હિંદ મહાસાગર વિસ્તારમાં બે ચીની જાસૂસી જહાજાે જાેવા મળ્યા

હિંદ મહાસાગરમાં ચીનના બે જાસૂસી જહાજાે જાેવા મળ્યા છે. જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૧ બંગાળની ખાડી વિસ્તારની મુલાકાત લેતા જાેવામાં આવ્યું છે, જ્યારે જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩ એ ભારત, શ્રીલંકા અને માલદીવના વિશિષ્ટ આર્થિક ક્ષેત્રોની બહાર તેનું સર્વેક્ષણ કાર્ય ચાલુ રાખ્યું છે. જિયો ઈન્ટેલિજન્સ એક્સપર્ટ ડેમિયન સિમોને એક્સ (અગાઉ ટિ્‌વટર) પર આ ખુલાસો કર્યો છે. તમને જણાવી દઈએ કે, જાન્યુઆરીમાં જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩ને શ્રીલંકામાં ડોક કરવાની મંજૂરી આપવામાં આવી ન હતી. જે બાદ તે માલદીવ તરફ જતી જાેવા મળી હતી.

માલદીવ દેશને પણ ચીનનો સમર્થક માનવામાં આવે છે. સિમોને વધુમાં માહિતી આપી હતી કે ભારતે ૧૧-૧૬ માર્ચ દરમિયાન બંગાળની ખાડી અને હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્ર પર મોટા નો-ફ્લાય ઝોન માટે સૂચના જારી કરી છે. જે સંભવિત કસોટી તરફ ઈશારો કરી રહી છે. જાણકારી માટે તમને જણાવી દઈએ કે નો-ફ્લાય ઝોન ૩,૫૫૦ કિમી સુધી ફેલાયેલો છે.
૨૨ જાન્યુઆરીએ જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩ હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં પ્રવેશતા જાેવામાં આવ્યું હતું. સમુદ્રના સર્વેક્ષણના હેતુથી જહાજને માલે (માલદીવની રાજધાની) જવાનું કહેવામાં આવ્યું હતું. તે ૩૦ જાન્યુઆરીના રોજ માલે પહોંચવાની ધારણા હતી. ભારતે સુરક્ષાની ચિંતાઓ ઉઠાવ્યા બાદ શ્રીલંકાના સત્તાવાળાઓએ શરૂઆતમાં જહાજને કોલંબોમાં પ્રવેશવાની ના પાડી હતી. જે પછી ૪ ફેબ્રુઆરીએ જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩ એ ભારત, શ્રીલંકા અને માલદીવના સ્પેશિયલ ઈકોનોમિક ઝોનની બહાર પોતાનું મિશન શરૂ કર્યું. ત્યારબાદ કોલંબોના એક બંદર પર ભારતીય સબમરીન બોલાવવામાં આવી, જે જહાજથી માત્ર ૨૫૦ નોટિકલ માઈલ દૂર છે. ૨૨ ફેબ્રુઆરીના રોજ, જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩ ફરી એકવાર માલે તરફ જતો જાેવા મળ્યો.

જે બાદ તાજેતરમાં ૭ માર્ચે એક નોટિફિકેશન બહાર પાડવામાં આવ્યું હતું. જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે ૧૧-૧૬ માર્ચ સુધી બંગાળની ખાડી પર નો ફ્લાય ઝોન રહેશે નહીં. આ પછી, ૧૦ માર્ચે, જિઆંગ યાંગ હોંગ ૦૩ એ તેનું સર્વેક્ષણ કાર્ય ચાલુ રાખ્યું, પરંતુ જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૧ બંગાળની ખાડી વિસ્તારમાં પ્રવેશતા જાેવા મળ્યું. તમારી માહિતી માટે, આ પહેલીવાર નથી જ્યારે હિંદ મહાસાગર ક્ષેત્રમાં ચીનના જહાજાેની હાજરી નો-ફ્લાય ઝોન માટે ભારતની સૂચના સાથે સુસંગત છે.

નવી દિલ્હીએ પણ વાંધો ઉઠાવ્યો હતો જ્યારે બેઇજિંગે હિંદ મહાસાગરમાં ઊંડા પાણીની શોધ માટે માલે અને કોલંબો પાસેથી ડોકીંગની પરવાનગી માંગી હતી. જ્યારે શ્રીલંકાએ ચીનની વિનંતીને નકારી કાઢી હતી, તેમ છતાં જહાજ માલદીવ તરફ આગળ વધી રહ્યું હતું. નોંધનીય છે કે માલદીવના રાષ્ટ્રપતિની ચીનની મુલાકાત બાદ જિયાંગ યાંગ હોંગ ૦૩નું પુરુષ પ્રત્યેનું વલણ બદલાઈ ગયું છે. ભારત માટે એ ચિંતાનો વિષય છે કે ચીન આ કહેવાતા સંશોધન જહાજાેનો ઉપયોગ જાસૂસી અને ભવિષ્યમાં લશ્કરી કાર્યવાહીની તૈયારી માટે કરી શકે છે.

નિષ્ણાતો માને છે કે આ જહાજાેનો ઉપયોગ વિસ્તારના હાઇડ્રોસ્ફિયર વિશે ડેટા એકત્રિત કરવા માટે થાય છે. આ જહાજાે પર સ્થાપિત વિવિધ સેન્સર દ્વારા કરવામાં આવે છે. વાઇસ એડમિરલ બીએસ રંધાવા (નિવૃત્ત) અનુસાર, જાસૂસી જહાજાે સબમરીન, અંડરવોટર ડ્રોન, લાંબા અંતરની સી ગ્લાઈડર પણ લઈ જઈ શકે છે અને તૈનાત કરી શકે છે જે દરિયાની સપાટીની નીચે ડેટા એકત્રિત કરી શકે છે અને તેને ચાઈનીઝ મધર શિપને પરત કરી શકે છે. તેમનું કહેવું છે કે ચીનને સમુદ્રની નીચે નાખવામાં આવેલા કેબલમાં રસ હોઈ શકે છે. કારણ કે યુદ્ધ દરમિયાન પાણીના કેબલ કાપવા એ દુશ્મનનો ઉદ્દેશ્ય હોઈ શકે છે. રંધાવાએ વધુમાં કહ્યું કે જે દેશો વૈશ્વિક શક્તિ બનવાની ઈચ્છા ધરાવે છે તેમના માટે ડેટા ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ છે.