“ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં પવિત્રતા હોવી જાેઈએ” : VVPAT પરની અરજી બાદ સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચને ટકોર કરી

ફફઁછ્‌ વેરિફિકેશન કેસમાં ગુરુવારે સુપ્રીમ કોર્ટમાં સુનાવણી હાથ ધરવામાં આવી હતી. ફફઁછ્‌ કેસની સુનાવણી દરમિયાન સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચને કહ્યું કે, ચૂંટણી પ્રક્રિયામાં પવિત્રતા હોવી જાેઈએ અને કોઈને એવું ન લાગવું જાેઈએ કે જે થવું જાેઈએ તે થયું નથી. એટલું જ નહીં, સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચને મુક્ત અને નિષ્પક્ષ ચૂંટણી સુનિશ્ચિત કરવા માટે લેવામાં આવેલા પગલાંની વિગતવાર માહિતી આપવા જણાવ્યું હતું. સુપ્રીમ કોર્ટમાં જસ્ટિસ સંજીવ ખન્ના અને જસ્ટિસ દીપાંકર દત્તાની બેંચે કહ્યું કે, ‘કોર્ટ માને છે કે આ એક ચૂંટણી પ્રક્રિયા છે. તેમાં પવિત્રતા હોવી જાેઈએ. આ માટે જે જરૂરી પગલાં લેવા જરૂરી હતા તે લેવામાં આવ્યા ન હોવાની કોઈને પણ આશંકા ન હોવી જાેઈએ.

સુપ્રીમ કોર્ટે ચૂંટણી પંચના વકીલ મનિન્દર સિંહને પૂછ્યું કે, ઈવીએમ સાથે છેડછાડ ન થાય તે માટે તમારી તરફથી કઈ પ્રક્રિયા અપનાવવામાં આવી રહી છે? અરજદારો દ્વારા સંસદીય સ્થાયી સમિતિના અહેવાલને પણ ટાંકવામાં આવ્યો છે, મહેરબાની કરીને તેના પર તમારું વલણ સ્પષ્ટ કરો. આ પછી ચૂંટણી પંચના અધિકારીએ સુપ્રીમ કોર્ટમાં ઈફસ્ સંબંધિત માહિતી આપતા કહ્યું કે, ‘ઈફસ્ સિસ્ટમમાં ત્રણ યુનિટ છે, બેલેટ યુનિટ, કંટ્રોલ યુનિટ અને ત્રીજું ફફઁછ્‌. બેલેટ યુનિટ સિમ્બોલને દબાવવા માટે છે, કંટ્રોલ યુનિટ ડેટા સ્ટોર કરે છે અને ફફઁછ્‌ ચકાસણી માટે છે. કેસની સુનાવણી દરમિયાન વકીલ પ્રશાંત ભૂષણે કેરળના કાસરગોડમાં મોક વોટિંગ દરમિયાન ઈવીએમમાં ??જાેવા મળેલી ખામીનો ઉલ્લેખ કર્યો હતો.

તેમણે કોર્ટને જણાવ્યું કે, મોક વોટિંગ દરમિયાન ૪ ઈફસ્ અને ફફઁછ્‌ ભાજપની તરફેણમાં એક વધારાનો વોટ નોંધી રહ્યા હતા. કોર્ટે ચૂંટણી પંચ તરફથી હાજર રહેલા વકીલ મનિન્દર સિંહને આ આરોપોની તપાસ કરવા જણાવ્યું હતું. ત્યાં કોઈ ભૂલો જાેવા મળે છે કે કેમ તે જુઓ. સુપ્રીમ કોર્ટે પૂછ્યું કે, શું પ્રોગ્રામ મેમરીમાં કોઈ ચેડા થઈ શકે છે? ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે, તેમાં ફેરફાર કરી શકાય નહીં. આ એક ફર્મવેર છે. તે સોફ્ટવેર અને હાર્ડવેર વચ્ચે છે. આ બિલકુલ બદલી શકાતું નથી. પ્રથમ રેન્ડમ ઈફસ્ પસંદ કર્યા પછી, મશીનો વિધાનસભાના સ્ટ્રોંગ રૂમમાં જાય છે અને રાજકીય પક્ષોની હાજરીમાં લોક કરવામાં આવે છે. સુપ્રીમ કોર્ટે પૂછ્યું કે, જ્યારે તમે ઈવીએમ મોકલો છો, ત્યારે શું ઉમેદવારોને ટેસ્ટ ચેક કરવાની છૂટ છે? તેના પર ચૂંટણી પંચે કહ્યું કે, મશીનોને સ્ટ્રોંગ રૂમમાં રાખતા પહેલા મોક પોલ કરાવવામાં આવે છે. ઉમેદવારોને રેન્ડમ મશીનો લેવાની અને તેનું પરીક્ષણ કરવા માટે મતદાન કરવાની છૂટ છે.