીડિયો અને ઑડિયોને ચેડાં કરી સંપૂર્ણપણે અલગ બનાવી શકાય છે. તાજેતરમાં, જ્યારે આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ આધારિત ટૂલ્સનો ઉપયોગ કરીને અભિનેત્રી રશ્મિકા મંદન્નાનો ડીપફેક વીડિયો વાયરલ થયો હતો, ત્યારે દરેકને આશ્ચર્ય થયું હતું. હવે ખુદ વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીએ ડીપફેક અંગે ઊંડી ચિંતા વ્યક્ત કરી છે અને કહ્યું છે કે ડીપફેક સમાજમાં ભારે અશાંતિ પેદા કરી શકે છે. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે લાઇનની બહારની એક લાઇન પણ હંગામો મચાવી શકે છે.

તેમણે કહ્યું કે જનરેટિવ છૈં દ્વારા બનાવવામાં આવેલા ફોટોગ્રાફ્સ અથવા વીડિયોમાં સ્પષ્ટ અસ્વીકરણ હોવું જાેઈએ કે તે ડીપફેકનો ઉપયોગ કરીને બનાવવામાં આવ્યા છે. પીએમ મોદીએ ડીપફેક્સને ભારતીય સિસ્ટમ સામેના સૌથી મોટા ખતરામાંથી એક ગણાવ્યા છે. પીએમ મોદીએ કહ્યું કે ડીપ ફેક સમાજમાં અરાજકતા પેદા કરી શકે છે.. તેમણે કહ્યું કે લોકો અને મીડિયાએ ડીપફેક્સ અંગે ખૂબ જ સાવધ રહેવાની જરૂર છે. પીએમે કહ્યું, ‘મેં મારો એક વીડિયો જાેયો જેમાં હું ગરબા કરી રહ્યો છું અને તે ખૂબ જ વાસ્તવિક લાગતો હતો, જાેકે મેં બાળપણથી ગરબા નથી રમ્યા.’ ગયા મહિને પીએમ મોદીના ગરબા ડાન્સનો વીડિયો સોશિયલ મીડિયા પર વાયરલ થયો હતો. જેમાં વડાપ્રધાન જેવા દેખાતા વ્યક્તિ કેટલીક મહિલાઓ સાથે ગરબા કરતા જાેવા મળે છે. એવું કહેવામાં આવી રહ્યું છે કે આ વીડિયો વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીનો નવરાત્રિ દરમિયાન ગરબા રમતાનો છે.

આ દાવા સાથેનો આ વીડિયો ફેસબુક અને ટિ્‌વટર પર ખૂબ વાયરલ થઈ રહ્યો છે. અમે તેની તપાસ કરી તો જાણવા મળ્યું છે કે આ વીડિયો વડાપ્રધાન મોદીનો નથી પરંતુ તેમના જેવા દેખાતા અભિનેતા વિકાસ મહંતેનો છે. થોડા દિવસો પહેલા જ્યારે રશ્મિકા મંદાનાનો ડીપફેક વીડિયો વાયરલ થયો હતો ત્યારે બધા ચોંકી ગયા હતા.. આ પછી, ટાઇગર-૩માંથી કેટરિના કૈફ અને હવે સારા તેંડુલકર-શુભમન ગિલના નકલી ફોટા મોર્ફ કરીને વાયરલ કરવામાં આવ્યા હતા. અગાઉ પણ ડીપફેકનો ઉપયોગ થતો આવ્યો છે, પરંતુ છૈં આવ્યા બાદ આવા કિસ્સાઓ વધી ગયા છે. આજકાલ, ટેક્નોલોજી અને છૈંની મદદથી, કોઈપણ ફોટો, વીડિયો અને ઑડિયો સાથે છેડછાડ કરીને તેને સંપૂર્ણપણે અલગ બનાવી શકાય છે. ઉદાહરણ તરીકે, કોઈ નેતા, અભિનેતા અથવા સેલિબ્રિટીના ભાષણને પસંદ કરી શકાય છે અને આર્ટિફિશિયલ ઈન્ટેલિજન્સ આધારિત સંપૂર્ણપણે બદલી શકાય છે.

પરંતુ સાંભળનાર અને જાેનાર વ્યક્તિ તેના વિશે જાણશે પણ નહીં અને તેને સત્ય તરીકે સ્વીકારશે. આને ડીપફેક કહેવામાં આવે છે. એવા કાયદાઓ જે તમને આવી બાબતોમાં મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે.. અગાઉ, ફોટોશોપ અને અન્ય સાધનોની મદદથી લોકોના ફોટા મોર્ફ કરવામાં આવતા હતા, પરંતુ ડીપફેક્સ આનાથી આગળની વાર્તા છે. આમાં, નકલી વીડિયોને એટલી નજીકથી એડિટ કરવામાં આવે છે કે તે વાસ્તવિક દેખાવા લાગે છે. આ માટે, તે વ્યક્તિના ઉચ્ચ ગુણવત્તાવાળા ફોટા અને વીડિયો દ્વારા એક અલ્ગોરિધમ પ્રશિક્ષિત કરવામાં આવે છે, જેને ડીપ લર્નિંગ કહેવામાં આવે છે. આ પછી, બીજા વીડિયોમાં આ અલ્ગોરિધમની મદદથી કોઈપણ એક ભાગને મોર્ફ કરવામાં આવે છે. તેની મદદથી એડિટ કરવામાં આવેલ વીડિયો સંપૂર્ણ રીતે વાસ્તવિક લાગે છે. આ માટે વોઈસ ક્લોનિંગનો પણ ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.